Review: Gelid Solutions Phantom Black
Links: Gelid Solutions Phantom Black productpaginaDe Gelid Solutions Phantom Black, een CPU-koeler die mij even terug neemt in de goede oude Scythe Mugen 1 tijd. Waar iedereen zoiets had van: “kan mijn moederbord PCB het wel aan, hoe zwaar is dat monster en hoe bevestig ik het überhaupt!?" Ja, dat waren mooie tijden… een E8400 Wolfdale en overklokken maar. Ik herinner mij nog goed dat ik dit deed op een MSI P7N SLI Platinum moederbord, samen met een goede vriend van mij. Mijn zus kwam de kamer binnen en vroeg zich af wat wij aan het doen waren, ze hoorde namelijk enthousiaste kreten uit de kamer. “We zijn aan het overklokken met de Scythe Mugen en de Platinum." Waarop haar vraag was: “is dat een Pokémon?" Op die dag hebben we enorm haar enorm hard uitgelachen, good ol’ times!
Met de Phantom Black kreeg ik deze mooie flashback. Dit bakbeest weegt namelijk 1020 gram (een lekkere kilo) met de twee fans geïnstalleerd. Zelf heb ik zoiets van het koelblok is 1 kilogram, wat ongetwijfeld net wat minder zal zijn, maar het klinkt zo lekker. Het koelblok bestaat uit twee torens. Je krijgt de ruimte om een fan voor, in het midden en achter te plaatsen om een windtunnel te creëren. Het maximale TDP gaat volgens Gelid over de 200W heen, genoeg om moderne CPU’s van verkoeling te voorzien. TDP kun je zien als richtlijn, pin jezelf er dus niet op vast, het kan zomaar voorkomen dat een CPU-koeler met een lagere TDP soms beter presteert. Dit valt allemaal samen met het ontwerp, de meegeleverde fans, luchtkoeling versus waterkoeling et cetera. We pakken tijdens deze review de AMD Ryzen 7 1700X als vast testplatform. Op het moment van schrijven kost de Gelid Solutions Phantom Black circa 52,90 euro.
Een overzicht van de specificaties:
De twee meegeleverde fans hebben een Hydro Dynamic Bearing, met een RPM van 750 oplopend tot 1600RPM. De fans hebben ieder een 4-pin aansluiting voor PWM, ook levert Gelid een verloopstukje mee om twee fan te combineren tot één 4-pin header. Handig als je maar één CPU fan header hebt op je moederbord.
Met het gewicht van 1020 gram is het een forse koeler. Het proces van monteren moet bewijzen of het acceptabel is. De dimensies zijn als volgt: 118 (l) x 126mm (b) x 160mm (h). Qua hoogte zal deze CPU-koeler in veel ATX behuizingen passen. Een mooi gegeven is de garantieperiode van maar liefst 5 jaar. Je leest het goed: 5 jaar! Dit vind ik wel bijzonder voor een CPU-koeler in dit prijssegment, een mooie belofte van Gelid. Overige details houden we over voor de opvolgende hoofdstukken.
De Phantom Black komt in een gebruikelijke verpakking; plaatje op de voorzijde, kenmerken van de CPU-koeler en de specificaties. De eerste laag in de verpakking bestaat uit een wit doosjes met accessoires, daaronder vinden we de Phantom Black in het schuim. De fans zijn apart verpakt in witte kartonnen doosjes, vergelijkbaar aan het doosje van de accessoires.
Van start gaan we met de accessoires. We vinden twee handleidingen, één voor Intel moederbord en AMD gecombineerd, en nog een apart boekje voor het AMD AM4 platform. We vinden diverse schroefjes, boutjes, afstandbusjes en plakkertjes. Het hieronder afgebeelde setje is voor het Intel en AMD (t/m AM3+) platform. De beugeltjes en backplate horen hier ook bij. Verder vinden we nog vier metalen fan brackets, wat koelpasta en een 4-pin splitter, om van twee fans naar één 4-pin aansluiting te gaan.
Door naar het zwaargewicht de Phantom Black. Totaal lopen er 7 heatpipes vanaf het blok, op het eerste oog lijken dit er vijf te zijn. Bovenop het blok zitten er echter nog twee die direct omhoog gaan in de twee aluminium torens. Het koelblok is zwart vernikkeld, wat volgens Gelid moet zorgen voor een betere warmteoverdracht van de CPU-koeler en zijn koelvinnen.
