Review: MSI MAG B760M Mortar WiFi
Links; Navigatie;
Vorig jaar januari had ik de MSI MAG B660M Mortar WiFi in handen bij de lancering van de Intel Core i5-12400. Ondertussen is Intel Raptor Lake alweer even een feit, waarvan inmiddels ook de lager tot midden gesegmenteerde processors op de markt zijn (waaronder de Intel Core i5-13400). Hoog tijd om het vernieuwde model van MSI, ofwel de MAG B760M Mortar WiFi eens goed onder handen te nemen.
Laat ik verdere specificaties reserveren voor het opvolgende hoofdstuk. De MSI MAG B760M Mortar WiFi is verkrijgbaar bij onze webshoppartner Megekko. Bovenaan de review vind je de actuele webshopprijs.
Hieronder treffen we de specificaties aan;
| Specifications | MSI MAG B760M Mortar WiFi |
|---|---|
| Chipset | Intel B760 |
| CPU Support | Supports 12th/13th Gen Intel® Core™ Processors, Pentium® Gold and Celeron® Processors LGA1700 |
| Memory | 4x DDR5, Maximum Memory Capacity 192GB Memory Support 7000+(OC) / 6800(OC) / 6600(OC) / 6400(OC) / 6200(OC) / 6000(OC) / 5800(OC) / 5600(JEDEC) / 5400(JEDEC) / 5200(JEDEC) / 5000(JEDEC) / 4800(JEDEC) MHz Max. overclocking frequency: • 1DPC 1R Max speed up to 7000+ MHz • 1DPC 2R Max speed up to 6600+ MHz • 2DPC 1R Max speed up to 6400+ MHz • 2DPC 2R Max speed up to 5600+ MHz Supports Dual-Channel mode |
| Onboard Graphics | 1x HDMI™ Support HDMITM 2.1 with HDR, maximum resolution of 4K 60Hz* 1x DisplayPort Support DP 1.4, maximum resolution of 4K 60Hz* *Available only on processors featuring integrated graphics. Graphics specifications may vary depending on the CPU installed. |
| Expansion Slot | 2x PCI-E x16 slot Supports x16/x4 1x PCI-E x1 slot PCI_E1 Gen PCIe 5.0 supports up to x16 (From CPU) PCI_E2 Gen PCIe 3.0 supports up to x1 (From Chipset) PCI_E3 Gen PCIe 4.0 supports up to x4 (From Chipset) |
| Storage | 2x M.2 M.2_1 Source (From CPU) supports up to PCIe 4.0 x4 , supports 2280/2260/2242 devices M.2_2 Source (From Chipset) supports up to PCIe 4.0 x4 / SATA mode, supports 2280/2260/2242 devices 4x SATA 6G |
| RAID | Supports RAID 0, RAID 1, RAID 5 and RAID 10 for SATA storage devices |
| USB | 4x USB 2.0 (Rear) 4x USB 2.0 (Front) 2x USB 3.2 Gen1 Type A (Front) 3x USB 3.2 Gen2 Type A (Rear) 1x USB 3.2 Gen2 Type C (Front) 1x USB 3.2 Gen2x2 Type C (Rear) |
| LAN | Realtek® 2.5Gbps LAN |
| Wireless / Bluetooth | Intel® Wi-Fi 6E The Wireless module is pre-installed in the M.2 (Key-E) slot Supports MU-MIMO TX/RX, 2.4GHz / 5GHz / 6GHz* (160MHz) up to 2.4Gbps Supports 802.11 a/ b/ g/ n/ ac/ ax Supports Bluetooth® 5.3, FIPS, FISMA * Wi-Fi 6E 6GHz may depend on every country’s regulations and will be ready in Windows 11. |
| Audio | Realtek® ALC897 Codec 7.1-Channel USB High Performance Audio Supports S/PDIF output |
| Internal I/O | 1x Power Connector(ATX_PWR) 2x Power Connector(CPU_PWR) 1x CPU Fan 1x Pump Fan 4x System Fan 2x Front Panel (JFP) 1x Chassis Intrusion (JCI) 1x Front Audio (JAUD) 1x TBT connector (JTBT, supports RTD3) 1x Tuning Controller connector(JDASH) 2x Addressable V2 RGB LED connector (JARGB_V2) 1x RGB LED connector(JRGB) 1x TPM pin header(Support TPM 2.0) 4x USB 2.0 ports 2x USB 3.2 Gen1 Type A ports 1x USB 3.2 Gen2 Type C ports |
| LED Feature | 4x EZ Debug LED |
| Back Panel Ports | USB 2.0 DisplayPort 1.4 USB 3.2 Gen 2 10Gbps Type-A 2.5G LAN Port Wi-Fi / Bluetooth Antenna HD Audio Connectors HDMI™ 2.1 Port USB 3.2 Gen 2×2 20Gbps Type-C Optical S/PDIF OUT |
| Operating System | Support for Windows® 11 64-bit, Windows® 10 64-bit |
| PCB Dimension | mATX 243.84mmx243.84mm |
Laat ik beginnen met de voornaamste verschillen tussen de MSI MAG B660M Mortar WiFi en MSI MAG B760M Mortar WiFi. De B760M-uiting ziet wat kleine upgrades ten opzichte van het B660M-model. Groot verschil is de verbeterde ondersteuning voor DDR5-werkgeheugen met hogere snelheden. Op het B660M-model was dit gelimiteerd tot gemiddeld 6200+ MHz, waar dit bij het B760M-model hoger light met 7000+ MHz.
