Review: ASUS ROG Crosshair X670E Hero

Review: ASUS ROG Crosshair X670E Hero

• Productpagina

• Specificaties
• Chipset - AMD X670
• Showcase
• BIOS/UEFI
• Testomgeving
• Resultaten
• Conclusie

Met Ryzen 7000 gearriveerd op kantoor is het benchmarkfeest een feit. De gloednieuwe Zen 4 Raphael-architectuur neemt plaats op AMD’s nieuwe high-end X670E-chipset, waar we bij lancering de X670E en X670-uitingen zien van diverse fabrikanten.

De ASUS ROG Crosshair X670E Hero kenmerkt zich als een welbekende veteraan uit het ROG-kamp. De Crosshair X670E Hero gaat hand-in-hand samen met de verbeterde overklokpotentie dat Ryzen 7000 zou moeten bieden. Met de verhoogde stroomlevering tot 230 W is het niet enkel de CPU-koeler die koelpotentie moet leveren - hier spelen de VRM’s en VRM-koeling een cruciale rol. De Crosshair X670E Hero is om die reden royaal voorzien van een forse aluminium VRM-heatsink.

Laat ik verdere specificaties reserveren voor het opvolgende hoofdstuk, er valt namelijk genoeg te vertellen. De ASUS ROG Crosshair X670E Hero is verkrijgbaar bij onze webshoppartner Megekko. Bovenaan de review vind je de actuele webshopprijs.

Hieronder treffen we de specificaties aan;

De ROG Crosshair X670E Hero maakt gretig gebruik van de PCIe 5.0-lanes afkomstig van Ryzen 7000. Beide PCIe x16-sloten bieden ondersteuning voor PCIe 5.0; daarmee is een PCIe 5.0 x16 of een x8/x8-videokaartconfiguratie mogelijk. Van de vier aanwezige M.2-sloten zijn er twee PCIe 5.0-sloten; de overige twee M.2-sloten werken onder PCIe 4.0. Als accessoire levert ASUS een PCIe 5.0 M.2-insteekkaart mee in de verpakking. De insteekkaart biedt een groter oppervlak om warmte af te voeren. Tevens is er ondersteuning voor een 22110-SSD, waar de twee PCIe 5.0 x4 M.2-sloten op het moederbord maximaal een 2280-SSD toleren.

In de basis laat de AM5-chipset veel nieuwe smaakmakers zien, bestaande uit een nieuwe LGA-socket, USB 4, PCIe 5.0 en DDR5-ondersteuning. Daar komt ook nog eens zeer gezonde dosis aan connectiviteitsmogelijkheden om de hoek kijken. De ROG Crosshair X670E is daar het levende bewijs van. Zo zijn er twee USB 4 Type-C-poorten te vinden op de moederbord-I/O, maar liefst negen USB 3.2 Gen 2-poorten (10 Gbps), waarvan acht Type-A en één Type-C. Vervolgens krijg je als kers op de taart ook nog eens een USB 3.2 gen 2×2 Type-C-poort (20 Gbps), dat zijn maar liefst vier USB Type-C-poorten en acht USB Type-A-poorten - extreem! De twee aanwezige USB 4 Type-C poorten zijn top-of-the-line in de zin van hoogst haalbare snelheid tot 40 Gbps. Met de aanwezige Intel JHL8540 USB4-controller kunnen de twee USB 4 Type-C-poorten ook ingezet worden als DisplayPort (1.4).

Als het om interne USB-headers gaat, stelt de ROG Crosshair X670E ook hier niet teleur. Zo is er één USB 3.2 Gen 2×2-header, twee USB 3.2 Gen 1-headers en drie USB 2.0-headers. Je kan het arsenaal aan USB-poorten dus nog verder uitbreiden, al voorzie ik in de basis dat de moederbord-I/O je hiermee rijkelijk beloont. Ook niet onbelangrijk: er zitten zeven 4-pins PWM-headers op het moederbord; dit is een variatie van chassis fan-headers tot de algemene CPU fan-header.

