Review: Scythe Kotetsu Mark II TUF Gaming Alliance
Links;Het is al enige tijd dat ASUS druk in de weer is met haar submerk, TUF Gaming Alliance. Deze maand gaan we twee nieuwe deelnemers in dit submerk tegemoet; in dit geval van de welbekende fabrikant Scythe. Om precies te zijn betreft het twee uitingen die eerder dit jaar het licht zagen, de Choten en Kotetsu Mark II. In deze review betreft het, zoals je vast wel aan de titel kan herleiden, de Kotetsu Mark II TUF Gaming Alliance. Deze variant komt met een adviesprijs van 44,95 euro.
Dit maakt het, verrassend genoeg, de goedkopere optie van de twee koelers. Ten opzichte van de Choten is de Kotetsu Mark II namelijk vijf euro goedkoper, terwijl dit voor de normale Scythe-versies andersom is. Wat hiervoor de reden mag zijn, kan ik vooralsnog niet afleiden. Wat uiteindelijk belangrijk is, tja, dat zijn de prestaties. Op basis van ervaringen in het verleden zijn mijn verwachtingen dan ook vrij hoog voor de TUF-variant van de Kotetsu Mark II.
Er zijn namelijk wat designverbeteringen doorgevoerd voor TUF Gaming Alliance. Daarover deel ik zometeen meer in de specificaties. Het laatste punt om aan te halen voor de koeler is dat deze slechts 11,- euro hoger geprijsd is dan de normale variant. Voor dat geld krijg je branding van TUF, een aantrekkelijk kleurenschema en een full-color RGB-fan die aangestuurd kan worden met ASUS Aura Sync. Op eerste gezicht dus niet verkeerd…
Hieronder treffen we de specificaties aan;
Een tikkeltje groter
Kenners van het origineel zullen opmerken dat de TUF-versie van de Kotetsu Mark II ietwat groter is. Zo mag deze variant in de breedte en diepte respectievelijk 6mm en 2mm dikker zijn. Het feit dat de koeler ietwat breder is, kan resulteren in verbeterde koeling. Voor het inbouwen in typerende behuizingen maakt het vrij weinig uit. Zo is het beestje nog altijd even hoog, om precies te zijn 154mm, net zoals de basisvariant.
Wat tevens overeenkomt met de originele uiting is de Kaze-fan, die wederom op het maximale aantal RPM van 1200 werkt. Het verschil zit dan logischerwijs in het geel/zwarte kleurenschema van TUF Gaming Alliance. Ik zal niet ontkennen dat ik ietwat teleurgesteld ben in de specificaties van de fan. Voor een écht gamingmerk verwacht ik namelijk minimaal 1800 tot 2000 RPM. Ja, dan lever je in op het gebied van geluidsproductie, maar dat is dan wel een bewuste keuze die je kan maken. Wanneer we dadelijk kijken naar de prestaties zal ik nader toewijden.
Afgezien van de fan zijn er weinig bijzonderheden te noemen. De Kotetsu Mark II weegt nog altijd meer dan een kilogram en is geschikt voor dezelfde sockets van Intel en AMD als dat de oorspronkelijke versie was. Let wel dat bij het gebruik van koeler met AMD-socket dat de originele backplate met schroeven aanwezig moet zijn. Dit is wat Scythe op de productpagina van de non-TUF-variant zéér duidelijk maakt en voor zover ik kan beoordelen, is dit nog steeds van toepassing.
Zoals we inmiddels gewend zijn van TUF Gaming Alliance komt ons product in een stijlvolle doos. Daarop is de branding van het submerk en uiteraard nog Scythe terug vinden. Ook is de ondersteuning voor ASUS Aura Sync direct zichbaar. Bij het openen van de verpakking treffen we als eerste de doos met accessoires aan. Daaronder is de typerende zwart/gele fan terug te vinden; in dit geval een gekleurde uiting van de Scythe Kaze-fan. Zo te zien wordt de koeler zelf op nette wijze verscheept in schuimverpakking.
Wanneer we het doosje openen, vinden we een groot aantal accessoires. Wat zeker gewaardeerd kan worden, is dat de backplate reeds klaarstaat voor gebruik. Afhankelijk van je socket hoef je de schroef enkel in het desbetreffende gat te plaatsen. Overigens worden er extra clips meegeleverd voor de installatie van een tweede fan, iets dat bij de Kotetsu Mark II een interessante optie is. Daarnaast zien we nog een grote hoeveelheid schroeven en brackets voor AMD én Intel. Het betreft trouwens dezelfde montagekit als bij de originele Kotetsu Mark II.