PCIe-connectiviteit gaat ook op de schop. Het B660M-model heeft een PCIe 4.0 x16-slot, een PCIe 3.0 x16-slot en een PCIe 3.0 x1-slot. De B760M maakt gebruik van een PCIe 5.0 x16-slot, een PCIe 4.0 x16-slot en een PCIe 3.0 x1-slot. Ook de configuratie van het powerfasedesign doorstaat een upgrade. De B660M maakt hier gebruik van een 12+1+1 configuratie met 60A DrMos - MOSFETS/VRM’s. De B760M ziet hier een mooie upgrade naar een 12+1+1 configuratie met 75A DrMos - MOSFETS/VRM’s.
Wat mij betreft op papier al wat leuke upgrades die zeker de moeite waard zijn om beide modellen te vergelijken. Qua prijsstelling ontlopen beide moederborden elkaar op het moment van schrijven ook niet veel, waardoor de B760M als interessantere keuze beoogt.
Intel lanceerde in oktober 2022 haar Raptor Lake-architectuur in de vorm van drie K-processoren met de Core i9-13900K, Core i7-13700K en de Core i5-13600K. Dit ging samen met de komst van de Z790-chipset die gelijk staat aan het hoogsegment aan Intel-moederborden. Nu werd het al snel duidelijk dat de Z790-chipset weinig veranderingen met zich meebracht ten opzichte van de Z690-chipset die eerder in 2021 uitkwam. Op de Z790-chipset is meer ruimte voor downstream PCIe-connectiviteit in de vorm van PCIe 4.0-lanes. Het compromis dat de Z790-chipset moest maken, is net wat minder PCIe 3.0-lanes vanuit de chipset; een prima deal wat mij betreft.
B760 versus B660
Kijken we vervolgens naar de kersverse B760-chipset, dan is er tijdens zijn lancering in januari 2023 niet veel veranderd ten opzichte van januari 2022. Ook de B760-chipset doet veel denken aan de B660-chipset als het om connectiviteitsopties gaat. Wederom ontstaat er een wissel in downstream PCIe-connectiviteit zoals we eerder zagen op de Z690 naar Z790-chipsets. Zo krijgt de B760-chipset vier PCIe 4.0-lanes meer ten opzichte van de B660-chipset. Daar levert de B760-chipset vier PCIe 3.0-lanes voor in.
Als het om connectiviteitopties gaat, verandert er dus vrij weinig. Met de vier snellere PCIe 4.0-lanes op de B760-chipset kunnen fabrikanten bijvoorbeeld een sneller PCIe 4.0 x4 M.2-slot huisvesten in plaats van een PCIe 3.0-variant. Als het om USB-connectiviteit gaat, blijft de B760-chipset ook gelijk aan de B660-chipset met maximaal twee USB 3.2 Gen 2×2-poorten, vier USB 3.2 Gen 2-poorten, zes USB 3.2 Gen 1-poorten en twaalf USB 2.0-poorten. Hetzelfde geldt voor het maximale aantal SATA-poorten van vier stuks.
Net als de MSI MAG B660M Mortar WiFi is de MSI MAG B760M Mortar WiFi een Micro-ATX-moederbord. MSI levert deze in een gebruikelijke verpakking. Accessoires bestaan uit een handleiding, MSI-labels (stickers) om kabels te coderen, een zwarte SATA-kabel, twee WiFi/Bluetooth SMA-antennes en wat M.2-onderdelen bestaande uit schroefjes.
