Review: Asus ROG Strix B450-I Gaming
Links: Asus ROG Strix B450-I Gaming productpagina[/url]Gisteren zagen de B450 moederborden het levenslicht, het middensegment van AMD. De B450 is de directe opvolger van het B350 chipset, destijds gelanceerd voor AMD Ryzen 1 (Summit Ridge). De B450 moederborden ondersteunen direct uit de verpakking AMD Ryzen 2 (Pinnacle Ridge). Qua on-board connectiviteit blijft B450 vergelijkbaar aan B350. Dit kenmerkt zich in twee USB 3.1 Generatie 2 10 Gbps poorten, twee USB 3.1 Generatie 1 5 Gbps poorten en zes USB 2.0 poorten. Overige aansluitingen betreffende de PCI-e indeling blijven ook gelijk. Om te vermijden dat er dadelijk een waslijst aan specificaties in de inleiding staat, gaan we nu eerst door naar het moederbord van deze review.
De Asus ROG Strix B450-I Gaming valt in de categorie schattig, dit heeft alles te maken met zijn formaat: Mini-ITX. Een moederbord in de palm van je hand, gewoon té schattig, vooral als je nog vrij recent een E-ATX moederbord in handen hebt gehad. De B450-I Gaming kan voor meerdere toepassingen gebruikt worden. Met een Ryzen 1 en 2 processor kun je er een volwaardige Game PC creëren, een enkele videokaart erop en knallen maar. HTPC behoort ook tot de mogelijkheden, dit in combinatie met de Ryzen 2000 series processors met geïntegreerde Vega chip, om deze reden is de B450-I Gaming uitgerust met een HDMI 2.0 poort. We gaan door naar de specificaties, waar we al uit kunnen concluderen dat de B450-I Gaming een luxepaard is, veel features op een klein printplaatje, wat dit moederbord net zo goed een werkpaard maakt. De Asus ROG Strix B450-I Gaming kost bij publicatie circa 173 euro, ongeveer 30 euro goedkoper dan de X470-I Gaming variant.
Een overzicht van de specificaties:
We houden de specificaties vooralsnog beknopt, in de tekst zullen er diverse specificaties uitgebreider worden toegelicht. Even een snelle greep uit de bovenstaande specificaties: AURA RGB-verlichting, werkgeheugen overklokken tot 3600MHz, een M.2 heatsink, geïntegreerd met een Intel Gigabit netwerkaansluiting, maar ook een draadloze WiFi module met 2×2 MU-MIMO en Bluetooth 4.2 en een SupremeFX S1220A (Realtek audio chip).
Hoe moet het B450 chipset zich gaan onderscheiden? AMD blijft wakkert de concurrentiestrijd met Intel aan. Met het middensegment bij AMD kun je overklokken, zowel de B350 als B450 chipset ondersteunen dit. Zo kun je aan de slag met een AMD Ryzen 2700/2600/2400G en 2200G, terwijl dit bij de concurrentie niet mogelijk is. Denk hierbij aan redelijk vergelijkbare processors zoals de i7 8700/i5 8600/i5 8400 en de i3 8100. Zowel de processoren als chipsets van Intel zijn in het middensegment locked voor overklokken, dit geldt voor het overklokken van de processor en het geheugen.
Welke veranderingen brengt B450 dan met zich mee ten opzichte van B350? Dit zit hem vooral aan de nieuwe technieken van de AMD Ryzen 2 series processoren. Direct uit de verpakking is er ondersteuning voor AMD StoreMI technologie. Toevoegingen zoals XFR2 en Precisie Boost 2.0 zijn afkomstig van de Ryzen 2 series. Dan hebben we nog de ruime keuze vrijheid startende bij de AMD Athlon processoren, de 7e generatie AMD A-series APU’s, de AMD Ryzen processoren met Vega chip, de eerste generatie Ryzen processoren en als laatste de tweede generatie Ryzen processoren. AMD geeft groenlicht voor maar liefst ‘5 processor families’ op één chipset, dat is toch best netjes?
Het middensegment is qua licenties goedkoper voor fabrikanten in gebruik dan het high-end segment. Dit maakt X470 een duurder platform om op te mogen werken, wat wij uiteindelijk als consumenten betalen. B450 mag dan wel wat minder aansluitingen hebben, voor de algemene gebruiker zal het wellicht al voldoende zijn.