In plaats van het typerende Scythe-logo aan de bovenzijde van de koeler is de branding van TUF Gaming Alliance te zien. Verder is de TUF-versie identiek te noemen aan het origineel, althans, behalve het feit dat deze dan de genoemde 6mm breder is. Zo blijft het aantal heatsinks eveneens onveranderd en keert het mounting-mechanische van Scythe terug. Daar was ook zeker niets mis mee, dus dat is van harte welkom. Tenslotte mag het aluminium uiterlijk er zeker wezen.
Mede dankzij de klaarstaande backplate en de fan clips was montage erg makkelijk te noemen. Het moderne mounting-systeem met afstandshouders en brackets zien we hier in gebruik. Als je daar ervaring mee hebt, dan is de koeler binnen enkele minuten geïnstalleerd. De meegeleverde clips zijn trouwens erg fijn, want ze blijven keurig op de fan zitten. Mocht je besluiten om een schoonmaakbeurt uit te voeren, dan is de fan binnen enkele seconden van de koeler af geplukt en terug te plaatsen.
Hoewel ik de doelgroep van TUF Gaming Alliance begrijp, is er één onderdeel dat mij teleurstelt. Nou ja, eerder het ontbreken van dat onderdeel en dat is een adapter voor de 12v RGB-header. Ja, de fan hoor je eigenlijk thuis te brengen onder ASUS Aura Sync, maar er zijn concurrenten in dit prijssegment die gewoon wel een adapter meeleveren. Verder is de hoeveelheid accessoires zeker niet karig te noemen hoor. Voor alle doeleinden van montage is er voldoende aanwezig voor uitbreiding of verandering van socket.
Hieronder is een overzicht van de hardware waarmee de koeler getest is;
Vervolgens nog een belangrijke disclaimer; de resultaten van de geteste koeler kunnen variëren in de praktijk. Dit is afhankelijk van je omgevingstemperatuur, airflow in je behuizing, gebruikte hardware, eventuele overklokinstellingen en meer. Voor een propere uitvoering van de stresstests probeer ik zoveel als mogelijk variabelen te elimineren. Zo zijn alle koelers in onderstaande grafieken getest in dezelfde omgevingstemperatuur van ongeveer 18 graden Celsius. Daarnaast zijn de tests uitgevoerd op een testbench in de blote lucht. In een behuizing met inadequate airflow kan een koeler soms oververhitten of minder goed presteren dan verwacht. Houd hier dus rekening mee bij aanschaf van één van de geteste koelers en het gebruik in eigen computer.
Als laatste maak ik in de tests gebruik van de koelpasta die door de fabrikant meegeleverd wordt. De manier waarop deze wordt aangebracht en de hoeveelheid daarvan wordt zorgvuldig bekeken om de variabelen daarin tevens te elimineren. Voor de tests zelf laat ik de meegeleverde fans in de PWM-modus draaien en vervolgens nog met de maximaal beschikbare RPM. Op welke snelheid de fans roteren, wordt in de desbetreffende alinea’s gedeeld. Voor de PWM-modus en de maximale RPM worden dan ook twee aparte tabellen gehanteerd. Hierbij kan het zijn dat een fan door de hitte reeds komt te presteren op de maximale instelling, waardoor er tussen de tabellen weinig tot geen verandering te vinden is. Tijd om te kijken naar de geworven resultaten van de koeler.
Uitkomende bij het gedeelte waar we met smacht op zitten te wachten, zijn als eerste de idle temperaturen aan de beurt. In onderstaande grafieken stoot de Kotetsu Mark II het hoofd met directe concurrentie in het RGB-segment van 40,- á 50,- euro. Kortom, zeer interessant om te zien hoe de TUF-variant presteert. Op eerste gezicht lijkt er een goede indruk gewekt te worden. Dit dankzij de idle temperaturen die even laag als de MasterLiquid ML240R RGB liggen.
Gezien het feit dat de Kaze-fan lichtjes pruttelde op 360 RPM in Open Hardware Monitor is dat zeer indrukwekkend. Mocht je het eerder gedeelte van deze review nou hebben gelezen, want ja, er zijn individuen die meteen springen naar resultaten, dan staat er een verrassing te wachten. Het maximale aantal RPM van de fan is namelijk 1200, waardoor de geconstateerde snelheid van ongeveer 360 RPM niet bijzonder te noemen is. Laten we dus gauw verder kijken.