.JPEG)
.JPEG)
De MSI MAG B760M Mortar WiFi heeft veel weg van zijn voorganger. Visuele veranderingen zitten hem vooral op de decals c.q. afwerking van de heatsinks. De vormfactor en daarmee het formaat is gelijk gebleven. Zou je de twee moederborden naast elkaar plaatsen, dan moet je van goeden huize komen om de twee te kunnen onderscheiden van elkaar. De kleursamenstelling is wederom zwart en zilver. Zichtbare zilveren onderdelen zijn vervaardigd van aluminium. MSI blijft bij de formule stealthy doch no-nonsense.
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
Op de linkerzijde van het moederbord bevindt zich het audiopakket van MSI, bestaande uit een Realtek ALC897. Opvallend detail hier is dat de MSI MAG B660M Mortar WiFi is uitgevoerd met een Realtek ALC1200 - die technisch gezien hoogwaardiger is. Daarmee maakt de MSI MAG B760M Mortar WiFi een downgrade als het om audio gaat - jammer.
.JPEG)
Met de komst van de B760-chipset zien we een verbeterde PCIe-configuratie, ofwel deze is gemoderniseerd ten opzichte van zijn voorganger. De B760M maakt gebruik van een PCIe 5.0 x16-slot, een PCIe 4.0 x16-slot en een PCIe 3.0 x1-slot. De onderzijde is voorzien van diverse interne pin-headers, bestaande uit een audio-header, een 4-pins RGB-header, twee 4-pins fan-headers, een 3-pins ARGB-header, twee USB 2.0-headers, twee staande SATA-poorten en de algemene pin-header voor verbinding met de front-I/O van de behuizing.
.JPEG)
.JPEG)
De rechterzijde van het moederbord bestaat onder andere uit twee haakse SATA-poorten - dit zijn er twee minder dan zijn voorganger. Echter krijg je daar verbeterde M.2-connectiviteit voor terug in de vorm van een PCIe 4.0 x4 M.2-slot. Verder is er een USB 3.2 Gen 2-header aanwezig, een USB 3.2 Gen 2×2-header, de 24-pins ATX-aansluiting en een 4-pins pomp header. Ter hoogte van de pomp-header vinden we wederom een viertal led-indicators voor hardwarediagnose. Deze zijn voor de processor, het moederbord, het werkgeheugen en de videokaart. Op de vier aanwezige DDR5-geheugenbanken kan je maximaal 128GB aan DDR5-werkgeheugen huisvesten. Voeding krijgt het moederbord middels twee 8-pins CPU-powerconnectoren. Verder is er bovenaan het moederbord nog een 3-pins ARGB-header te vinden in combinatie met een 4-pins CPU-fan-header.
.JPEG)
.JPEG)
Het 12+1+1 powerfasedesign met 75A DrMos - MOSFETS is opgedeeld als volgt: twaalf voor de processor, één voor de iGPU en één voor het werkgeheugen. De VRM’s maken contact met de aluminium VRM-heatsink met daartussen een thermische pad. LGA1700 - de socket siert in het midden. Met 75A DrMos - MOSFETS maakt de B760M een mooie upgrade ten opzichte van zijn voorganger met 60A DrMos - MOSFTS.
.JPEG)
.JPEG)
De moederbord-I/O telt vier USB 2.0-poorten, een HDMI 2.1 poort, DisplayPort 1.4, drie USB 3.2 Gen 2-poorten, een USB 3.2 Gen 2×2-poort in de vorm van Type-C, een 2,5Gbps-ethernetpoort, twee SMA-antenne aansluitingen, een optische audio-ingang en vijf audiojacks. Deze configuratie is gelijk gebleven aan zijn voorganger.
.JPEG)
.JPEG)
Hieronder is een overzicht te vinden van de UEFI/het BIOS die je bij de MSI MAG B760M Mortar WiFi aantreft.
