Review: ASUS TUF Gaming B550M-PLUS (WI-FI)

Review: ASUS TUF Gaming B550M-PLUS (WI-FI)

• Productpagina

Met de B550M-PLUS weet ASUS een vrij interessant moederbord neer te zetten. Niet alleen betreft het de B550-chipset - een mid-range uiting met overklokmogelijkheden -; het is ook nog een micro-ATX-bordje. In dit geval is het een uiting van TUF Gaming. Dit submerk van ASUS wordt met de tijd prominenter en om terechte redenen. Niet langer is dit ‘slechts’ een leuk budgetmerk, want deze positioneert zich inmiddels onder het befaamde ROG Strix-merk.

In het geval van B550 houdt dat kwalitatieve VRM-componenten in. Zo is X570 nog altijd het ultieme overklokplatform, maar de B550-M PLUS moet zich kunnen meten met zijn grote broers. Dit zie je wel terug aan de prijs, want de B550-M PLUS is in webshops te vinden vanaf € 140,-. De uiting die we vandaag besproken, met ingebouwde Wi-Fi, is beschikbaar in webshops vanaf € 153,-.

Dat zijn bovengemiddelde bedragen voor een B550-moederbord. Zo is de goedkoopste variant, onafhankelijk van merk en features, al voor de helft van die prijzen te vinden. Maar ja, daar zit het nou in: de features en de overklokmogelijkheden. Weet ASUS met de TUF Gaming B550M-PLUS een onderscheiding te maken van de concurrentie? Dat gaan we vandaag uitbundig bespreken.

Hieronder treffen we de specificaties aan;

Puike koeling

Het eerste, onderscheidende onderdeel van de B550-M PLUS is de VRM-koeling. In het begin haalde ik goedkopere borden aan, maar die komen veelal zonder óf met minder VRM-koeling. Beter nog, de TUF Gaming-uiting bezit betere VRM-koeling dan de Prime-varianten (mATX) die ASUS biedt. Het is niet voor niets dat ik de segmentering aankaartte ten opzichte van het ROG Strix-merk.

Nou is het goedkoopste bord met gelijkwaardige VRM-koeling vanaf € 110,- te vinden. In dit geval betreft dat de Aorus Pro van Gigabyte. Echter zien we dan meer features geboden worden op de TUF Gaming B550M-PLUS. Uiteraard is er dan ook nog een vergelijking met de B550-PLUS: de ATX-uiting van hetzelfde bord. Ten opzichte daarvan valt er goed te zien wat er is ingeleverd om het kleinere formaat mogelijk te maken.

Klein, doch featurerijk?

Over het algemeen komen de B550-M PLUS en B550-PLUS overeen. Zo is er dezelfde ondersteuning voor de CPU, geheugen en videokaarten. Ook zijn er dezelfde chipsets aanwezig voor audio en networking. Waar het eerste - en grootste - verschil in zit, is het aantal aansluitingen op de B550-M Plus. Zo zijn er slechts vier SATA-poorten in plaats van zes en is het aantal fan headers teruggebracht van drie naar twee.

Afhankelijk van je wensen/eisen kan dit op de praktijkervaring een impact hebben. Maar ja, het valt te betwisten of je zes (of dan vier) SATA-poorten zou benutten in een mATX-build. Waar anders zou je zo’n bord voor aanschaffen, toch? Wat dat betreft bezitten de B550-PLUS en B550-M PLUS dezelfde basisprijs van ongeveer € 140,-, dus de aanschaf hangt volledig af van de form factor.

Tenslotte zijn er wat opvallende zaken, zoals in het geval van de Wi-Fi-versie een ondersteuning voor Wi-Fi 6 én Bluetooth 5.1. Als het gaat om aansluitingen, dan ontbreekt het overigens wel aan een interne USB-C-connector. Dat is overigens ook het geval bij de ATX-uiting, dus het ligt niet aan de form factor. Bij de praktijkervaring kijken we verder naar het bord en de mogelijkheden.

Zoals te verwachten voor een ‘petite’ bordje is de verpakking eveneens klein. Hierop zien we het typerende kleurenschema van TUF Gaming: geel en zwart. In de doos zelf treffen we een bescheiden aantal zaken aan. Als eerste is de Wi-Fi-antenne zichtbaar, met daaronder het moederbord verstopt. Tenslotte worden we begroet door een aantal documentjes en wat accessoires.

