Review: MSI Raider GE68 HX 14VHG & Raider GE78 HX 14VHG
Links; Navigatie;- Specificaties
- Showcase
- Invoer - toetsenbord en touchpad
- Prestaties - benchmarks, temperaturen en geluid
- In de praktijk - ervaring, software en batterij
- Conclusie
Jaarlijks ‘ververst’ MSI zijn gaminglaptops met de laatste techniek van o.a. Intel, AMD en Nvidia. In 2024 is de Raider line-up ook onderdeel van deze refresh, waarvan ik in deze review niet één maar twee Raiders bespreek. Specifiek zijn dit de de MSI Raider GE68 HX (14VHG-417NL) en de MSI Raider GE78 HX (14VHG-641NL).
De MSI Raider GE68 HX (14VHG-417NL) is uitgerust met een 16″ MiniLed-scherm van 3840×2400 (4K, WQUXGA), wat het 16:10 aspect ratio maakt gecombineerd met een vernieuwingsfrequentie van 120Hz. Het MiniLed-scherm met hogere resolutie maakt dit model een interessante gewaarwording.
De MSI Raider GE78 HX (14VHG-641NL) pakt het met zijn 17″ IPS-beeldscherm net wat groter aan. Hier treffen we een 2560×1600 (WGXGA) resolutie aan met een vernieuwingsfrequentie van 240Hz; wat aanzienlijk hoger is dan de geboden 120Hz op van Raider GE68 HX, kortom: genoeg gesprekstof voor deze review.
Zowel de MSI Raider GE68 HX (14VHG-417NL) als de MSI Raider GE78 HX (14VHG-641NL) zijn verkrijgbaar bij onze webshoppartner Megekko. Bovenaan de review vind je de actuele webshopprijs.
Een overzicht van de specificaties:
Intel Core i9-14900HX
De aanwezige Intel Core i9-14900HX telt 24 logische kernen, opgedeeld in 8 Performance-kernen en 16 Efficiency-kernen. De Performance-kernen maken gebruik van Hyperthreading, wat deze 14900HX effectief een processor maakt met 32 threads. De Performance-kernen hebben een maximale turbofrequentie van 5,8GHz, waar dit bij de Efficiency-kernen lager ligt met 4,1GHz. De processor heeft een 10nm-proces, een TDP (Thermal Design Power) van 55 Watt en een TJ-max (werkingstemperatuur) van 100 °C.
Tegenover de eerder geteste Core i9-13980HX, bijvoorbeeld aanwezig in de MSI Vector GP78HX 13VH-222NL, haal je met de Core i9-14900HX een net wat snellere i9-13980HX in huis. De i9-13980HX heeft op de Performance-kernen een maximale turbofrequentie van 5,6GHz, waar dit op de Efficiency-kernen 4GHz is. De i9-14900HX is dus met zijn Performance-kernen 200MHz sneller en met zijn Efficiency-kernen 100MHz sneller, ofwel een ‘kleine prestatie bump’.
Nvidia GeForce RTX 4080 Laptop GPU
Beide Raiders bezitten een Nvidia GeForce RTX 4080 Mobile met een TGP (Total Graphics Power) van 150W. De aanwezige Ultra OverBoost-technologie - specifiek voor de ultieme high-end laptops van MSI - duwt dit vermogen nog verder tot maximaal 240W gecombineerd. Hiermee bereikt de RTX 4080 Mobile een maximale TGP van 175W en de Intel Core i9-14900HX een TDP van 65W - zonder stroombeperkingen.
De aanwezige MSI Cooler Boost 5-techniek, bestaande uit zes koperen heatpipes en twee fans, is krachtig genoeg om zowel de CPU als GPU te koelen. Ook wanneer de OverBoost-technologie niet wordt benut. In onze MSI-guide omtrent vermogens van laptop-GPU’s gaan we dieper in op GPU-vermogens en MSI OverBoost.
De RTX 4080 Mobile, ofwel de AD104-GPU, heeft 7.680 shaders, 58 Raytracing-kernen en 232 Tensor-kernen. Verder bezit de RTX 4080 Mobile 12GB aan GDDR6-videogeheugen met een geheugenbus van 192 bits.
