Review: MSI Titan GT77 12UHS-024NL
Links; Navigatie;- Specificaties
- Showcase
- Invoer - toetsenbord en touchpad
- Scherm - kleurdekking en gebruik
- Prestaties - benchmarks, SSD, temperaturen en geluid
- In de praktijk - ervaring en batterij
- Conclusie
Inmiddels heb ik al diverse 12th Gen Intel-laptops van MSI aan de tand gevoeld. De uiting die in deze review centraal staat, de MSI Titan GT77 12UHS-024NL, is van een totaal ander kaliber, zoals de naam al doet vermoeden. Deze Titaan is uitgerust met een Intel Core i9-12900HX-processor die desktopprestaties moet benadrukken, iets waar ik al te graag mijn tanden in zet.
De 12900HX is een mobiele processor afkomstig uit de Intel Alder Lake-generatie, met in dit geval 8 Performance-kernen, 8 Efficiency-kernen en 24 threads totaal. Het minimale TDP is 45 watt, waar de processor standaard 55 watt vraagt. Onder turbo-instellingen kan de processor maximaal 157 watt vragen - als mobiele processor is dat niets minder dan extreem te noemen.
Dit specifieke model gaat hand-in-hand met een Nvidia GeForce RTX 3080 Ti Laptop GPU. Ook hier zien we paardenkracht met een TGP (Thermal Graphics Power) van 175 watt. Het is dan ook niet vreemd dat de Titan GT77 een uitzonderlijk krachtige koeling verlangt. In de volgende hoofdstukken gaan we dieper in op specificaties en de diverse mogelijkheden van deze laptop.
De MSI Titan GT77 12UHS-024NL is verkrijgbaar bij onze webshoppartner Megekko voor € 5199,-. Wil je meer weten over onze samenwerking met Megekko? Check dan ons reviewbeleid.
Een overzicht van de specificaties:
Top-of-the-line
Laat ik spits afbijten met de Intel Core i9-12900HX. Totaal telt de processor zestien logische kernen, opgedeeld in acht Performance-kernen en acht Efficiency-kernen. De Power-kernen maken gebruik van hyperthreading, wat de 12900HX effectief een processor maakt met 24 threads. Kortom, het Intel Core i9-12900K-niveau. De Performance-kernen hebben een maximale turbofrequentie van 5 GHz, waar dit bij de Efficiency-kernen lager ligt met 3.6 GHz. De Intel Core i9-12900HX heeft een ingebouwde Intel UHD 770 GPU die benut wordt voor een lager stroomverbruik.
De aanwezige Nvidia GeForce RTX 3080 Ti Laptop GPU is het neusje van de zalm als het om mobiel gamen gaat. Het is op het moment van schrijven de krachtigste laptop-GPU op de markt met een TGP van 175 watt. De GA103S-GPU heeft 7.424 shaders, 58 Raytracing-kernen en 232 Tensor-kernen. Verder bezit deze RTX 3080 Ti een gezonde 16 GB aan videogeheugen, wat 4 GB meer is dan de desktopvariant. Echter bezit de RTX 3080 Ti-laptop geen GDDR6X-geheugen, maar in dit geval gewoonlijk GDDR6-geheugen.
Brute kracht brengt ons dan ook bij de 4K-resolutie van (3840×2160) pixels eb een 17,3" IPS-scherm. De vernieuwingsfrequentie ligt op 120 Hz, wat degelijk is voor een 4K-resolutie. Verder heb je beschikking over een legioen aan aansluitingen, waaronder een HDMI 2.1-poort, DisplayPort 1.4, twee Thunderbolt 4-aansluitingen, drie USB 3.2 Gen 2-poorten (10 Gbps) en een 2,5Gbps-ethernetpoort.