Als eerste hebben we de belangrijkste componenten op een rij: de eerdergenoemde Wi-Fi-antenne (met standaard), een I/O-shield, twee SATA-kabels, twee afstandshouders met schroefjes en een pad voor een M.2-SSD. Uiteraard hebben we dan nog de stickers, de handleiding, een certificaat en een cd met diverse drivers. Gebruikt iemand die laatste nog in 2020?

Ter beschouwing heb ik de Wi-Fi-antenne uit de verpakking gehaald. Het betreft in dit geval dus een uiting met twee aansluitingen. De theoretische bandbreedte ligt daarmee op 2,4 Gbps. In combinatie met de eerdergenoemde Bluetooth-ondersteuning kan je dus aardig uit de voeten op het gebied van draadloze functionaliteit en dat is zeker niet verkeerd te noemen.

Vervolgens werpen we een blik op het moederbord zelf. De eerste indruk mag een fijne zijn, want het design kan ik enkel beschrijven als sexy en stijlvol. De gele accenten van het TUF Gaming-merk resulteren in een verrassend mooi uiterlijk. Dat zien we dan overigens ook aan de achterzijde terugkomen. Kortom, niet verkeerd te noemen.

Het volgende blik dat we werpen is op de I/O aan de achterzijde. Daar treffen we gelukkig wel een USB-C-connector aan. Oh, en een indrukwekkend zevental aan USB-A-poorten - voor een mATX-bord. Dat zijn er namelijk wel wat meer dan je bij gelijkmatige borden ziet. Dit dus met name op het gebied van formaat én anderzijds de prijs.

Een andere aansluiting die ik zéér kan waarderen, is de toevoeging van S/PDIF (optische audio). Dit is namelijk één van de weinige audio-ingangen die Dolby Surround ondersteunt. Zo zou ik een mATX-bordje als deze in een media/gaming-center plaatsen - in de woonkamer bijvoorbeeld - en dan kan ondersteuning voor optische audio verdraaid handig zijn.

De volgende onderdelen betreffen de PCIe-sloten en M.2-sloten. Van eerstgenoemde zien we er drie, waarvan de bovenste PCIe 3.0 x4 betreft, degene daaronder PCIe 4.0 x16 en onderop bevindt zich een PCIe 3.0 x16-slot. In betrekking tot M.2 is een tweetal aanwezig, waarvan enkel de onderste voorzien is van een heatsink. Iets om allicht rekening mee te houden.

Opvolgend komen we aan bij een eventueel knelpunt: het viertal SATA-poorten. Dit betreft twee stuks minder dan wat je zou aantreffen bij de B550-Plus (de ATX-versie) of, als accuratere vergelijking, kan vinden op andere mATX-borden. Nou valt het te beargumenteren dat SATA in 2020 relatief irrelevant is. Daarnaast betreft dit een mATX-bord met als bestemming een compacte build. Kortom, daar ga je het viertal aan SATA-poorten waarschijnlijk niet in benutten.

Boven de SATA-sectie is de heatsink voor de chipset te vinden. In het geval van de B550-M PLUS (en vele andere B550-borden) wordt deze passief gekoeld en dat scheelt op het gebied van geluidsproductie. Dat is mede te danken aan het verlaagde stroomverbruik van de chipset tegenover X570. Zelfs met een plaatsing van de videokaart, wat hitte uitstraalt rondom de chipset, is actieve koeling dus niet benodigd.

Tot slot spieken we aan de andere kant van het moederbord naar de geheugensloten, wat aansluitingen, de socket en de diverse VRM-heatsinks. Al met al vind ik het bord een strak, doch neutraal design hebben. Het thema van TUF is aanwezig, maar niet patserig.

Voor de praktijkervaring is het van belang om een aantal zaken op een rijtje te zetten. Het eerste punt is de chipset: B550. Dit is, sinds de 300-serie, de eerste uiting binnen het middensegment dat overklokken ondersteunt. Toegegeven, dit was bij B350 zéér afhankelijk van de kwaliteit van de VRM’s (spanningsregelaars). In dat opzicht kon er kwalitatief gezien - en qua koeling - een groot verschil zijn ten opzichte van X370.