Aanvullende specificaties
De besproken Raiders zijn uitgerust met de Intel Core i9-14900HX, een Nvidia GeForce RTX 4080 Laptop GPU, 32GB aan DDR5-werkgeheugen onder 5600MT/s en een 2TB PCIe 4.0 M.2 SSD. Verder hebben beide Raiders de nodige RGB-verlichting in combinatie met een 1080p-webcam onder 30 FPS.
Beide Raiders komen in een degelijke verpakking. Meegeleverde accessoires bestaan uit diverse boekjes, een voedingsadapter met bijhorende voedingskabel.
De twee Raiders zijn in hetzelfde jasje gestoken door MSI. Dit ontwerp is afkomstig uit 2023 en oogt daarmee goed bij zijn tijd. Het ontwerp bestaat uit een combinatie van zwart, rood en een subtiele gouden rand aan de achterzijde maken het een mooi geheel. Vooral de gouden rand spreekt mij persoonlijk aan - ik heb dan ook iets met goud (en koper).
De Raider GE68 HX 14VHG is nét wat compacter als 16″ model, waar de Raider GE78 HX 14VHG ietsjes groter is als zijnde 17″ model, iets wat in deze gezamenlijke fotoshoot goed zichtbaar is.
Beide Raiders zijn geconfigureerd met dezelfde aansluitingen. Aan de linkerzijde zien we een USB 3.2 Gen 2 Type-C-poort met ondersteuning voor PD-charging (snelladen), een SD-kaartlezer en een 3,5mm-jack. Opvolgend is er de achterzijde met een 1Gbps-ethernetpoort, een HDMI 2.1-poort, een USB 3.2 Gen 2 Type-C-poort van 10Gbps met DP-ondersteuning en de voedingsingang. Aan de rechterzijde zijn twee USB Type-A-poorten te vinden van 10Gbps en 5Gbps, alsmede een USB Type-C-poort met ondersteuning voor DP en Thunderbolt 4. Overigens is dit gelijk gebleven aan het Raider model dat we ter review hadden in 2023.
Eveneens links, rechts en achter zitten ventilatiesleuven om Cooler Boost 5 optimaal te benutten. Deze techniek bestaat uit twee fans samen met zes koperen heatpipes, waarvan drie voor de processor en drie voor de videokaart. De onderzijde is netjes afgesloten, maar wel voorzien van aardig wat sleuven voor ventilatie. De RGB-actie mag zeker niet ontbreken met zijn opvallende lichtstrook aan de voorzijde.
Beide Raiders maken overigens gebruik van een 1080p-webcam. Het betreft een 1080p-webcam om 30 FPS en valt af te schermen middels het schuifje - netjes.
Toetsenbord
Het toetsenbord op beide Raiders is ontwikkeld in samenwerking met SteelSeries. De software en aansturing van de RGB-verlichting verloopt middels de voorgeïnstalleerde SteelSeries GG-software. Naast het aanpassen van de RGB-kleur en verlichtingseffecten in zijn totaliteit, kan je dit ook per toets. Eigen kleurenschema’s met bijhorende effecten kunnen daarmee volledig naar eigen wens ingesteld worden. Tevens biedt de software keymapping mogelijkheden. Met de aanwezige FN-toets (functietoets) op het toetsenbord kan je secundaire commando’s uitvoeren. Deze secundaire commando’s zijn op sommige toetsenbord vooraf ingesteld.
Opvallend detail is dat de WASD-toetsen transparant zijn in combinatie met de powerknop. Het exterieur van de MSI Raider GE68HX heeft een lichte gamingvibe zoals eerder aangestipt. De binnenzijde benadrukt meer gaming, waardoor de laptop in één klap zich omtovert naar een mobiel gamingstation. Je kan de RGB-verlichting van het toetsenbord, de verlichtingsstrook aan de voorzijde en het drakenlogo op de achterzijde volledig uitschakelen.
