Review: KEF LS50

Review: KEF LS50

Links;

• Productpagina

Bijzonder en een tikkeltje eigenwijs als het om ontwerp gaat, de KEF LS50 heeft zijn reputatie over de afgelopen jaren goed opgebouwd. Ik heb het hier over jaren en niet weken of maanden, gezien het feit dat de boekenplank speakers al in 2012 op de markt kwamen. De LS50 heeft zijn naam te danken aan het gouden jubileum ter ere van het 50 jarige bestaan van KEF.

Bijna 8 jaar na dato ga ik mogelijk met sommige lezers ‘a trip down the memory lane’ maken. De LS50 heeft voor mij altijd een bepaalde aantrekkingskracht gehad. Tot voor kort kwam de LS50 Wireless via diverse websites steeds vaker op mijn netvlies, deze draadloze boekenplank speaker werd ter ere van het 55 jarige bestaan geïntroduceerd. Draadloos klinkt mooi, maar met speakerkabels in de muren op de juiste posities ging de voorkeur uit naar de originele LS50.

In de review zullen de Q Acoustics 3020 boekenplank speakers zichtbaar zijn. De 3020’s zijn goedkopere speakers dan de LS50 speakers, iets wat goed opgeslagen zit in het achterhoofd voor de uiteindelijke beoordeling. Verder lees je meer over mijn geluidsbeleving gevoel en deel ik mijn muziek emoties. Op het moment van schrijven kost de KEF LS50 speakerset circa 1200 euro, dit betreft de koper, piano zwarte hoogglans versie.

Een overzicht van de specificaties:

In de specificaties komen we verschillende details tegen. Laat ik van start gaan met de Uni-Q luidsprekereenheid, bestaande uit een 5.25 inch midrange driver van magnesium- aluminiumlegering, oftewel de koperkleurige conus die fysiek zichtbaar is. In het midden bevindt zich een 1 inch tweeter, opgenomen als één geheel samen met de woofer. Het Uni-Q array principe gaat uit van het dual concentrische principe, dit is wanneer de tweeter en woofer hetzelfde bronpunt hebben. Het resultaat moet nauwkeurigheid zijn in weergave met een grotere spreiding. Het principe gaat ook uit van het zo gunstig mogelijk elimineren van problemen met frequentie en interferentie rond het crossover-punt.
En wat is dan weer precies het crossover-punt? Dit is wanneer lage frequenties worden weggehaald bij de speakers en richting de aanwezige subwoofer gaan. Bij het crossover-punt springt de subwoofer in om te zorgen voor de lage frequenties (tonen). Het crossover-punt is afhankelijk van de opstelling en specificaties. Veelal staat het crossover-punt op 80Hz.

KEF specificeert het vermogen van de LS50’s tussen de 25 tot 100 Watt bij 8 ohm. Om de LS50’s optimaal te gebruiken is een hogere gesegmenteerde versterker gewenst. In veel huishoudens hebben we vaker te maken met een receiver voor de combinatie audio en geluid. In mijn eigen opstelling maak ik nu nog gebruik van een Denon AVR-X1400H. De Denon AVR-X1400H is destijds aangeschaft voor video/audio weergave met ondersteuning voor 4K/HDR content. Kijkende naar de LS50’s verdient deze set meer. De Denon AVR-X1400H (receiver) heeft een vermogen van 80 Watt en ligt daarmee net op de grens acceptabel. Een high-end versterker/receiver die richting de 100 Watt gaat geeft de LS50’s meer ruimte, echter gaat het in de basis meer om het versterken.