De ROG Crosshair X670E is voorzien van Wi-Fi 6E en Bluetooth 5.3. Net als de hoger gesegmenteerde ROG (Intel) Z690-moederborden neemt de Realtek ALC4082 in combinatie met een ESS ES9218 QUAD DAC-versterker nu ook plaats op de hoger gesegmenteerde X670E-moederborden. Meer informatie aangaande het powerfasedesign deel ik in het hoofdstuk showcase.

In dit hoofdstuk bespreek ik fundamentele zaken aangaande deze nieuwe AMD-generatie c.q. chipset. Standaard bieden de AMD X-processoren ondersteuning voor het overklokken van de processor. Op het moment van schrijven zijn er vier X-processoren aangekondigd; bestaande uit de Ryzen 5 7600X, Ryzen 7 7700X, Ryzen 9 7900X en het topmodel, de Ryzen 9 7950X.

PCIe-lanes en Promontory 21

De X670E-chipset behoort toe aan het topsegment voor overklokmogelijkheden. De E-naamgeving karakteriseert Extreme - ontworpen voor optimale prestaties en stabiliteit. Het voornaamste verschil met de X670-chipset is dat X670E volledige ondersteuning biedt voor PCIe 5.0 (Gen5) lanes. In de basis krijg je daarmee ondersteuning voor 28 PCIe 5.0-lanes afkomstig van de CPU. Van die 28 PCIe 5.0-lanes zijn er 24 lanes beschikbaar voor gebruik, omwille het feit dat er vier PCIe 5.0-lanes gereserveerd zijn voor de chipset zelf (de chipset-downlink). Bij plaatsing van een videokaart kan men een PCIe 5.0 x16 of een x8/x8-configuratie draaien. Met nog acht PCIe 5.0-lanes beschikbaar zijn er vier gereserveerd voor een PCIe 5.0 x4 M.2 (Gen5) SSD. De resterende vier PCIe 5.0-lanes zijn vrij inzetbaar door de fabrikant, hetzij voor een extra M.2 (Gen5) SSD, extra Thunderbolt 4-poorten of extra USB 4.0-poorten.

X670 biedt enkel ondersteuning voor acht PCIe 5.0-lanes, uitsluitend voor M.2 (Gen5) en extra connectiviteitsmogelijkheden. Hiermee zou je kunnen stellen dat het platform minder toekomstbestendig is, al valt dit in hardwareland vaak te verwaarlozen. Desalniettemin is het een belangrijk detail om kenbaar te maken, vooral met de komst van nieuwe Nvidia en AMD-videokaarten. De vier PCIe 5.0-lanes die gereserveerd zijn voor de chipset (de chipset-downlink) zijn afkomstig van ASMedia. Het betreft de Promontory 21-chip die vertegenwoordigd wordt op B650 en X670. Belangrijke vermelding is dat de Promontory 21-chip enkel ondersteuning biedt voor PCIe 4.0.

Op B650 wordt een enkele Promontory 21-chip toegepast. Waar er op het X670 en X670E-platform een dubbele Promontory 21-chip in serie zijn aangebracht; beter bekend als daisy-chained. In serie hebben de Promontory 21-chips (PROM21_1) en (PROM21_2) twaalf PCIe 4.0-lanes en acht PCIe 3.0-lanes tot hun beschikking. Aanvullend heeft iedere chip zes USB 3.2 Gen 2-aansluitingen (10 Gbps).

Van PGA naar LGA

AMD neemt met de komst van deze nieuwe generatie afscheid van zijn PGA-socket (Pin Grid Array). De fysieke pins op de processor worden vervangen voor LGA (Land Grid Array), waarvan de pins in de socket van het moederbord zitten. Hiermee is het AM5-platform c.q. socket LGA1718 geboren. LGA1718 is compatibel met het merendeel aan AM4-koelers en biedt verhoogde stroomlevering aan de processor tot 230 W.

