Review: ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II
Links; Navigatie;
Het is wederom tijd voor een moederbord dat onderdeel is van de Intel Z790-refresh voor Intel 14th Gen. In dit geval betreft het de ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II van ASUS. De fabrikant heeft niet gekozen voor een nieuwe of uitbundige naam, integendeel, men heeft er gewoonweg een Romeinse ‘II’ achteraan geplakt. Van het originele bord hebben we vorig jaar de DDR4-variant besproken bij de initiële komst van Intel Z790.
Wat representeert het vervolg? Een upgrade naar Wi-Fi 7 met Bluetooth 5.4 én Q-Release voor de antennes, een extra PCIe 4.0 M.2-slot en twee extra USB 2.0-poorten achterop. Op het moment van schrijven is dit moederbord te verkrijgen voor € 479,- bij onze webshoppartner Megekko. Dat is een stevige prijs en plaatst het in een pittig spectrum aan luxueuze moederborden. Maakt dit beestje zich interessant met zijn featurepakket en upgrades? Dat gaan we beantwoorden!
Hieronder treffen we de specificaties aan;
| Specifications | ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II |
|---|---|
| CPU | Intel® Socket LGA1700 for Intel® Core™ 14th & 13th Gen Processors, Intel® Core™ 12th Gen, Pentium® Gold and Celeron® ProcessorsSupports Intel® Turbo Boost Technology 2.0 and Intel® Turbo Boost Max Technology 3.0** * Refer to www.asus.com for CPU support list. ** Intel® Turbo Boost Max Technology 3.0 support depends on the CPU types. |
| Chipset | Intel® Z790 Chipset |
| Memory | 4 x DIMM slots, max. 192GB, DDR5 8000+(OC)/7800(OC)/7600(OC)/7400(OC)/7200(OC)/7000(OC)/6800(OC)/6600(OC)/6400(OC)/6200(OC)/6000(OC)/5800(OC)/5600/5400/5200/5000/4800 Non-ECC, Un-buffered Memory* Dual channel memory architecture Supports Intel® Extreme Memory Profile (XMP) memory module Supports DIMM Flex OptiMem II ASUS Enhanced Memory Profile II (AEMP II) * Supported memory types, data rate (speed), and number of DRAM modules vary depending on the CPU and memory configuration, for more information please refer to CPU/Memory Support list under the Support tab of product information site or visit https://www.asus.com/support/. ** Non-ECC, un-buffered DDR5 memory supports On-Die ECC function. |
| Graphics | 1 x DisplayPort** 1 x HDMI™ port*** * Graphics specifications may vary between CPU types. Please refer to www.intel.com for any updates. ** Supports max. 8K@60Hz as specified in DisplayPort 1.4. *** Supports 4K@60Hz as specified in HDMI 2.1. **** VGA resolution support depends on processors’ or graphic cards’ resolution. |
| Expansion Slots | Intel® Core™ Processors (14th & 13th & 12th Gen)* 1 x PCIe 5.0 x16 slot Intel® Z790 Chipset * Please check the PCIe bifurcation table on the support site (https://www.asus.com/support/FAQ/1037507/). |
| Storage | Supports 5 x M.2 slots and 4 x SATA 6Gb/s ports* Intel® Core™ Processors (14th & 13th & 12th Gen) Intel® Z790 Chipset |
| Ethernet | 1 x Intel® 2.5Gb Ethernet ASUS LANGuard |
| Wireless & Bluetooth | Intel® Wi-Fi 7* 2×2 Wi-Fi 7 (802.11be)** Supports 2.4/5/6GHz frequency band*** Support Wi-Fi 7 160MHz bandwidth, up to 2.4Gbps transfer rate. Bluetooth® v5.4**** * Compatible with Windows 11 or later. |