De RGB-verlichtingsstrook heeft wat mij betreft een dikke upgrade gemaakt ten opzichte van het vorige design van de Raider-serie. Het is werkelijk waar een dik feest; als een man van inmiddels 33 kan ik dit zelfs waarderen. Het toetsenbord levert verder een lineaire type-ervaring en voelt responsief aan met een aangename feedback.
Touchpad
De touchpad is centraal te vinden op beide Raiders. Deze is nauwkeurig en neemt bewegingen zoals een swipe, inzoomen en uitzoomen goed op. Gevoeligheid is middels Windows te beheren.
In dit hoofdstuk deel ik CPU, GPU en CPU/GPU-gecombineerde benchmarks. Indien nodig licht ik kort mijn bevindingen toe. In het hoofdstuk ‘in de praktijk’ ga ik dieper in op de totaalervaring. De resultaten zijn tot stand gekomen met beide laptops aangesloten op de oplader/adapter. Het energieschema staat op “beste prestaties" (hoogste prestaties) in Windows 11.
Benchmarkresultaten voor de MSI Raider GE68 HX 14VHG worden onder 3840×2400 gepresenteerd. De games zijn afgenomen onder de hoogst haalbare vernieuwingsfrequentie op deze laptop: 120Hz. In het geval op de MSI Raider GE78 HX 14VHG worden deze gepresenteerd onder een 2560×1600 resolutie met een vernieuwingsfrequentie van 240Hz.
Benchmarks
7-Zip
Blender - Classroom Render
Cinebench R23
PCMark 10
F1 2021
Horizon Zero Dawn
Shadow of the Tomb Raider
Total War Three Kingdoms
Temperaturen en geluidsproductie
Zoals in mijn eerdere review en ook opgemerkt in deze review kunnen de Raiders redelijk wat geluid produceren - zelfs in de idle-modus. In de praktijk doen de twee fans wel hun werk, want de temperaturen zijn netjes te noemen. Tijdens het herhaaldelijk benchmarken van Total War Three Kingdoms wist de Intel Core i9-14900HX met zijn Performance-kernen rond de 84-95 °C uit te komen, waar de E-kernen op ~78 °C deden belanden. De Nvidia RTX 4080 Mobile werd ondertussen niet warmer dan 72 °C, wat positief is en mogelijk te danken aan het iets lagere vermogen t.o.v. andere laptopmodellen die we getest hebben.
Ervaring
De Raider GE68 HX 14VHG en Raider GE78 HX 14VHG voelen en doen veel van hetzelfde als de 2023-uiting van de Raiders, kortom: een vertrouwd gevoel. Daarmee zet MSI voort op een goede basis, gezien de MSI Raider GE68HX 13VG-014NL een degelijke beoordeling kreeg. De Raider line-up is een solide platform die powerlimieten dankzij de forse koeling, ofwel Cooler Boost 5 implementatie goed te baas is.
De aanwezige Intel Core i9-14900HX maakt een kleine upgrade ten opzichte van de Intel Core i9-13980HX. Beide processoren beschikken over 24 kernen om 32 threads, echter is de i9-14900HX net wat agressiever, lees: sneller in zijn boost-gedrag. Dit uit zich in 200MHz extra op de Performance-kernen en 100MHz op de Efficiency-kernen, dit levert inherent wat kleine FPS-voordelen op.
In samenwerking met de RTX 4080 Laptop GPU zien we een enorm potentieel. De Raider is gemaakt voor gaming. Dit maakt de gaminglaptop dan ook geliefd. Daar waar het Raider GE68 HX 14VHG (het MiniLed-model) kleurvol is met een deftig contrast. Hier spatten kleuren in games letterlijk van het scherm: in de positieve zin! De 3840×2400 (4K, WQUXGA) maakt wel dat de RTX 4080 Laptop GPU extra inspanningen moet leveren. Daarmee zien we een enorme verschuiving in prestaties tussen beide modellen in deze review als het om FPS/geboden resolutie gaat.