De ROG Strix B450-I Gaming komt net als zijn formaat in een compacte verpakking. De verpakking oogt netjes, zwart met RGB afgebeeld en door. Binnenin komen we direct de B450-I Gaming tegen, netjes in het folie, met daaronder de accessoires bestaande uit: een gebruikershandleiding, een ROG stickervel, de Driver CD, het I/O schild, tay-rips, twee zwarte SATA kabels, schroefjes voor M.2, een antenne voor de draadloze verbinding en het Bluetooth signaal, een RGB 4-pin kabel en als laatste een aangepast kabeltje voor de frontpanel kabels.
De B450-I Gaming is best een serieus Mini-ITX moederbordje. Met een verwachte prijs van circa 173 euro zit je qua Mini-ITX wel in het luxe segment op het B450 platform. De goedkopere B450-F Gaming, een ATX-moederbord, kost circa 132 euro, maar mist wel wat features ten opzichte van deze B450-I Gaming. Op dit kleine moederbord bevindt zich namelijk een draadloze Intel chip met MU-MIMO ondersteuning en Bluetooth 4.2. De toevoeging van een M.2 heatsink mogen we ook niet vergeten, en de vrij elegante LED-stip levert qua RGB opbrengst net wat meer verlichting op dan verlichting op het I/O en de PCH-heatsink. Nu is het zo dat Mini-ITX moederborden vaak duurder zijn dan ATX-moederborden. Dit ligt hem vooral in de uitdaging van het ontwerp, minder printplaat wat gelijkstaat aan meer inspanning voor de indeling van diverse componenten. Laten we het moederbord eens nader bekijken.
Een strakke afwerking met een neutraal uiterlijk, een kenmerkend ontwerp van Asus/ROG. Op het PCB vinden we twee geheugenbanken, waar je maximaal 32GB op kwijt kunt, deze is tot een maximale snelheid van 3600MHz over te klokken. Bij Ryzen met een Vega chip is dit net even anders qua setup. Je kunt ook met een Ryzen/Vega processor maximaal 32GB kwijt, enkel kun je overklokken tot een maximale snelheid van 3400MHz. Via de HDMI 2.0 poort op het I/O kun je met Ryzen/Vega een maximale resolutie van 4096×2160 aansturen op 60 Hz.
De ingebouwde geluidsoplossing van Realtek, beter bekend als ‘ROG SupremeFX’ op dit moederbord is voorzien van een Realtek ALC S1220A audiochip/codec, de ALC S1220A is net wat uitgebreider dan de ALC 1220 zonder S. We vinden namelijk een aparte headset versterker op de ALC S1220A, hierdoor is het moederbord compatible met headsets die een hogere impedantie vereisen. Duurdere headsets, veelal headsets met een hogere impedantie verbruiken meer vermogen om een betere audiokwaliteit tot stand te brengen. Het schild rondom de componenten is aangebracht om ongewenste signalen te voorkomen. Leuke toevoeging op dit moederbord zijn de verlichte Jack aansluitingen op het I/O.
Overklokken is van kracht op het B450 platform. Het VRM huishouden is een 6-fase power design. Voor het overklokken van het geheugen is een aparte VRM aangebracht, deze zit ter hoogte van de geheugenbanken. Vermoedelijk zit er een auto configuratie voor de VRM’s op het moederbord wanneer je een Ryzen met Vega in de socket plaatst. Er ontstaat dan mogelijk een 5+1 splitsing voor de ingebouwde Vega chip.
Het moederbord vereist één 8-pin CPU_Power connector. Naast de aansluiting op het moederbord bevinden er zich een drietal 4-pin headers, alle drie PWM, waarvan twee voor de fans (CPU_FAN en CPU_OPT) en één voor een AIO pomp. Daarnaast bevinden zich twee 4-pin AURA RGB headers, netjes voor een kleurrijke Mini-ITX build. Totaal bevinden er zich vier zwarte rechtopstaande SATA poorten op het moederbord, dit zijn er twee minder dan het maximale aantal SATA poorten van zes op B450.
Onder de opvallende M.2 heatsink kun je twee M.2 SSD’s kwijt. Beide M.2 sloten accepteren de volgende M.2 SSD’s: 2242/2260/2280. Let wel op de het tweede M.2 slot (of wanneer er twee M.2 SSD’s) actief zijn, dat M.2_2 deelt in PCI-e mode met het PCI-e 3.0 x16 slot. Deze gaat dan automatisch draaien op x8. Met een Ryzen/Vega processor kun je maximaal één M.2 SSD gebruiken, dit heeft te maken met de limitatie van de processor/het chipset. De ALC S1220A en overige audio componenten zitten ook verborgen onder deze cover, netjes met een eigen PCB.