Eenmaal aangekomen bij de stresstesten zien we een cruciaal verschil tussen de twee grafieken. Op stock waarden weet de Kotetsu Mark II zijn mannetje nog redelijk te staan. Tenminste, tegenover de vergelijkbaar geprijsde Sirocco RGB. De RGB-uiting van de Hyper 212 van exact dezelfde prijs schiet ondertussen zes graden vooruit. Een klaarblijkelijke prijs/prestatie-verhouding blijft op een niet-overgeklokte processor dus uit.
Nou is TUF Gaming Alliance een gamingmerk, hoe choquerend dat ook mag klinken, en als gamer willen we ons systeem tot het uiterste duwen. Op 4GHz gaat de Haswell van Intel uitbundig zweten; in een overgeklokte omgeving zien we een duidelijkere grafiek ontstaan. Hierin loopt de Kotetsu Mark II drie graden achter ten opzichte van de Hyper 212. Oh, en zelfs vijf graden in vergelijking met de Sirocco RGB. Wat is hier exact aan de hand?
Het is vrij simpel eigenlijk; de Kaze-fan laat zijn limieten zien. Met een maximaal aantal RPM van slechts 1200 is er gewoonweg te weinig airflow om de hitte snel genoeg af te voeren. Dit is het aspect van de TUF-versies, van zowel de Choten als Kotetsu Mark II, waar ik teleurgesteld van raak. Enerzijds is het logisch, want Scythe heeft altijd bekend gestaan als een bedrijf dat graag een balans zoekt tussen geluidsproductie en hitteafvoer.
Dat is dan ook exact wat de Kaze-fan biedt, want je zal van de beperkte geluidsproductie totaal geen last ondervinden. Echter blijf ik van mening dat een gamingmerk zoals TUF Gaming Alliance tot het uiterste moet gaan met haar componenten. In dit geval betreft het dan de fan, die wat mij betreft tot wel 2000 RPM had mogen gaan. In een propere push/pull-configuratie zie ik de Kotetsu Mark II gemakkelijk vooruit schieten, maar ja, dan ben je wel extra geld kwijt.
In de PWM-gestuurde modus zag ik de Kaze-fan af en toe dippen naar de 1150 RPM. Een verklaring hiervoor kan ik niet echt geven. Eenmaal op 100% geforceerd vanuit Open Hardware Monitor bleef het aantal RPM wat dichterbij de 1200 hangen. Als resultaat zag ik de gemiddelde temperatuur naar de 83 graden gaan. Een minimaal verschil ten opzichte van de PWM-aansturing. De einduitkomst is in ieder geval duidelijk; de Kotetsu Mark II presteert niet slecht, maar de fan limiteert de potentie.
Om de Scythe Kotetsu Mark II TUF Gaming Alliance samen te vatten, wat een mondvol trouwens, is lastig. Ik vind deze koeler, en de Choten wat dat betreft, welkome toevoegingen aan de familie van TUF. Het zijn stijlvolle koelers die met het kleurenschema en design van TUF zeer mooi ogen. Stiekem is dat ook waar TUF Gaming Alliance voor is; het pronken met je hardware. Maar ja, als gamer ben je ook op zoek naar prestaties en op dat gebied valt er wat te bediscussiëren.
Als we namelijk kijken naar de behaalde temperaturen, dan zijn er koelere, uhm, koelers beschikbaar. In dat opzicht ben ik persoonlijk teleurgesteld. Graag had ik opgevoerde Kaze-fans willen zien om maximale koeling te bieden aan degenen die dat behoeven. Anderzijds kan je beargumenteren dat de doelgroep geen overklokker is, maar iemand die stijl én stilte zoekt. In dat opzicht is deze koeler één van de minst luidruchtige keuzes in het prijssegment. Bovendien de stilste optie, samen met de Choten, in de line-up van TUF-koelers.
Om kort te gaan, waar draait het uiteindelijk om? Als je op zoek bent naar een full-color RGB-fan, een stijlvol design én stilte, dan is de Kotetsu Mark II een uitstekende keuze. Als het TUF-merk je niet aanspreekt of een overklokker bent, dan adviseer ik om een andere koeler te overwegen. Uiteindelijk is meer keuze voor de TUF-liefhebbers gewoon fijn. Zo kan ik het beestje met een gerust hart aanbevelen voor de desbetreffende doelgroep.
Mocht je overigens interesse hebben in de TUF-uitingen van de Kotetsu Mark II en Choten, dan zijn deze vanaf midden december te verkrijgen.