Het Titaan-avontuur gaat van start met een deftige verpakking. Je vouwt de verpakking open, waarna de MSI Titan GT77 present is op zijn troon en netjes beschermd met een sleeve. In de verpakking bevinden zich diverse accessoires, bestaande uit een Lucky-sleutelhanger, een USB-C-stick van 128 GB, een MSI-gamingmuis en tenslotte de zéér forse poweradapter.
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
De gamingmuis betreft een lichtgewicht gamingmuis met geperforeerd ontwerp. Heel specifiek betreft dit de MSI M99-gamingmuis met o.a. RGB-verlichting, een maximale DPI van 4.000 in combinatie met een pollingsnelheid van 500 Hz. Het is zeker geen top-of-the-line gamingmuis, al beschouw ik het wel als een aangename toevoeging.
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
Het tijd is om de Titaan te onthullen. Het forse bakbeest weegt totaal 3,3 kilogram en beoogt redelijk modern. In de basis vind ik designkeuzes relatief simplistisch, waar het vooral zaak is dat de luchtuitlaat aan de achterzijde waar o.a. de fans zitten met RGB-verlichting vooral moeten aanspreken. Op de deksel/klep is het MSI-drakenlogo zichtbaar - deze is overigens verlicht met RGB wanneer ingeschakeld. Deze kan naar wens ook uitgeschakeld worden; hetzelfde geldt voor alle overige RGB-verlichting op de laptop.
Scharnieren zijn deftig afgewerkt met chroom. Vormen en lijnen zijn strak doch bepalend voor de vorm. De samenkomst van designkeuzes maakt de MSI Titan GT77 redelijk futuristisch. Wederom benadruk ik hier de luchtuitlaat, deze ligt “letterlijk" achter het scherm wanneer deze open is. Het is als een RGB-kofferbak die warmte uit de laptop duwt, iets wat machtig doet aanvoelen op het ontwerp.
.JPEG)
.JPEG)
Op de linkerzijde vinden we o.a. de poweraansluiting, twee USB 3.2 Gen 2-poorten (10 Gbps), een SD-kaartlezer en een audiolijningang. Op de rechterzijde siert nóg een USB 3.2 Gen 2 poort, twee Thunderbolt 4-aansluitingen in de vorm van Type-C, een Mini-DisplayPort, een HDMI 2.1-poort en een 2,5Gbps-ethernetpoort.
.JPEG)
.JPEG)
Onderop is de MSI Titan GT77 zeer goed toegankelijk dankzij de klep die te verwijderen is met twee schroeven. Let wel dat de garantie vervalt wanneer je de laptop openmaakt, al is dit wat mij betreft wat discutabel, gezien het upgrade-pad voor M.2-SSD’s zo interessant is. Er is namelijk een PCIe 5.0 M.2 SSD-slot (Gen5) en daarnaast drie PCIe 4.0 M.2 SSD-sloten - niet verkeerd.
.JPEG)
.JPEG)
De rand rondom het 4K-scherm is aan de zijkanten en bovenkant redelijk smal. De matte afwerking van het scherm zal door velen geliefd zijn. In de bovenrand zit een 720p-webcam van 30 fps verwerkt en die beschouw ik als minpunt. Als Titaan zijnde verwacht je toch écht wel minimaal 1080p met 60 fps.
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
Met oog op de binnenzijde ga ik dieper in op de invoerapparaten; dit doe ik in het volgende hoofdstuk. Kort en bondig ter afsluiting van dit hoofdstuk: de MSI Titan GT77 voelt aan als een hardware-sportschool on steroids… wat een bakbeest!
Toetsenbord
Op de MSI Titan GT77 zijn low-profile Cherry MX switches aanwezig. De totale reisafstand tot de bodem ligt op 3,5 mm - iets wat duidelijk voelbaar is. De toetsen geeft een geweldige feedback en daarmee diepgang, iets wat ik nog niet eerder heb mogen ervaren op een laptop.