| USB | Rear USB (Total 12 ports) 1 x USB 20Gbps port (1 x USB Type-C®) 3 x USB 10Gbps ports (2 x Type-A + 1 x USB Type-C®) 4 x USB 5Gbps ports (4 x Type-A) 4 x USB 2.0 ports (4 x Type-A) Front USB (Total 7 ports) |
| Audio | ROG SupremeFX 5.1 Surround Sound High Definition Audio CODEC ALC4080* - Impedance sense for front and rear headphone outputs - Supports: Jack-detection, Multi-streaming, Front and Rear Panel MIC Jack-retasking - High quality 120 dB SNR stereo playback output and 110 dB SNR recording input - Supports up to 32-Bit/384 kHz playback on front panel Audio Features |
| Back Panel I/O Ports | 1 x USB 20Gbps port (1 x USB Type-C®) 3 x USB 10Gbps ports (2 x Type-A+1 x USB Type-C®) 4 x USB 5Gbps ports (4 x Type-A) 4 x USB 2.0 ports (4 x Type-A) 1 x DisplayPort 1 x HDMI™ port 1 x Wi-Fi module 1 x Intel® 2.5Gb Ethernet 2 x Audio jacks 1 x Optical S/PDIF out port 1 x BIOS FlashBack™ button 1 x Clear CMOS button |
| Internal I/O Connectors | Fan and Cooling Related 1 x 4-pin CPU Fan header 1 x 4-pin CPU OPT Fan header 1 x 4-pin AIO Pump header 5 x 4-pin Chassis Fan headers Power Related Storage Related USB Miscellaneous |
| Special Features | Extreme Engine Digi+ - 5K Black metallic capacitors ASUS Q-Design ASUS Thermal Solution ASUS EZ DIY Aura Sync Front Panel USB 20Gbps with PD Fast Charge Support |
| Software Features | ROG Exclusive Software - ROG CPU-Z - DTS® Sound Unbound ASUS Exclusive Software UEFI BIOS |
| BIOS | 256 Mb Flash ROM, UEFI AMI BIOS |
| Manageability | WOL by PME, PXE |
| Accessories | Cables 2 x SATA 6Gb/s cables Additional Cooling Kit Miscellaneous Documentation |
| Operating System | Windows® 11, Windows® 10 64-bit |
| Form Factor | ATX Form Factor 12 inch x 9.6 inch ( 30.5 cm x 24.4 cm ) |
Wi-Fi 7 en Q-Antenna
Zoals ik bij de inleiding al aangaf, zijn er enkele upgrades doorgevoerd met de ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II. Degene die voorop ligt, mag ondersteuning zijn voor Wi-Fi 7 en daarmee Bluetooth 5.4. Bijna alle moederborden die onderdeel zijn van de Intel Z790-refresh voor Intel 14th Gen hebben dat als voornaamste upgrade meegekregen. In het geval van dit ROG Strix-bord heeft ASUS een variant van haar Q-Release toegepast voor de Wi-Fi-antennes, genaamd Q-Antenna.
Uitgebreide I/O
Laten we de volgende upgrade beetpakken: de I/O aan de achterzijde van het bord. Voor deze refresh zijn twee USB 2.0-poorten van Type-A toegevoegd, waardoor er nu tien USB-A-poorten in totaal aanwezig zijn. Wel valt er op te merken dat vier van die poorten van USB 2.0-snelheid zijn. Mocht je veel randapparatuur gebruiken die minstens USB 3.2 Gen 1 vereist - wat tegenwoordig steeds meer een zaak is -, dan moet je daar bij dit bord dus rekening mee houden.
Nochtans is er een gezonde hoeveelheid USB-connectiviteit te vinden - zeker met het tweetal aan USB-C-poorten van 10 Gbps dat tevens aanwezig is. Daarnaast kijken we naar video-uitvoer middels HDMI 2.1 en DisplayPort 1.4, knoppen voor CMOS-reset en BIOS-flashback, een 2,5Gbps-ethernetpoort, de Wi-Fi-antenne-aansluitingen en tenslotte audio-aansluitingen met o.a. optische audio. Al met al praten we over een puike connectiviteit die achterop aanwezig is.