De LS50 is 30,2 centimeter lang, 20 centimeter breed en 27,8 centimeter diep. De kast is vervaardigd van MDF met als afwerking harde polyesterhars. Opvallend zijn de ronde vormen en het gebogen voorpaneel met centraal de conus. De speakers hebben geen bevestigingsingang voor wandmontage. Voor mijn eigen opstelling is wandmontage een must. Ik heb de B-TECH BT77 wandmontage steunen besteld, deze klemmen de speakers met padding op de zijkanten vast. Je kunt de B-TECH BT77 steun met twee schroeven verstellen en zachtjes aanklemmen. Deze hangen op 70 centimeter onderzijde kast en circa 100 centimeter bovenzijde kast. Afstand op de muur is circa 20 centimeter voor de bas-reflex poorten.

De buitenkant van de verpakking is niet zo indrukwekkend als wat er in de verpakking zelf zit. Maar goed, het mag duidelijk zijn dat de inhoud gevuld is met twee LS50’s. De inhoud is beschermd met schuim als verpakkingsmateriaal. Het schuim is op maat gemaakt om de LS50’s op hun plaats te houden tijdens vervoer.

Ik kon het niet laten om één speaker binnenhuis al stiekem te bekijken, de folie om van één van de speakers zit om die reden geïmproviseerd vastgeplakt. Niet onbelangrijk: “lift from sides." Je wilt het membraan- de conus niet al te hardhandig vastgrijpen, alleen het idee al maakt mij bang. Netjes opgetild en met nauwkeurigheid uitgepakt. De hoogglans piano afwerking is om te smullen voor het oog, wel is deze gevoelig voor vingers. Het resultaat is zachtjes opwrijven voor glans om krasjes te voorkomen. Redelijk vergelijkbaar aan swirls op een auto, van die kleine haarkrasjes die in sommige lichtinvalshoeken opvallen. Nu geloof ik niet dat je dagelijks met de LS50’s door de huiskamer gaat wandelen, overigens is dit meer weggelegd voor de LS50 Wireless variant. En dan nog… 7,2 kilogram in tweevoud, laat ik het simpel houden: gewoon een mooi vast plekje geven en genieten.

Accessoires bestaan uit een handleiding, rubberen dopjes- demping vo
or onder speakers die fungeren als pootjes en twee zachte bas-reflex poort dempers.

Door naar de speakers zelf. Het is al een tijd geleden dat ik stil stond bij de “daar word ik nou vrolijk van" uitdrukking van Rob Geus. Dit omschrijft mij gevoel toen ik de LS50’s voor het eerst zag. De totale scené met de blauwe lucht wat die avond ideaal. Ik kon op dat moment alleen maar genieten. De Uni-Q Driver Array met koperkleurige conus springt heerlijk uit het ontwerp.

De 1 inch tweeter springt al snel in het oog, een close-up mag niet ontbreken. Rondom de conus (het membraan) vervaardigd uit magnesium-aluminiumlegering vinden we glossy omlijsting. De matzwarte afwerking op de voorzijde en zwarte glossy omlijsting maakt het contrast van de Uni-Q Driver Array nog wat levendiger.

De look en feel sluit aan bij het verdere ontwerp van de kast/behuizing. Bovenop de speaker vinden we het KEF logo. Verder op de achterzijde bevindt zich de bas-reflex poort (tube/vent) en de plus (rood)- en min (zwart) aansluiting.

Met de twee LS50’s naar elkaar is het plaatje redelijk compleet. Het oogt lekker, vooral de kleursamenstelling is volledig in ons straatje. Ik zeg ons, omdat mij vriendin vaker in de huiskamer zit dan ik. De koperen afwerking sluit geweldig aan bij onze koperen- en gietijzeren beeldjes.

Vooraf
Mijn receiver, de Denon AVR-X1400H is niet zo spannend. Het is een lager gesegmenteerde receiver, maar uiteindelijk werkt het prima in combinatie met de LS50’s. Ongetwijfeld zullen de meningen hierover verdeeld zijn. Op het moment heb ik de LS50’s nog niet in actie gehoord op een hoger gesegmenteerde versterker of receiver, wellicht is dit een vervolgstap die ik uiteindelijk zelf maak, omdat ik mijzelf er bewust van ben dat er meer mogelijk is met deze speakers.