Op het I/O komen we de volgende aansluitingen tegen: een HDMI 2.0 poort, vier USB 3.1 generatie 1 poorten, twee USB 3.1 generatie 2 poorten (Type-A, type-C ontbreekt), de RJ45 ethernet aansluiting, twee antenne aansluitingen en drie Jack ingangen met verlichting. Interne vinden we nog een USB 3.1 generatie 1 header, zodat je kunt uitbreiden met twee USB 3.1 generatie 1 aansluitingen. Hetzelfde geldt voor een interne USB 2.0 header. We komen geen interne USB 3.1 generatie 2 tegen op het B450 chipset. Een minpunt hier is het ontbreken van een USB 3.1 generatie 2 Type-C aansluiting op het I/O.
Nog even een banaan voor het idee hoe kleine Mini-ITX is, juicy! We gaan door met de praktijkresultaten en benchmarks!
Voor deze review gebruiken we een AMD Ryzen 5 2600X. Ik had deze processor niet op de plank liggen, het duurde ook even voordat deze hier binnen was, iets met PostNL. Ik heb de Asus ROG Strix B450-I Gaming en Asus ROG Strix B450-F Gaming opeenvolgend getest. Om die reden heb ik de resultaten van beide moederborden verzameld en samengevoegd in de onderstaande tabellenreeks. Naar verwachting heeft de B450 redelijk vergelijkbare resultaten aan het X470 platform, geen nieuwe bevindingen. De enige bevinding is het ‘middensegment versus het enthusiast segment’ wat voor de consument voordeliger uitvalt.
De benchmarks zijn tot stand gekomen met de volgende instellingen: [list]Kloksnelheden: [list]
Test Bench:
Cinebench 11.5
Cinebench 15
Passmark 8 - CPU Mark
Blender - BMW Render - lager is beter
Kraken JavaScript Benchmark
Valley Benchmark
Heaven
Time Spy
Zijn de testresultaten bijster interessant? Nee. Naar verwachting presteert een B450 moederbord in combinatie met een AMD Ryzen 5 2600X gelijk aan het X470 platform, met verschillen die nihil zijn, oftewel te verwaarlozen. De B450-I Gaming en B450-F Gaming ontlopen elkaar nauwelijks, waar de B450-I in eigenlijk alle gevallen net wat minder presteert. Dit zijn synthetische testen, real-word zul je weinig verschil merken tussen deze twee moederborden.
Dit maakt het B450 enorm capabel als je niet gaat overklokken, of gebruik wilt maken van een minimale overklok. Enorm fanatiek overklokken zal ik eerder vermijden, de VRM’s zijn redelijk, op beide borden die ik nu getest heb. Toch is het totaal setje rondom de socket aan VRM’s en condensatoren minder spannend dan op X470 moederborden. Mocht je een CPU hebben met een goede overklok potentie, en wil je een flinke 24/7 overklok draaien, dan raad ik toch X470 aan. In alle andere situaties (niet overklokken of minimaal), is de keuze eenvoudig: B450. Budgettair een stuk aangenamer, voor vergelijkbare X470 prestaties.
De BIOS/UEFI heeft twee schillen als het om indeling gaat. De eerste schil is een eenvoudig overzicht met basale features als temperaturen, boot volgorde, tijd en datum, kloksnelheden en actieve ventilatoren. Bij Asus krijgt het eenvoudige overzicht de naamgeving ‘EZ Mode’, het zit hem in de naam! Bij EZ mode zit nog een optie ‘EZ Tuning Wizard’. Vanuit de EZ Mode kun je door naar de Q-Fan control optie, om aangesloten ventilatoren te beheren. Zichtbare opties als voluit, turbo en volledige snelheid zijn beschikbaar, ook kun je kiezen om iedere header zijn werk te laten doen via PWM. Alle fan-headers op het moederbord zijn 4-pin en ondersteunen PWM.
Door op F11 te drukken komen we in de EZ Tuning Wizard, volgens mij val ik in de EZ-herhaling. De EZ Tuning Wizard klokt het systeem over, ook als je de Asus Optimal instellingen hebt ingeschakeld. Met de opties: gaming/media editing en water koeler.
In het Extreme Tweaker menu krijg je toegang om de computer over te klokken. Opties zoals core voltage zullen we hier verder aanpassen voor het overklokken. Wil je de Turbo modus uitschakelen, multiplier aanpassen of nog dieper in de voltages springen; AI Tweaker is het menu.
Advanced beschikt over de ‘fysieke’ onderdelen die we eerder zagen op het moederbord. Configuratie van de USB-poorten, het uitschakelen van de LAN-poort of SATA-poorten beheren.