De Raider GE78 HX 14VHG kies je dan ook naar mijn inziens als een IPS-scherm voldoet; wat in de basis gewoon een prima scherm is. Wellicht ben je hier dan ook wat minder kritisch om kleurechtheid, contrast en piekhelderheid. Je kiest met dit model voor nog méér gaming met de geboden resolutie in combinatie met de hogere vernieuwingsfrequentie van 240Hz versus de 120Hz op het MiniLed-model. Waar het MiniLed model zich naar onze inziens beter schaalt voor gaming in combinatie met bewerken- vormgeven.
Net als in mijn 2023 review van de MSI Raider GE68HX 13VG-014NL merk ik ook hier op dat de geluidsproductie van de fans in idle-modus nog redelijk hoog is, dit is ook redelijk afwisselend tussen diverse taken. Vooral als je gebruik maakt van het gebruikersscenario ‘MSI AI Engine’ in de MSI Center-software is deze interval was heftiger.
Batterij
Beide modellen zijn uitgerust met een 99,9Wh-batterij. Afhankelijk van de energiemodus en het gebruik kan je spelen met de batterijduur. Bij gemiddeld gebruik wist ik vier uur uit de batterij te persen - dit onder gebalanceerde prestaties. Gaming levert een resultaat op van hooguit 1 á 1,5 uur, al ben ik altijd voorstander van de laptop aangesloten op het netstroom tijdens het gamen. Simpelweg om het feit dat de hardware dan kan functioneren onder maximale prestaties. De Raider GE68 HX 14VHG is wat sneller leeg, mede door de hogere energievraag van het MiniLed-beeldscherm.
De Raider GE68 HX 14VHG en Raider GE78 HX 14VHG zijn twee krachtige gaminglaptops uit het MSI-kamp. Deze reeks heeft inmiddels een bekende reputatie opgebouwd; voldoende om deze hoog te houden? Je leest het in de eindconclusie.
In de basis volgt MSI op waar ze in 2023 zijn gebleven. Ik had destijds de MSI Raider GE68HX 13VG-014NL ter review. Deze kreeg een nieuw ontwerp ten opzichte van zijn 2022 voorganger. De Raider GE68 HX 14VHG en Raider GE78 HX 14VHG lenen het ontwerp van het 2023-model.
MSI maakt nog steeds onderscheid tussen het ‘GE6x-model’ als zijnde 16″ formaat en het ‘GE7x-model’ als 17″ formaat. Intern zien we dat de Raider GE68 HX 14VHG en Raider GE78 HX 14VHG vergelijkbare specificaties bieden, waaronder een Intel Core i9-14900HX en een RTX 4080 Laptop GPU met een maximale TGP van 175W.
De voorloper van de Intel Core i9-14900HX: de Intel Core i9-13980HX ontloopt de nieuwere processor niet veel. Nu is de 14900HX 200MHz sneller in zijn boost-gedrag op de Performance-kernen en 100MHz op de Efficiency-kernen, waarmee we vrijwel gelijkwaardige prestaties zien. De i9-14900HX is nipt sneller in diverse single-core prestaties, wat in sommige gevallen nipt een FPS voordeel oplevert.
Het grootste verschil tussen deze twee modellen zijn de schermformaten als mede de gebruikte beeldtechniek, de MSI Raider GE68 HX (14VHG-417NL) is namelijk voorzien van een MiniLed-scherm. Hiermee zien we veel kleurvolume als we deze direct naast de MSI Raider GE78 HX (14VHG-641NL) zetten met een IPS-scherm. Uiteraard is het hier de keuze tussen een kleurvollere, dan wel contrastvoller MiniLed-scherm met dan wel een lagere vernieuwingsfrequentie van 120Hz met een hogere resolutie, of een vernieuwingsfrequentie van 240Hz onder een wat lagere resolutie waar gaming het primaire doeleinde is.
MSI zijn Raiders zijn in 2024 wederom nét zo mooi, dan wel dat de Intel Core i9-14900HX geen overtuigende factor biedt. We zien nipt betere prestaties in combinatie met een RTX 4080 Laptop GPU, een videokaart die we ook op de 2023-modellen zagen. Met dat gezegd bieden de Raiders een degelijke refresh, nochtans dat de 2023-modellen van de Raiders voor een aantrekkelijke prijs nét zo overtuigend zijn; ook voor je portemonnee.