Alle speakers zijn single-wired (een enkele plus en min per speaker). Met de Denon AVR-X1400H maak ik gebruik van twee zones. In zone 1 (de huiskamer) zijn de twee LS50’s aangesloten samen met een Q Acoustics 3090Ci als center speaker. Verdeling is als volgt: links LS50, center 3090Ci en rechts LS50. De Denon AVR-X1400H stuurt naast mijn audio ook video (media) aan. De Sony Bravia KD-55XD8505 televisie is middels ARC aangesloten, verschillende bronnen die vervolgens aangesloten zijn op de Denon AVR-X1400H bestaan uit een PlayStation 4 Pro, Nintendo Switch en Xbox One S. De Xbox One S is opgenomen voor 4K/HDR10 Blu-rays.

In zone 2 (de keuken) hangen twee Bowers & Wilkins CI Series AM-1. Deze zijn net als de LS50’s stereo aangesloten op links en rechts (op de aangeduide zone 2 aansluitingen). Voordat de LS50’s een plekje kregen aan de muur, hingen er twee Q Acoustics 3020’s. De prijs-prestatieverhouding van de 3020’s is erg goed en zijn destijds aangeschaft samen met de 3090Ci. Hieronder volgt een foto van de setup met de 3020’s gevolgd door de LS50’s.

Geluid stream ik veelal via mijn Spotify Premium account met mijn iPhone of iPad. Voor films en series maken we gebruik van Netflix en Chrunchyroll. Streaming heeft vooralsnog niet dezelfde kwaliteit als direct van de bron. Voor films is wel gebruik gemaakt van daadwerkelijke 4K Blu-rays in combinatie met de Xbox One S. De Denon AVR-X1400H is zo puur mogelijk ingesteld zonder equalizers, besturing gaat middels Denon AVR Remote en HEOS.

Wisselen
Het avontuur is begonnen met het demonteren van de Q Acoustics 3020’s. Ik kon dit geluid waarderen voor zijn prijs. Verder bracht het weinig spanning met zich mee. Een 2.0 stereo opstelling zonder subwoofer. Het geluid was gewoon acceptabel voor muziek en films. De Bowers & Wilkins CI Series AM-1 kregen vaak de voorkeur voor muziek. Dit is van oorsprong een weersbestendige buitenspeaker, voorzien van een bas-radiator (ABR) aan de achterzijde. Deze geeft wat meer “punch" en is vooral leuk wanneer de schuifpui openstaat als we buiten op het balkon zitten.

Terug naar Zone 1 de huiskamer waar ondertussen de LS50’s gemonteerd zijn met de B-TECH BT77 wandmontage steunen. Eerst indruk? Wat een verschil! De LS50’s zijn wel een stukje groter (en zwaarder) dan de 3020’s. Hier zit qua gewicht een duidelijk kenmerk wat ons als iets meer vertelt over het kwaliteitsverschil. Hetzelfde geldt vaak voor versterkers: des de zwaarder, des de beter.

De LS50’s trekken goed de aandacht. Ik heb ondertussen twee bezoekers gehad die de speakers hebben bewonderd. De 3020’s hadden deze aantrekkingskracht niet. En hoe tevreden is mijn vriendin? Ze vindt het een match in de samenstelling van het interieur. Het verschil in geluid kan ze niet horen… “huilt diep van binnen." Nu is ze totaal niet bezig met geluid, als er maar geluid uitkomt. Prima!

Geluidskwaliteit
Van de 3020’s naar de LS50’s is de basis van dit verhaal. Eerste indruk in zone 1 de huiskamer? Wow! Wat een verschil. En dag zeg ik met een wissel tussen de speakers en de nog steeds lager gesegmenteerde Denon AVR-X1400H receiver. Het verschil van de 3020’s naar de LS50’s is fors. Het geluid heeft meer complexiteit, met name details zijn beter hoorbaar.