Intern en Q-features
Op papier is de I/O-connectiviteit dan ook de sterkste eigenschap van de ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II. Zeker als je dat combineert met een USB-C-header intern van 20 Gbps, een Thunderbolt-header en nu een vijftal aan M.2-sloten, al mag het helaas nog wel ontbreken aan een PCIe 5.0 M.2-slot. Wel is er een PCIe 5.0 x16-slot met Q-Release aanwezig, met in totaal twee PCIe x16-sloten op het bord. Over bekende Q-features gesproken: de M.2 Q-Latch is aanwezig voor de M.2-sloten.
Hoewel Q-LED aanwezig is - je weet wel, de vier bekende lampjes voor troubleshooting -, ontbreekt het dus aan een leddisplay voor foutcodes. Daarnaast zijn er geen power/resetknoppen op het bord. Voor het geld - en het feit dat zulke features aanwezig zijn op concurrerende borden - had ik dat wel verwacht. Daarbij is met deze Z790-refresh grotendeels het doel om vooruitstrevende borden neer te zetten, zowel qua connectiviteit als QoL-features.
Voor de overige zaken hebben we te maken met een powerfasedesign van 16+1+2 met VRM’s gewaardeerd op 70 A. Dat gaat samen met potentiële ondersteuning van DDR5-geheugen voorbij de 8000 MHz. Kortom, als het gaat om casual overklokken en bloedjesnel geheugen in je systeem prikken, dan ben je logischerwijs voorzien. Tenslotte biedt het bord een flink aantal headers voor zaken zoals fans/ARGB en zijn de heatsinks uitgebreid om het vijfde M.2-slot te bedekken.
De ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II wordt geleverd in een typerende verpakking qua thema. Daarop krijgen we een preview van het bord ter sprake en dat er Wi-Fi 7 aanwezig is. Bij het openen komen het bord en de verpakking met de Wi-Fi-antenne ons als eerste tegemoet. Daaronder treffen we de lading aan accessoires aan, bestaande uit stickers, een sleutelhanger, twee handleidingen, SATA-kabels, tie-wraps, een Q-Latch-setje en M.2-pads. Verder zien we op een aparte foto de vernieuwde antenne voorbijkomen.
Dan is het tijd om het bord zelf beet te pakken en te aanschouwen. Net zoals bij de voorganger is er sprake van een white metallic-thema en dat misstaat niet. Aan de achterkant treffen we de naam van het moederbord aan, daaronder het ROG-logo en daarnaast de coördinaten van het Taiwanese hoofdkantoor van ASUS. Kleine details die typerend zijn voor ASUS om aan te brengen op haar borden, met name de ROG Strix-uitingen.
Uiteraard bekijken we ook de achterzijde, bestaande uit flinke connectiviteit, zoals besproken bij de specificaties. Van links naar rechts hebben we zoal te maken met HDMI 2.1 en DisplayPort 1.4-uitgangen, knoppen voor CMOS-reset en BIOS-flashback, een tiental USB-A-poorten, een tweetal USB-C-poorten, een 2,5Gbps-ethernetpoort, de Wi-Fi-antenne-aansluitingen, optische audio en jack-aansluitingen voor geluidsuitvoer en microfooninvoer.
Opvolgend werpen we een blik op de heatsinks van de I/O en M.2-sloten. Daarop zien we het ROG Strix-thema prominent voorbijkomen. Zoals eerder benoemd, is er een Q-Release aanwezig voor het bovenste PCIe x16-slot, wat de standaard is voor vrijwel alle high-end borden van ASUS. T.o.v. de voorganger is er niet schrikbarend veel aangepast aan het thema. Wel bedekken de heatsinks iets meer van het moederbord - specifiek het vijfde M.2-slot dat is toegevoegd aan deze opvolger.
Nu komen we aan bij de typerende rondleiding voor de diverse headers en aansluitingen. De ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II is op dat gebied voorzien van een flink portie. De opvallendste headers zijn voor mij het vijftal voor fans, het drietal voor ARGB en de USB-C-header van 20 Gbps voor behuizingen. Mocht je dit bord in een luxueuze behuizing slaan met de nodige fans en RGB-verlichting, dan schiet je qua aansluitingen niet zomaar tekort.