| Testomgeving | |
|---|---|
| Processor | Intel Core i9-12900K |
| Moederborden | MSI MAG B760M Mortar WiFi ASUS ProArt B760-CREATOR D4 (0801) ASRock B760M Pro RS/D4 WiFi (3.01) ASRock B760 Pro RS (3.01) ASRock Z790 PG Lightning (5.01) ASRock Z790 PG Sonic (1.20) ASUS ROG Strix B760-F Gaming WiFi (0406) ASUS ROG Maximus Z790 Apex (0502) ASUS ROG Maximus Z790 Extreme (0502) MSI MPG Z790 Carbon WiFi (7D89v11) ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi D4 (0502) ASRock Z790M PG Lightning/D4 (2.07) ASRock Z790 Steel Legend WiFi (2.07) ASUS ROG Maximus Z790 Hero (0502) ASUS ROG Maximus Z690 Hero (2004) |
| BIOS | XMP, mogelijke Enhancements en Intel Adaptive Boost ingeschakeld MSI Game Boost ingeschakeld |
| Geheugen | Kingston FURY Renegade DDR5 6400 MT/s CL32 (KF564C32RSK2-32) |
| Videokaart | MSI GeForce RTX 3080 Gaming X Trio 10G Videodriver: 516.94 |
| SSD | Samsung 970 EVO Plus 500 GB |
| Voeding | ASUS ROG Thor 1200W Platinum |
| Processorkoeler | Noctua NH-D15 chromax.black |
| Behuizing | Cooler Master Test Bench V1.0 |
Als eindnoot: dit is een moederbordreview. Hier kijken we specifiek naar productiviteit en synthetische resultaten. Diepgaandere resultaten aangaande processor, temperatuur en gameresultaten zijn bestemd voor onze processor- en videokaartreviews. Hoewel we bij nieuwe CPU-lanceringen c.q. architecturen veelal de reviews uitbreiden met een goede dosis aan gameresultaten.
Hieronder zijn resultaten te zien van de MSI MAG B760M Mortar WiFi tegenover diverse Z790, Z690 en B760-moederborden. Het doel is om in dit hoofdstuk een algemene indruk van prestaties te geven. Prestatieverschillen tussen high-end moederborden/chipsets zijn veelal marginaal en niet te herleiden in de praktijk. Belangrijker gespreksonderwerp bij moederborden zijn zaken zoals de prijs, features en algemene kenmerken. Er is in de basis getest met een Intel Core i9-12900K, gezien we deze processor in eigen bezit hebben en consistent kunnen opvoeren. Voor de Intel Core i9-13900K-resultaten verwijs ik je graag door naar onze geschreven review.
Afhankelijk van overklokfeatures en stroomaanlevering kunnen B760-borden prestaties bieden die gelijkwaardig zijn aan de duurdere Z790-borden. Zo zien we hieronder dat de MSI MAG B760M Mortar WiFi zonder twijfel op kan boksen tegen zijn soortgenoten én Z790-borden alom.
Benchmarks, rendering en compiling
De MSI MAG B760M Mortar WiFi realiseert wat verbeterpunten en borduurt voort als prima Micro-ATX-moederbord. Ik was destijds al enthousiast over zijn voorganger, de MSI MAG B660M Mortar WiFi. Deze verdiende destijds een 8,5 als zijnde sterke uiting in het middensegment. Zijn B760-broer neemt deze positie zonder twijfel over met mooie verbeteringen.
Eén van die verbeteringen is de powerfasedesign-upgrade. Deze is verhoogd met 75A DrMos MOSFETS, waar zijn voorganger gebruik maakte van 60A DrMos MOSFETS. De 12+1+1-configuratie blijft onveranderd - desalniettemin is dit een mooie upgrade. Vooral als we kijken naar de TDP-verhogingen van de 13e generatie aan Intel Raptor Lake-processoren. Tevens is de geheugencontroller en daarmee de maximale snelheid van DDR5-werkgeheugen verhoogd naar 7000+ MHz. Ook hier zien we een mooie verbetering.
Verder is er een PCIe 5.0 x16-slot toegevoegd, komt het moederbord met een 2,5Gbps-ethernetpoort, een interne USB 3.2 Gen 2×2-header, WiFi 6E-ondersteuning en snellere PCIe 4.0 x4 M.2-sloten. Uiteraard zien we hier ook elementen terug van de veranderingen tussen de B660 en B760-chipset. Naast de verbeteringen zijn er ook twee duidelijke minpunten. De Realtek ALC897-downgrade betreur ik enigszins, daar waar de MSI MAG B660M Mortar WiFi gebruikmaakte van een Realtek ALC1200. Ook had zijn voorganger een tweede M.2-heatsink, waar de MSI MAG B760M Mortar WiFi het er met één moet doen.
De MSI MAG B760M Mortar WiFi blijft desondanks de duidelijke mix van plus- en minpunten een smakelijk Micro-ATX-moederbord. Waar ik tijdens het schrijven van de B660M-review in 2022 nog de nadelen van onbetaalbaar DDR5-werkgeheugen ervaarde, is het bij het schrijven van deze B760M-review goed betaalbaar. Ik kan met een goed gevoel de MSI MAG B760M Mortar WiFi van harte aanbevelen als zijnde middensegment aan Micro-ATX-moederbord.