Dat verschil, vooral boven de € 130,-, is kleiner geworden bij B550. Er komen veel moederborden voorbij met kwalitatieve VRM’s en uitgebreide heatsinks. Kortom, dat moet in de praktijk resulteren in een degelijke overklok van processor én zelfs geheugen. In dat opzicht is met het moederbord van vandaag een Ryzen 7 3700X gebruikt en tweemaal een 16GB-geheugenkit van HyperX. De volledige lijst met specificaties is hieronder te vinden.

Clocktuner for Ryzen

Het tweede aspect om te bespreken, is de officieuze overkloksoftware. Omdat dit relevant is voor de praktijk- en overklokervaring bespreek ik dit alvast hier. In het daadwerkelijke hoofdstuk omtrent software ga ik dieper in op AI Suite 3 en Armoury Crate. Onder dit kopje, zoals deze al hintte, werpen we een blik op het gloednieuwe ClockTuner for Ryzen.

Voor degenen die niet bekend zijn daarmee: het betreft software ontwikkeld door Yuri Bubliy, beter bekend als 1usmus. Om de betrouwbaarheid te bevestigen: 1usmus betreft tevens de ontwikkelaar van het welbekende DRAM Calculator for Ryzen. Kortom, de beste man is een welbekend persoon binnen de tech-community en de werking van zijn software wordt gedemonstreerd door de grootste YouTube-techkanalen.

Laten we inhoudelijk doorgaan op de software, om precies te zijn het doel van ClockTuner for Ryzen. Dit programma’s assisteert (het kernwoord hier) bij het overklokken van Zen 2-processoren. Alle features die aanwezig zijn, zijn te vinden en zelf in te stellen in het BIOS. Fervente overklokkers weten deze zelf uit te vogelen én toe te passen. Echter biedt dit programma aan beginnende overklokkers de mogelijkheid om iets makkelijker in die wereld te duiken.

Uiteraard vergt dit nog steeds onderzoek én een voorzichtigheid als het gaat om het overklokken van je systeem. Hierbij is voldoende koeling nodig, een kwalitatieve voeding en basale kennis van voltagewaardes, het instellen daarvan en meer. Waar het in ieder geval op neerkomt, is dat B550 een degelijke waarde kan bieden voor het geld dankzij de overklokfeatures en officieuze software-ondersteuning.

Overklokken en benchmarks

Vervolgens gaan we door naar de overklok, benchmarks en resultaten. Eerstgenoemde is dus behaald met behulp van ClockTuner for Ryzen (versie 1.0 beta 3) en de guide van 1usmus. In totaal worden drie scenario’s gestest met de Ryzen 7 3700X, met als eerste natuurlijk de standaardinstellingen (stock). Daarbij zijn de verbeteringen van ASUS, die de fabrikant bij overklokborden biedt, wel ingeschakeld. Dat resulteert in een langere en stabielere Precision Boost (AMD’s versie van Turbo Boost) voor single core-werkladingen.

Het tweede scenario is na een eerste optimalisatietest door ClockTuner for Ryzen. Op dat moment is er nog geen sprake van een handmatige overklok, maar het programma past wel een hogere all-core snelheid toe. In dit geval heeft dat geresulteerd in een snelheid van 4,1 GHz voor alle kernen. Dit dan wel met een lager voltage - en effectief een lager stroomverbruik - dan de stock-instellingen. Daar ga ik zometeen iets dieper op in.

Tenslotte resteert het scenario waarin ikzelf een overklok van 100 MHz heb toegepast. Dit middels een voltageverhoging van 1250 mV naar 1325 mV. Nou moet ik aankaarten dat de Ryzen 7 3700X een hogere overklok kan bieden. Echter was dit de overklokinstelling, samen met de optimalisatie van ClockTuner for Ryzen, die resulteert in een stroomverbruik gelijkwaardig aan de stock-instelling. Nogmaals, daar ga ik straks dieper op in.

Resultaten

Laten we eerst even kijken naar ’the fruits of our labor’. Daarbij beginnen we met 7-Zip en Cinebench - twee applicaties met multithreaded werkladingen. In die omgevingen halen we al profijt uit de all-core snelheid van 4,1 GHz. Nogmaals, op dat moment is er nog geen echte overklok gedaan, maar ClockTuner for Ryzen forceert in dat geval al een hogere all-core snelheid dan de Ryzen 7 3700X op stock-instellingen wist te behalen.