Tenslotte pieken we even onder de socketcover van het moederbord om de 1700 pinnetjes van de socket te aanschouwen. Hier heeft ASUS een leuk detail aangebracht in het midden van de socket: het ROG-logo met tekstueel ‘ROG Strix’ erbij. Dat kan ik eveneens waarderen.
Hieronder is een versimpeld overzicht van de BIOS-omgeving, ofwel de UEFI van de ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II. Met het gebruik van onze Intel Core i9-12900K in het bord heb ik geen nieuwe features gespot voor deze refresh. Kortom, we hebben te maken met een typerend overzicht van de diverse features die je kan tweaken in een ASUS ROG Strix-bord.
Hieronder is meer informatie te vinden over de testomgeving en toegepaste testmethoden.
| Testomgeving | |
|---|---|
| Processor | Intel Core i9-12900K |
| Moederborden | ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II (0506) |
| BIOS | XMP/EXPO, ASUS Multi-Core Enhancement en waar mogelijk Intel Adaptive Boost ingeschakeld |
| Geheugen | Kingston FURY Renegade DDR5 6400 MT/s CL40 (KF564C32RSK2-32) |
| Videokaart | MSI GeForce RTX 3080 Gaming X Trio 10G Videodriver: 516.94 |
| SSD | Samsung 970 EVO Plus 500 GB |
| Voeding | MSI MEG Ai1300P PCIE5 |
| Processorkoeler | Noctua NH-D15 chromax.black |
| Behuizing | Cooler Master Test Bench V1.0 |
Als eindnoot: dit is een moederbordreview. Hier kijken we specifiek naar productiviteit en synthetische resultaten. Diepgaandere resultaten aangaande processor, temperatuur en gameresultaten zijn bestemd voor onze processor- en videokaartreviews. Hoewel we bij nieuwe CPU-lanceringen c.q. architecturen veelal de reviews uitbreiden met een goede dosis aan gameresultaten.
Hieronder zijn resultaten van diverse benchmarks te vinden om een indruk op te doen van de algemene prestaties die je kan verwachten met de ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II. Het bord presteert wat dat betreft conform de verwachting en zal geen bottleneck vormen voor hardware die je erin of erop slaat.
Benchmarks, rendering en compiling
Nu we bij de conclusie zijn, wil ik vooropzetten dat ik niet ontevreden ben met het featurepakket van de ASUS ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II. Echter valt niet te ontkennen dat de huidige prijs van het bord, een stevige € 479,- bij onze webshoppartner Megekko, een aanbeveling ietwat lastig kan maken. Dat mede vanwege het uitblijven van een PCIe 5.0 M.2-slot in dit vervolg. Daarnaast is er weliswaar veel USB-connectiviteit, maar daarvan bestaat een derde uit USB 2.0 aan de achterzijde, kortom, langzamere poorten dan je elders kan vinden.
Daar komt het eigenlijk op neer voor dit bord; de huidige Z790-concurrentie is pittig - met name aan de luxueuze kant. Dat geldt overigens niet alleen vanuit andere fabrikanten, maar ook voor de line-up van ASUS zelf. Mocht Wi-Fi 7 niet interessant zijn voor je, dan kan je voor een paar tientjes minder terecht bij de ROG Strix Z790-E Gaming WiFi. Die biedt zéér vergelijkbare specificaties en features, maar komt met dat PCIe 5.0 M.2-slot, dezelfde hoeveelheid USB-A achter, maar dan van minstens USB 3.2 Gen 1 en zelfs een krachtiger powerfasedesign.
Oké, nou doet de ROG Strix Z790-A Gaming WiFi II wel een fraai uiterlijk bieden. Daarnaast kan ik de ontwikkeling van Q-Antenna waarderen en krijg je in de basis een bord met veel connectiviteit. Prijsgewijs staat deze uiting nou ook weer niet slecht tegenover andere Wi-Fi 7-moederborden, maar ik had in dit geval méér vooruitstrevende connectiviteit en QoL-features verwacht voor het geld. Als Wi-Fi 7 een must is, maak je geen verkeerde keuze met deze ROG Strix Z790-E Gaming WiFi II, integendeel zelfs, maar het kan mogelijk beter.