De ROG Crosshair X670E Hero komt in een welbekende luxueuze ROG-verpakking. Het mag duidelijk zijn dat het een X670E-moederbord betreft met PCIe 5.0 ondersteuning. De inhoud van de verpakking bestaat uit diverse accessoires, bestaande uit een handleiding, ROG-stickervel, de PCIe 5.0 M.2-insteekkaart, een USB-stick met digitale informatie, een verzamel pin-header, de Wi-Fi/Bluetooth-antenne, een GPU-houder, vier zwarte SATA-kabels, een ARGB-kabel en ARGB-verlengkabel, een ROG-sleutelhanger en een extra thermische pad voor een M.2 SSD.

De ROG Crosshair X670E Hero leent het ontwerp van de Z690-generatie aan moederborden. Het Polymo-verlichtingsprincipe op de I/O keert terug, iets waar ik mij goed in kan vinden. De kleursamenstelling bestaat voornamelijk uit zwart met spiegelende onderdelen; voornamelijk te vinden op en rondom de heatsinks.

Het ROG-audiopakket: SupremeFX bestaat uit een Realtek ALC4082 in combinatie met een ESS ES9218 QUAD DAC-versterker. De fysieke onderdelen op de PCB zijn achter het beschermende schild opgenomen. Crosshair kennende zijn er voldoende aansluitingen te vinden op het moederbord, waar onderaan het moederbord o.a. drie 4-pins fan-headers zitten, twee 3-pins ARGB-headers, de drie interne USB 2.0-headers, een USB 3.2 Gen 1-header en diverse headers voor custom waterkoeling.

De rechterzijde van het moederbord heeft bezetting van o.a. de zes SATA-poorten, de tweede USB 3.2 Gen 1-header, een 4-pins fan-header, de USB 3.2 Gen 2×2-header en de 24-pins ATX-aansluiting. In de rechterbovenhoek is een drietal knoppen te vinden, bestaande uit de retry-knop, resetknop en de aan- en uitknop. Daarnaast bevinden zich nog een 3-pins ARGB-header en 4-pins RGB-header.

Aan de rechterzijde van het moederbord zijn twee opvallende details te vinden. De PCIe Q-Release-knop is nu ook te vinden op deze nieuwe reeks aan AM5-moederborden. Dit betreft een fysieke knop die de videokaart (of een PCIe-insteekkaart) loslaat, ofwel ontgrendelt. Je zit dus niet meer te klooien tussen een forse heatsink van je CPU-koeler en het vergrendelingssysteem van een traditionele PCIe-slot. Met een test bench en het vaak verwisselen van kaarten, is de toevoeging van de PCIe Q-Release-knop een geschenk.

Naast de 24-pins ATX-connector is een 6-pins voedingsconnector te vinden. De aanwezige interne USB 3.2 Gen 2×2-header biedt ondersteuning voor Quick Charge 4+ tot 60 W-opladen. Dit verlangt een USB 3.2 Gen 2×2 Type-C poort op de behuizing en/of een aangebrachte controller. Voeding kan middels een 6-pins PCIe-voedingsconnector.

De DDR5-geheugenbanken tolereren snelheden tot boven de 6400 MHz overgeklokt. Totaal is het mogelijk om 128 GB aan DDR5-geheugen te plaatsen. Naast de geheugenbanken zit het Q-Code LED-paneel voor het uitlezen van systeemparameters c.q. errorcodes.

Vanaf de geheugenbanken schuiven we door naar links en maken we kennis met socket LGA1718. Het powerfasedesign bestaat uit een 18+2 teamed-ontwerp met een MOSFET-rating van 110A per stuk. Teamed (tweeling) wil zeggen dat er per MOSFET een verbinding is met twee vermogensfasen. Iedere fase (twee stuks) krijgt de getolereerde stromen middels het PWM-signaal. Deze gaan gelijktijdig aan en uit. De balans is daarmee zeer zuiver ten opzichte van een conventioneel ontwerp met faseverdubbelaar. Om de VRM’s/110A-mosfets koel te houden is er een royale aluminium heatsink aangebracht.

Boven de aluminium VRM-heatsink zijn een twee 8-pinsvoedingsconnectoren te vinden voor algemene voeding richting de CPU. Aanvullend zijn er nog drie 4-pins fan headers te vinden voor de CPU-fan, de optionele CPU-fan en een aansluiting voor een AIO-pomp.