Het geluid dat uit de boekenplank speakers komt is voor het formaat geweldig. Ik ga niet te veel gooien met audiofiel terminologie, omdat mijn setup in de ‘receiver’ basis geen audiofiel setup is. Ik ben iemand die geluid kan waarderen en zoveel mogelijk aan het finetunen is met de mogelijkheden. Zo ben ik aan de slag gegaan met diverse nummers, waaronder de main theme song van de ietwat lugubere film ‘Cannibal Holocaust’. Het nummer is afkomstig van Riz Ortolani. De tonen en frequenties brachten mij gevoelsmatig bij de film zelf, zonder het visueel op je netvlies te hebben. Zuiver en beleefd met een duidelijke weergave van de frequenties.

‘Passionfruit van Drake’ mag niet ontbreken. Met een volume van 62 op de Denon AVR-X1400H komt het membraan- de conus van de speaker en tweeter heerlijk tot leven, iets waar ik mega enthousiast over ben. Het is net een hart dat muziek pompt, episch. Met de LS50’s gemonteerd aan de muur, zou de werkelijk afstand tussen de bas-reflex poort en muur wat groter mogen zijn voor een betere basweergave.

Naar aanleiding van een reactie op 29-06-2020 op deze review; hierbij een video van de speaker in actie:

Persoonlijk favoriet als het om Nederlandse blues gaat is Cuby & the Blizzards. Het album Cuby - Collected bevat geweldige nummers. Blues is voor mij het genre voor een muzikaal verhaal. Nummers zoals ‘Your Body Not Your Soul’ en ‘Feeling Like A Suit-Case’ brengen impact met zich mee. Dan heb ik het niet zozeer over verschillende frequenties c.q. toonhoogtes. Ik heb het dan over geluidsbeleving. Je zoekt dat kippenvalmomentje wel eens op, in tijden van plezier, maar ook in tijden van verdriet. Het nummer ‘Feeling Like A Suit-Case’ brengt de beleving van “jezelf steeds maar weer ronddragen in de maatschappij" perfect met zich mee." Muziek is vrij voor interpretatie en zwaar afhankelijk van emoties- en gemoedstoestand, in mijn optiek maakt dit muziek zo bijzonder.

Terugkomend op het geluid. Met de Denon AVR-X1400H vind ik het volume van maximaal 60 tot in de 70 acceptabel, verder dan dit is het voor mij te hard. Boven dit volume vraag ik te veel van de receiver. Clipping is nog niet aan de orde, wel is merkbaar dat het geproduceerde geluid minder zuiver is. Het is onnodig om de LS50’s verder te willen forceren met de Denon AVR-X1400H. Het geluid voldoet in de volumerange van 60 tot 70. Ook ben ik van mening dat ik hiervoor een betere versterker- receiver moet aanschaffen, om o.a. schade te voorkomen aan de LS50’s.

Ik heb geen subwoofer (2.1) setup, maar gewoon een stereo (2.0) setup. Mijn vermoeden spreekt dat de setup nog completer is met een subwoofer in de toekomst, los van een versterker/receiver upgrade. Met een cross-over op 80Hz zou er een beter samenspel kunnen zijn tussen de subwoofer en LS50’s. De afstand voor de bas-reflex poorten t.o.v. de muur mag ruimer zijn, wel is de basweergave in de huidige opstelling met onze kamergrootte (35m2) goed aanwezig. Het zou optimaler kunnen, maar is nu in de huidige situatie al veel beter dan met de 3020’s. De LS50’s hangen zittend op oorhoogte. Met het kenmerk van een coaxiale speaker, de tweeter zit namelijk in het midden van de woofer, is richtingsgevoeligheid belangrijker. Met onze setup komt het geluid beter tot zijn recht als je zit, de hogere tonen komen dan veel beter aan. In de conclusie geef ik mijn eindbeoordeling en vat ik de algehele geluidskwaliteit nog eens samen. Hieronder heb ik twee besproken nummers bijgevoegd middels een YouTube link.