Het monitor menu is verantwoordelijk voor het uitlezen van temperaturen en ventilatoren. Hier kun je kiezen of je wel of niet wilt uitlezen. Daarnaast bevindt zich het boot menu, waar we de Fast boot modus kunnen inschakelen, om nog sneller op te starten. Vaak in de praktijk wordt de BIOS post dan overgeslagen om snelheid te winnen. Tevens kun je ook een boot vertraging inschakelen, handig voor mensen die aan het overklokken zijn. Met een slow boot kun je gegevens / parameters veelal ook rustiger inladen.
De voorlaatste pagina is de tool pagina, hier kun je actieve videokaarten bekijken, en ook de PCI-e express snelheid / bandbreedte nagaan, de BIOS flashen, overklok profielen aanmaken en nog verder gegevens over het moederbord inzien
En als laatste de save en exit pagina, gewoon F10 drukken en een kruisje slaan voor een stabiele overklok, tot zover de UEFI van de Asus ROG Strix B450-I Gaming.
AURA AURA is niet meer weg te denken bij Asus moederborden, vooral de modernere moederborden zijn voorzien van dit kleurvolle goedje. De nieuwste versie van AURA krijgt steeds verder vorm. Fysiek op de moederborden komen we ook steeds meer AURA (4-pin) headers tegen, waar we voorheen een enkele header zagen, zijn het er nu al snel twee. Bij het hogere segment zijn er zelfs 4 tot 5 headers te vinden. Steeds meer apparatuur van diverse merken synchroniseren met elkaar, eindelijk kan je wel zeggen, het gerommel tussen verschillende software is niet gebruiksvriendelijk. AURA krijgt flink wat ondersteuning van diverse merken, een Cooler Master AIO kleurt bijvoorbeeld samen mooi op met deze nieuwere moederborden. Ook ARGB (addressable RGB) om LED-zones en specifieke LEDs aan te spreken is nu onderdeel van AURA. Je kunt in de software de headers benaderen en configureren, zodat alles synchroon loopt. Dit gaat erg eenvoudig.
Geweldige effecten blijven de regenboog modus, Flash and Dash, Glowing Yoyo en Starry-Night. Bij Flash and Dash in het speciaal gaan de LED-effecten los, a.k.a. discostijl. Na een halfuurtje stap je meestal over op een rustigere modus.
De Asus ROG Strix B450-I Gaming zet redelijk vergelijkbare prestaties neer als een X470 moederbord met een AMD Ryzen 5 2600X, volledig naar verwachting. De 30 euro duurdere X470-I Gaming variant, het best omschreven als de X470 variant van de B450, valt een beetje weg op de achtergrond, waarom lees je in deze eindconclusie.
Met een Mini-ITX moederbord kun je verwachten dan je inlevert op connectiviteit. Dit gaat vaak gepaard met minder SATA aansluitingen en minder fan headers. Idem dito voor het enkele PCI-e 3.0 x16 slot. Hier kies je met een Mini-ITX moederbord heel bewust voor, lekker compact, maar toch krachtig genoeg in deze verschijning voor diverse doeleinden. Denk hierbij aan een volwaardige Game PC; een GTX 1080Ti is geen enkel probleem! HTPC in het tv kastje kan ook, dankzij de ondersteuning voor Ryzen/Vega.
Waarom laat de B450-I Gaming de X470-I Gaming achter zich? De B450-I Gaming heeft een vergelijkbare setup aan features en specificaties te bieden, dat allemaal voor een lagere prijs. Maar de voordelen van de extra lanes bij X470 dan? Die gebruik je toch niet op een Mini-ITX moederbord? Juistem! Het opdelen van PCI-e lanes blijft beperkt op het B450 chipset, dit maakt deze Asus ROG Strix B450-I Gaming in alle opzichten de betere keuze dan de X470-I Gaming variant.
De basis van dit moederbord zit technisch prima in elkaar, een redelijk VRM huishouden, een aparte VRM voor het overklokken van het geheugen, drie PWM headers (voor mijn smaak had er één extra PWM-header op gemogen), een tweetal AURA RGB headers, ruimte voor twee M.2 SSD’s en de Realtek ALC1220A op een aparte printplaat, wat ook nog gunstig kan uitvallen om interferentie/storingen te voorkomen. Het ontbreken van een fysieke USB 3.1 generatie 2 Type-C op het I/O doet ook een klein beetje pijn, persoonlijk vind ik dit jammer.
Voor de prijs van 173 euro koop je een compleet moederbord, met de bovenstaande minpunten in gedachten. Overklokken op het middensegment, zowel de processor als het geheugen? Op AMD kan dat gewoon!