De vier M.2-sloten schuilen onder de forse heatsinks die opgaan met het schild van het moederbord. Het bovenste PCIe 5.0 x4 M.2-slot heeft een dikkere heatsink. Uiteraard is het ook mogelijk om gebruik te maken van de M.2-insteekkaart.

Afsluitend bekijken we de moederbord-I/O nog, bestaande uit een BIOS FlashBack-knop, een CMOS-resetknop, een HDMI-knop, twee USB 4 Type-C-poorten, negen USB 3.2 Gen 2-poorten, waarvan acht Type-A en één Type-C, een USB 3.2 Gen 2×2 Type-C-poort, een 2,5Gbps-ethernetpoort, twee SMA-aansluitingen voor de meegeleverde antenne (Wi-Fi 6E en Bluetooth 5.3), een optische audio-ingang en vijf audiojacks.

Het BIOS/de UEFI heeft twee schillen als het om indeling gaat. De eerste schil is een eenvoudig overzicht met basale features zoals temperaturen, bootvolgorde, tijd en datum, kloksnelheden en geïnstalleerde ventilatoren. Bij ASUS krijgt het eenvoudige overzicht de naamgeving ‘EZ Mode’ - het zit hem in de naam. Bij EZ mode zit nog een optie: ‘EZ-Tuning Wizard’. Vanuit de EZ Mode kun je door naar de Q-Fan control-optie om aangesloten ventilatoren te beheren. Zichtbare opties als voluit, turbo en volledige snelheid zijn hier beschikbaar. Ook kun je daar kiezen om iedere header zijn werk te laten doen via PWM. Alle fan-headers op het moederbord zijn 4-pins en ondersteunen PWM.

In het Extreme Tweaker-menu krijg je toegang om te overklokken. Opties zoals core voltage zullen we hier verder aanpassen voor het overklokken. Wil je de Turbo-modus uitschakelen, multiplier aanpassen of nog dieper in de voltages springen, dan is AI Tweaker hét menu. Nieuwe instellingen van het AM5-platform bestaan hier o.a. uit D.O.C.P.

Advanced beschikt over de ‘fysieke’ onderdelen die we eerder zagen op het moederbord. Configuratie van de USB-poorten, het uitschakelen van de LAN-poorten of SATA-poorten beheren.

Het monitormenu is verantwoordelijk voor het uitlezen van temperaturen en ventilatoren. Hier kun je kiezen of je wel of niet wil uitlezen. Daarnaast bevindt zich hier het bootmenu, waar we de Fast boot-modus kunnen inschakelen voor een lagere opstarttijd. Vaak in de praktijk wordt de UEFI-post dan overgeslagen om snelheid te winnen. Tevens kun je ook een boot-vertraging inschakelen; handig voor mensen die aan het overklokken zijn. Met een slow boot kun je gegevens/parameters rustiger inladen.

De voorlaatste pagina is de tool-pagina. Hier kun je actieve videokaarten bekijken en ook de PCI Express-snelheid/bandbreedte nagaan, de UEFI flashen, overklokprofielen aanmaken en verdere gegevens over het moederbord inzien.

En als laatste de save en exit-pagina. Gewoon F10 drukken en een kruisje slaan voor een stabiele overklok - tot zover het UEFI van de ASUS ROG Crosshair X670E Hero.

Hieronder is meer informatie te vinden over de testomgeving en toegepaste testmethoden.

Als eindnoot: dit is een moederbordreview. Hier kijken we specifiek naar productiviteit en synthetische resultaten. Diepgaandere resultaten aangaande processor, temperatuur en gameresultaten zijn bestemd voor onze processor- en videokaartreviews. Hoewel we bij nieuwe CPU-lanceringen c.q. architecturen veelal de reviews uitbreiden met een goede dosis aan gameresultaten.

Hieronder zijn resultaten te vinden van de ASUS ROG Crosshair X670E Hero i.c.m. de AMD Ryzen 7600X tegenover de Intel Core i9-12900K. Het doel is om in dit hoofdstuk een algemene indruk van prestaties te geven, met in dit geval het instapmodel van Ryzen 7000 als voorbeeld. In zijn uitgebreide 7600X-review gaat Jonah véél dieper in op deze resultaten en de waarde van de processor voor o.a. gaming.