Daarbij moet ik wel aanmerken dat dit afhankelijk is van je koeling. In dit geval heb ik expres gekozen voor de standaardkoeler, de AMD Prism Wraith. Dat vind ik namelijk een realistische keuze voor een betaalbaar moederbord zoals de TUF Gaming B550-M. Op het moment dat je betere koeling bezit, zou Precision Boost die snelheid allicht kunnen evenaren. Dat hangt mede af van de werklading en Cinebench is daarbij wel een extreem voorbeeld.

Mocht je de overklokpotentie van de 3700X en B550 toch willen zien, dan adviseer ik om mijn review van de ASUS TUF Gaming LC 240 RGB af te wachten. Met die waterkoeler zal ik proberen het maximale uit die processor en de TUF Gaming B550-M te persen. In dat geval ga ik ook aan de slag met het eerdergenoemde DRAM Calculator voor een overklok van het geheugen. Samen met ClockTuner for Ryzen moet dat interessante prestatiewinsten opleveren.

Opvolgend komen we aan bij de benchmark die ik het belangrijkst acht. Dit niet alleen omdat PassMark een realistisch test mag zijn, maar ook vanwege de inlevering op single core-prestaties. De Ryzen 7 3700X heeft namelijk een turboklok tot wel 4,4 GHz in single core-werkladingen. Dat is 300 MHz sneller dan de all-core frequentie van 4,1 GHz die ClockTuner for Ryzen na de optimalisatie wist in te stellen. Echter zien we wel dat de multithreaded prestaties nog steeds hoger liggen.

Dat brengt een belangrijk onderwerp aan bod in betrekking tot Ryzen-processoren. Voor gamingprestaties is een all-core overklok namelijk niet aan te raden. AMD’s Precision Boost weet dusdanige single core-prestaties te bieden dat een handmatige, all-core overklok zelfs slechter is voor games. De enige oplossing op dat moment is een all-core overklok van 4,4 GHz en dat mag op Ryzen-processoren nog best pittig zijn. Het zijn namelijk geen extreme overklokkers zoals de uitingen van Intel.

Echter betekent dat niet dat er geen reden is om over te klokken. Het is niet voor niets dat AMD met de B550-chipset, het centrale punt van vandaag natuurlijk, overklokfeatures biedt. Met voldoende koeling, en een acceptatie van hoger stroomverbruik, kan je veel profijt halen uit een all-core overklok van minstens 4,3 tot 4,4 GHz. Zoals ik al aangaf, koos ik voor 4,2 GHz, omdat dit realistisch is in combinatie met de standaard meegeleverde koeler.

Hieronder is het ware resultaat van ClockTuner for Ryzen te zien. Naast een effectieve verhoging van de all-core snelheid, zien we de undervolting in werking treden. Dit resulteert in een verlaagd stroomverbruik en een verminderde hitte-uitstoot. Ondertussen ga je een lichtelijke verbetering tegemoet op multithreaded gebied. Dat dan, in feite, door op een enkele knop gedrukt te hebben. Dat klinkt niet verkeerd, toch?

Mocht je toch overklokken, in dit geval met de standaardkoeler en 100 MHz bovenop de eerste test, dan zien we een stroomverbruik dat vrijwel gelijk staat aan stock-instellingen. Ondertussen zie je dan wel, op basis van de bovenstaande benchmarks, een prestatiewinst tot ~5% in applicaties met multithreaded werkladingen. Je hebt dan, wat mij betreft geheel gratis, extra prestaties uit je processor geperst.

Dat, in een notendop, is de perfecte representatie van de waarde van B550. Naast een instap voor PCIe 4.0 fungeert het platform ook als instap voor overklokkers. Als je bereid bent om ClockTuner for Ryzen te gebruiken, dan kan je met één druk op de knop een efficiëntere werking van je pc instellen. Als de honger naar meer sterker wordt, kan je beginnen met overklokken en betere multithreaded prestaties uit je processor persen.