De CPU-koeler oogt imposant, de grootte van dit bakbeest speelt hier natuurlijk een belangrijke rol. De zwarte afwerking kan ik wel waarderen, wel is deze gevoelig voor vingers, na een flinke fotosessie moest ik toch even boenen. De twee meegeleverde fans ogen netjes en hebben rubberen demping op de hoeken. Door naar het monteren.
Tijdens het monteren krijg je pas echt een ‘feeling’ met de CPU-koeler. Het uitpak avontuur is in dit geval meer het moment om de onderdelen te showen, de mening komt in mijn geval altijd voort uit het monteren en de prestaties. Het is fijn om te zien (als alles goed verloopt) hoe de koeler zich mengt met het moederbord en overige hardware. Ook hier beginnen we met de Asus ROG Crosshair VI Hero en de accessoires voor AM4. Een deel van de AM4 accessoires had ik je trouwens nog niet laten zien in het vorige hoofdstuk.
Waar beginnen we? De standaard backplate van het moederbord/AM4 kun je gebruiken als de basis. We hoeven in het geval van de Phantom Black dus geen aparte backplate te plaatsen, een fijne tijdbesparing.
De meegeleverde schroeven om de hoogte te bepalen schroef je in de schroefgaten van de backplate. Vier keer aandraaien, waarna je de metalen plaatjes (de basis) om de Phantom Black aan te draaien dadelijk erop plaatst. Vervolgens maak je gebruik van de vier ‘duim moertjes’ om de metalen plaatjes op hun plaats te houden. Je kunt deze met de hand vastdraaien, er zitten ook uitsparingen op voor een kruiskopschroevendraaier. Zelf geef ik altijd een klein draaitje na met de schroevendraaier, vast = vast!
Het makkelijkste is om de Phantom Black te monteren zonder fans. De middelste fan moet je tijdens het plaatsen sowieso nog even vergeten, anders kun je de schroeven niet aandraaien op het blok. Vanuit de fabriek zit er standaard al een metaal plaatje op het blok, je laat hier de schroeven met springveertje in zakken, waarna je deze met de duim kunt aandraaien. Zonder fans had ik voldoende ruime om de Phantom Black te monteren. Ik heb geen schroevendraaier gebruikt, na het aandraaien met de duim kon ik niet meer verder draaien, we willen natuurlijk niks forceren.
De volgende stap is het plaatsen van de fans, de kabel aansluiten en klaar is Phantom Black voor wat overklok avonturen. Op het AM4 platform is het monteren van zo’n grote CPU-koeler als de Phantom Black gemakkelijk. Ik had meer problemen verwacht, gezien het forse formaat.
Hieronder een overzicht van de Test Bench met de aanwezige hardware.
Belangrijk is om te vermelden dat de prestaties kunnen verschillen in de praktijk. Denk hierbij aan variabelen als de kamertemperatuur, luchtverplaatsing (airflow) in je systeem, de gebruikte chip- processor en de instellingen als het om voltages gaat. Het resultaat kan ook per moederbord verschillen als je gebruik maakt van het automatisch overklokken van je systeem. Ieder moederbord pakt zijn pre-set voltages vanuit de BIOS, wat een groot verschil kan maken. De testen zijn zo zorgvuldig mogelijk afgenomen in een ruimte van 17 - 18 graden Celsius. De testen zijn zo praktisch mogelijk ingericht met de beschikbare middelen. Er is geen sprake van extra luchtverplaatsing door andere fans, het systeem bevindt zich in een open ruimte op de test bench.
Standaard maak ik gebruik van de MasterGel Pro koelpasta van Cooler Master. De load testen worden uitgevoerd met Prime95 op de instelling small fft’s. Ik probeer zoveel mogelijk continuïteit te houden tijdens het testen, de manier van koelpasta aanbrengen en meerdere CPU-koelers achter elkaar te testen, wanneer ik er meerdere tot mijn beschikking heb. Standaard draai ik alle koelers op PWM, als er in de tabel staat aangegeven ‘MAX RPM’ wil dit zeggen dat de ventilator op zijn maximale snelheid draait. In de bijhorende alinea’s is vermeldt om welke snelheid dit gaat.