Benchmarks, rendering en compiling

3DMark

De ASUS ROG Crosshair X670E Hero is het toonbeeld van uitgebreide specificaties met een legioen aan connectiviteitsmogelijkheden. Hoe dat alles bevalt in de praktijk lees je in deze eindconclusie.

Intel Alder Lake komt in deze alinea kort om de hoek kijken. De Z690-chipset kwam in november 2021 op de markt met ondersteuning voor PCIe 5.0 x16 en PCIe 5.0 x4 voor een Gen5 M.2 SSD. Inmiddels zijn we bijna een jaar verder en zijn PCIe 5.0-videokaarten en Gen5 M.2 SSD’s nog geen feit, al zijn deze nu wel sterk in aantocht. Intel’s tweepotige dinosaurus, ook wel bekend als Raptor Lake, loert ook om de hoek en zal hier ook van gaan profiteren. Desondanks is het moment er nog niet en is het vooralsnog wachten op beschikbaarheid aan PCIe 5.0-hardware. Hetzelfde geldt voor AM5 en de X670-chipset - je bent voorbereid, maar je dient nog geduldig te wachten. Hiermee is de praktijkervaring en het directe effect van PCIe 5.0 nog niet meetbaar.

Desalniettemin is de ROG Crosshair X670E Hero een geweldig vlaggenschip om dadelijk optimaal te profiteren van PCIe 5.0. Dit levert ook de vraag op: “in hoeverre gaan we profiteren van PCIe 5.0-snelheden als het om videokaarten gaat?" Tevens voert het de prijs op van de hardware op, iets wat voor de portemonnee niet bevorderlijk is. Kijk ik naar de ROG Crosshair X670E Hero, dan kan ik concluderen dat het een genot is aan connectiviteitsmogelijkheden, bestaande uit twee USB 4 Type-C-poorten met ondersteuning voor DisplayPort dankzij de Intel JHL8540 USB4-controller, negen USB 3.2 Gen 2-poorten, waarvan acht Type-A en één Type-C en één USB 3.2 gen 2×2 Type-C-poort. Dit alles is te vinden op de I/O van het moederbord.

Mocht dit festijn aan USB-poorten onvoldoende zijn, dan kan je met de interne headers nog uitbreiden met een totaal van elf USB-poorten. Dat brengt het totaal naar een machtig aantal van 23 USB-poorten - damn! Wi-Fi 6E en Bluetooth 5.3 zijn eveneens vertegenwoordigd, evenals een hoogwaardige audio-oplossing in de vorm van een Realtek ALC4082 in combinatie met een ESS ES9218 QUAD DAC-versterker.

Features zoals Quick Charge 4+ tot 60 W opladen middels de interne USB 3.2 Gen 2×2-header zijn aangenaam, evenals de toevoeging van de PCIe Q-Release-knop, diverse on-board knoppen, het Q-post-scherm en de hardware ledindicators. De waterkoeling-headers en de zeven 4-pins PWM-headers maken de ROG Crosshair X670E Hero een beest van een moederbord.

Persoonlijk mis ik in dit segment de toevoeging van een dubbele BIOS-chip. Daarnaast is de Polymo-verlichting ter hoogte van het I/O-schild deftig uitgevoerd, maar ik mis wat extra RGB-verlichting rondom het moederbord zelf. Prijstechnisch zit je met een X670E-moederbord in het hoogst haalbare segment aan AM5-moederborden. De ROG Crosshair X670E Hero heeft een stevige prijs, nochtans is het naar mijn mening een investering op lange termijn; afgaande op de berichtgeving van AMD voor langdurige ondersteuning van het AM5-platform. Dit maakt het CPU-upgradepad in de nabije én verre toekomst interessant. De ASUS ROG Crosshair X670E Hero is gemaakt voor de fervent ROG-fanaat en/of degene die voor premium c.q. high-end gaat met epische features.