Film

Persoonlijke favoriet en gevuld met een goede dosis aan muziek is de film ‘Easy Rider’. Deze film kijk ik twee á drie keer per jaar. De beelden op ‘Route 66’ en de psychedelische scené op het kerkhof vind ik geweldig. Evenals de acteurs: Dennis Hopper, Peter Fonda en Jack Nicholson. Muziek en genieten van de beelden met het ultieme doel van vrijheid maakt ‘Easy Rider’ mijn meest geliefde film. Ik heb de 4K Blu-ray variant gekeken. De beelden zijn t.o.v. de Blu-ray variant duidelijk beter en het geluid? Heerlijk! Nu is Easy Rider meer een combinatie van muziek dan special effecten met beeld en geluid. Nummers zoals ‘Born To Be Wild’ en ‘The Pusher’ van de Steppenwolf spreiden zich ruim door de huiskamer. De bas-reflex poorten doen hun werk prima. Detail van het geluid is aangenaam.

De film ‘The Revenant’ haalt zijn geluid meer uit de uitgestrekte omgeving en natuur. De beelden voelen dankzij de LS50’s nog groter aan. De hoge tonen zijn zuiver en brengt de natuur in de huiskamer. Terwijl we in de lagere tonen soms wat meer drama krijgen wanneer er gevaar op de loer ligt. Hieronder nog een trailer van ‘Easy Rider’.

Ik had niet verwacht dat ik in 2020 nog een KEF LS50 review zou schrijven. Ik zeg dit vooral vanuit het perspectief dat hardware snel te maken heeft met veroudering. Voor muziek- en audiogerelateerde producten ligt dit anders, de KEF LS50 is daar een mooi voorbeeld van.

Ik ben overgestapt van twee Q Acoustics 3020’s naar de KEF LS50’s, wat een enorm verschil is in geluidskwaliteit en beleving creëert. Centraal staat mijn Denon AVR-X1400 versterker, een lager gesegmenteerde versterker die zich goed heeft gehouden. Met een hoogwaardigere versterker ben ik ervan overtuigd dat de LS50’s nog beter kunnen bloeien. Toch is de overstap immens te noemen.

De toevoeging van een subwoofer zou mijn setup sieren. Hier is ruimte voor discussie als het om kamergrootte gaat. De LS50’s zijn redelijk capabel van zichzelf in basweergave, voor een grotere huiskamer zou ik eerder de stap maken en een subwoofer toevoegen. In ons geval is de huiskamer niet enorm groot, de basweergave is dus al lekker aanwezig. Zelf zou ik eerder investeren in een nieuwe versterker die hogere stromen toelaat voor het bloeien. Ik ben zelf tevreden met de opstelling. De coaxiale speakers (tweeter in midden) brengen het geluid al zittend mooi richting de oren. Staand zijn de hoge tonen minder goed aanwezig. Houd hier dan ook zeker rekening mee mocht je een opstelling in gedachten hebben!

De lage tonen komen goed tot hun recht met de verfijnde basweergave, dit kan per ruimte en formaat verschillen. Afstand van de muur mag wat verder, maar is niet wenselijk in verband met de huiskamerindeling en de weggewerkte kabels in de muren. Samen met de muurbeugels zijn de LS50’s een genot om te zien, het ontwerp en de bouwkwaliteit zijn van hoog niveau.

Op het moment gaan de LS50’s al voor wat minder geld over de toonbank. Prijzen variëren op het moment van schrijven. Soms is een enkele speaker te vinden voor 380 - 400 euro per stuk. Over het algemeen betaal je alsnog circa 1200 euro voor een set, afhankelijk van kleur/model. De KEF LS50 is een prachtige boekenplank speaker met een verbazingwekkend geluid. De verwachting van hoogwaardige kwaliteit komt zeker overeen met design, vorm en geluidskwaliteit. Met dat gezegd is de KEF LS50 in 2020 nog steeds een geweldige keuze en zet deze een heerlijke geluidsbeleving neer.