Tenslotte, om het nog even over single core-prestaties te hebben, zijn hieronder benchmarks te vinden van Total War: Three Kingdoms met de Ultra-instelling. Deze game is zéér gevoelig voor kleine veranderingen, dus een eventueel verschil in prestaties dient zichtbaar te worden. Als we dan kijken naar de resultaten, vooral van de campaign benchmark, zien we een daling van bijna één frame. Voeg hier de welbekende Jeremy Clarkson-meme in.

Kortom, zoals ik eerder al zei, is de inlevering op single core-gebied vrij minimaal. Mocht je voldoende koeling toepassen, dan zou je een all-core overklok van minstens 4,3 tot 4,4 GHz kunnen toepassen en op dat moment is er geen verschil meer. In mijn review van de TUF Gaming LC 240 RGB ga ik de Ryzen 7 3700X en dit moederbord écht aan de tand voelen.

Connectiviteit

Wat ik bij de praktijkervaring nog zou bespreken, zijn de mogelijkheden van de TUF Gaming B550M-PLUS WI-FI. Dat het een goed overklokbord betreft, mag wat mij betreft duidelijk zijn. Hoe zit het dan verder met connectiviteit? Op dat gebied ben ik wel te spreken over het beestje. Met de ingebouwde Wi-Fi 6 en Bluetooth heb je veel vrijheid over hoe je verbinding maakt met apparaten en het gebruik daarvan.

Combineer dat dan nog met twee 10Gbit-USB-poorten (van Type-C en Type-A), zes overige USB-poorten, een S/PDIF-aansluiting en een 2,5Gbit-netwerkpoort. Ondanks het mATX-formaat weet dit moederbord dus veel connectiviteit te bieden. Wat ik eerder al deelde en jammerlijk vind, is het gebrek aan een interne USB-C-aansluiting. Een behuizing met een USB-C-poort aan de voorzijde zal je dus niet kunnen aansluiten.

Uiteindelijk krijg je voor € 150,-, in het geval van de Wi-Fi-variant, veel waar voor je geld. Daarmee ligt dit bord zo’n € 50,- hoger dan de goedkoopste uitingen, maar daar ga je de eerder genoemde connectiviteit en aansluitingen niet op aantreffen. Daarnaast kunnen X570-moederborden met vergelijkbare specificaties een stuk duurder uitvallen. Kortom, een goede balans tussen prijs, features en overklokpotentie.

Tussendoor arriveren we bij een cruciaal onderdeel van elk moederbord: het BIOS. In het geval van ASUS staat een bekend aantal features te wachten. De eerste daarvan is een begroeting door het EZ Mode-scherm. Daar treffen we een aantal belangrijke zaken aan, waaronder basale informatie omtrent het systeem, Q-Fan Control en de inschakeling van D.O.C.P. (AMD’s versie van XMP-profiel).

Rechts onderin is over te schakelen naar de Advanced Mode, hetzij met een muisklik of de F7-toets. Onder het Main-tabje is eveneens wat informatie te vinden, maar het gaat hier natuurlijk om het Ai Tweaker-tabje. Daar is tevens D.O.C.P. in te schakelen, naast een behoorlijke sluw aan overklokopties. Mocht je besluiten om in die wereld te duiken, dan is het verstandig om daar middels wat videotutorials onderzoek naar te doen.

Voor de kenners onder ons is de lijst met overklokopties geen onbekende. Dat geldt overigens ook de voor de verbeteringen die ASUS biedt, in dit geval voor Precision Boost. Ten opzichte van voorgaande ASUS-borden zie ik geen denderende verschillen. In dat opzicht mag ASUS haar BIOS weer een keertje verfrissen, maar dat is een algemene kritiek en niet op het moederbord zelf.

Uiteindelijk doet het BIOS wat het hoort te doen en dat is toegang geven tot features. Dan valt er wel wat te zeggen over de indeling, want die kan ik op zijn tijd nog steeds als verwarrend ervaren. Zo zijn bepaalde features soms verstopt onder een tabje of menu waar ik het allicht niet zou verwachten. Gelukkig helpt de zoekfunctie daar dan weer wel enorm bij…

Onder de Advanced, Monitor en Boot-tabjes kan je over het algemeen de typerende opties verwachten. Zeker als je reeds bekend bent met het UEFI-BIOS van ASUS. Degene die ik hieronder nog even uitlicht, zeker voor beginners, is het Tool-tabje. Daar tref je de optie aan om te updaten naar een nieuwe BIOS-versie, profielen te beheren en meer informatie te bekijken. Over het algemeen zal de werking van een moderne BIOS bekend zijn, dus laten we vooral doorgaan naar de software.