We beginnen met de AMD Ryzen 7 1700X stock idle in Windows. Opvolgend volgt de overklok van 4GHz op alle kernen. Hoe verhoudt de Phantom Black zich in het nu nog bescheiden lijstje aan CPU-koelers? De Phantom Black zet zich solide tussen de be quiet! Silent Loop 280mm en de Antec Mercury 240. Tussen de Antec Mercury en de Phantom Black zit ongeveer een prijsverschil van circa 45 euro. Nu was ik tijdens mijn Antec Mercury 240 review niet enorm enthousiast over de resultaten van deze AIO-set. De Phantom Black laat een goede eerste indruk achter.
De resultaten tijdens load zijn een stuk belangrijker. We zien dat de Antec Mercury 240 hier een comeback maakt, de Phantom Black hobbelt er net achteraan met gemiddeld een temperatuurverschil van maximaal 2 graden Celsius. Wederom een fijne prestatie gezien de prijs/prestatieverhouding. Wel is het zo dat de Antec Mercury 240 een stuk stiller is en tegelijkertijd net wat koeler. Op 1600RPM zijn de fans van de Phantom Black redelijk goed hoorbaar, ook in een behuizing zal dit opvallen.
Als laatste doen we nog het gebruikelijke trucje samen met de maximale fan speed. Op 1600RPM zien we een redelijk temperatuurverschil met de AMD Ryzen 7 1700X op stock onder load met Prime 95. De eerdere tabel stock met Prime95 behaalde met een temperatuur van 57 graden Celsius niet zijn maximale RPM in PWM modus. Ook snoepen we nog bijna één graden Celsius weg van de 4GHz overklok.
De Phantom Black laat in mijn huidige overzicht goede prestaties zien. Tevens is het een bewijs dat deze CPU-koeler modernere CPU’s goed de baas kan. Met een overklok van 4GHz en load tijdens Prime95 zit deze koeler net achter de Antec Mercury 240 AIO-set. Voor een prijsverschil van grofweg 45 euro is dit een prestatie te noemen.
De Gelid Solutions Phantom Black heeft als positionering een focus voor overklokkers. Twee aluminium torens, 7 forse heatpipes en een gewicht van 1020 gram moet de Phantom Black dit waarmaken. Missie geslaagd? Je leest het in deze eindconclusie.
De Phantom Black komt in een standaard nette verpakking. Het is zeker niet een gevalletje van een geweldige uitpakervaring, gewoon normaal, waar in heel veel opzichten niks mis mee is. De CPU-koeler oogt degelijk met het zwart vernikkelde ontwerp, vooral op een zwart PCB ziet de Phantom er geweldig uit. Het gewicht en formaat kan in sommige opzichten wat onhandig zijn, in het geval van de AM4 installatie verliep eigenlijk alles heel soepel. Ik heb de handleiding voor het Intel platform nog even doorgenomen, deze oogt een stuk complexer. Het is dus maar net op welk platform je deze CPU-koeler gaat monteren. Wel vereist de handleiding van Gelid nog wat werk, de afbeeldingen ogen wat onduidelijk. Ook de instructies in het boekje kunnen beter als we dit vergelijken met andere fabrikanten.
De aluminium vinnen en constructie zelf zijn in dit prijssegment goed te noemen. Voor de prijs van circa 52 euro zien we dat de prestaties i.c.m. met een AMD Ryzen 7 1700X doet deze CPU-koeler het in mijn lijst op dit moment uitstekend. De toch wel wat besproken Antec Mercury 240 in deze review zit dicht in de buurt qua prestaties, alleen kost bijna het dubbele van de Phantom Black. Wel moet ik zeggen dat de Phantom Black rond de temperaturen van load op zijn maximale RPM van 1600 draait. Hierdoor is de CPU-koeler een stuk beter hoorbaar dan de Antec Mercury 240.
Wat kun je verwachten met de Gelid Solutions Phantom Black? Een baksteen van een CPU-koeler met zeer nette prestaties voor zijn prijs. De zwarte afwerking komt met de Asus ROG Crosshair VI Hero mooi samen, iets waar je misschien zelf ook rekening mee wilt houden. Veel voor relatief weinig geld, dat is toch waar Nederlanders van houden? En dat met een garantieperiode van 5 jaar? Wat een verwennerij!