In betrekking tot software biedt ASUS verscheidene opties om je systeem te beheren. De bekendste zal ongetwijfeld Armoury Crate zijn, want daarmee kan je de Aura-effecten van aangesloten apparaten beheren. Echter weet ASUS ook AI Suite 3 te bieden en dat is een belangrijk stukje software, want enkel daarin heb je softwarematig controle over de fans in je systeem. Dat resulteert in een simpele vraag; welke dien je te gebruiken?

AI Suite 3 of Armoury Crate?

Het korte en allicht vervelende antwoord is dat je beiden moet gebruiken. Althans, als je volledige controle zoekt over alle aspecten van je systeem. Dit is wel met de kanttekening dat je dit behoeft in Windows. Het is namelijk zo dat alle features in AI Suite 3 ook gewoon te vinden - en aan te passen zijn - in het BIOS. Nou ja, met uitzondering van één feature die ik persoonlijk als zéér belangrijk acht: de instelling van de kritieke temperatuur.

De Q-Fan Control in het BIOS geeft namelijk geen beheer over de maximale temperatuur waar de fan curve op gebaseerd mag zijn. Daar is de kritieke temperatuur gewoonweg vastgezet op 75 graden. In AI Suite 3 is dit, sinds enige tijd, wél te veranderen en dat kan erg prettig zijn voor het beheer van je fans. Zeker omdat ze anders op de maximale RPM draaien, terwijl dit allicht niet nodig is of anderzijds lawaaiig kan zijn.

Mocht dit geen bezwaar zijn, of ben je in het bezit van stillere fans, dan hoef je AI Suite 3 niet te gebruiken. Dit mede doordat Armoury Crate ook gewoon updates en drivers aanbiedt voor je systeem. Hoe minder software, ofwel bloat op je systeem, des te beter. Daarmee wil ik AI Suite 3 niet zozeer afkraken, maar ik vind de software onnodig. Mede vanwege ClockTuner for Ryzen, die eveneens informatie en beheer biedt.

Dan komen we eindelijk aan bij de conclusie. Deze review van de ASUS TUF Gaming B550M-PLUS - de Wi-Fi-uiting in dit geval - fungeert mede als een bespreking van de B550-chipset en ClockTuner for Ryzen. Zo heb ik met benchmarks en wat tweaking de voordelen van laatstgenoemde ondervonden. Met een enkele druk op de knop verhoog je de efficiëntie van je systeem én zie je betere multithreaded prestaties.

Als je ook nog besluit om over te klokken, dan is B550 een uitstekend platform. Oh, en de TUF Gaming B550M-PLUS mag er eveneens wezen natuurlijk. De VRM’s zijn kwalitatief en worden in toom gehouden door de heatsinks. Voor € 150,- haal je gewoonweg een topper van een moederbord - met Wi-Fi 6 - in huis. Dit geldt dan eveneens voor de ATX-varianten en degenen zonder ingebouwde Wi-Fi.

Mocht je voor de connectiviteit gaan, dan zit je vrijwel snor. Losstaande van Wi-Fi zie je bij alle TUF-uitingen USB 3.2 van 10 Gbit/s (inclusief een USB-C-poort), een LAN-poort van 2,5 Gbit en twee M.2-sloten. Het enige nadeel van de mATX-uitingen is de aanwezigheid van slechts vier SATA-sloten en twee fan headers. Daarnaast zal je op de TUF-borden geen interne USB-C-connector aantreffen. Update: er is nu de TUF Gaming B550M-E beschikbaar, die wél in bezit is van een interne USB-C-aansluiting.

Afhankelijk van je wensen/eisen zal de TUF Gaming B550-reeks dus wel of niet voldoen. Hoe dan ook vind ik deze moederborden uitstekende opties voor gamers die een kwalitatieve, doch betaalbare instap willen hebben voor het overklokken van huidige of toekomstige Ryzen-processoren én het gebruik van PCI Express 4.0 natuurlijk. Zijn het de goedkoopste borden? Nee, dat niet. Krijg je veel waar voor je geld? Dat durf ik zeker te stellen.