De low-profile Cherry MX switches op de MSI Titan GT77 hebben een lineair karakter. Elke toets/switch is voorzien van RGB-verlichting in samenwerking met SteelSeries, iets wat we op eerder modellen ook zagen. De onlangs geteste MSI Raider GE76 maakt hier ook gebruik van. Middels de voorgeïnstalleerde SteelSeries GG-software kan je de verlichting naar wens beheren.
Naast het aanpassen van de RGB-kleur en verlichtingseffecten in zijn totaliteit, kan je dit ook per toets. Eigen kleurenschema’s met bijhorende effecten kunnen daarmee volledig naar eigen wens ingesteld worden. Tevens biedt de software keymapping mogelijkheden. Met de aanwezige FN-toets (functietoets) op het toetsenbord kan je secundaire commando’s uitvoeren. Deze secundaire commando’s zijn op sommige toetsenbord vooraf ingesteld. Dit geldt o.a. voor de F1 t/m F12-toetsen en pijltoetsen.
De lichtstrook (lightbar) in de luchtuitlaat valt vooral tijdens nachtsessies op. De LEDs kan je in zijn totaliteit beheren, evenals per LED. Hiermee transformeer je de MSI Titan GT77 al snel in een RGB-circus. Terugkomend op de diepgang van dit toetsenbord; de combinatie van low-profile Cherry MX switches is goddelijk.
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
Touchpad
Het touchpad is groot en centraal gepositioneerd, deze verleent zich prima voor commando’s in Windows. Deze heeft een gladde afwerking en voelt doorgaans prima aan wanneer je geen muis bij de hand hebt. Naast het inloggen met een pincode/wachtwoord, is het ook mogelijk om gebruik te maken van de aanwezige vingerafdruklezer, deze bevindt zich rechts van het touchpad. Deze werkt plezierig. Overigens is Windows Hello (gezichtsherkenning) met de aanwezige 720p webcam ook mogelijk.
.JPEG)
.JPEG)
Het aanwezige scherm betreft een 4k-scherm van 17,3" met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz. Aan beeldschermtechniek is er gekozen voor IPS. De MSI Titan GT77 is vanuit de fabriek gekalibreerd en wil de sRGB-dekking optimaal benutten tot 100%. Daarmee zie je content, games en foto’s en video’s hoe deze bedoeld zijn, ofwel: met de natuurlijke kleuren.
Met de X-Rite i1Display Pro wist ik 99 tot 100% van de sRGB-dekking te meten, iets wat indrukwekkend is. Wel moet ik aangeven dat de aanwezige MSI True Color software met zin profiel kleuren niet direct accuraat wist te weergeven. Ik vond het scherm redelijk wit en afgevlakt als het om kleuren ging. Ik kreeg al snel een melding dat de videodrivers geüpdatet moesten worden, evenals het verwijderen en opnieuw installeren van de meest recente versie van MSI True Color. Na deze stappen kwam het beeldscherm goed tot zijn recht; hoe MSI het bedoeld heeft.
De gemeten helderheid ligt rond de 500 Nits, waar het gammaniveau keurig aansluit op 2,2. Nu heeft gamma niet direct invloed op de kleuren zelf, gezien het feit dat deze vallen in het kleurspectrum (kleurruimte) onder RGB voor beeldschermen. Wel heeft gamma invloed op de weergave van kleuren in zijn algehele helderheid. Daarmee beïnvloedt het niet specifiek de kleur, maar is het wel een samenspel tussen helderheid en kleur, waar gamma een cruciale factor is. Met een slechte verhouding van gamma zullen de verhoudingen tussen RGB (rood, groen en blauw) veranderen.
De MSI Titan GT77 maakt gebruik van een hoogwaardige IPS-scherm, iets wat je mag verwachten van een laptop in dit prijskaliber.
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
In dit hoofdstuk deel ik statistiek afkomstig uit CPU, GPU en CPU/GPU-gecombineerde benchmarks. Indien nodig licht ik kort mijn bevindingen toe. In het hoofdstuk ‘in de praktijk’ ga ik dieper in op de totaalervaring. De resultaten zijn tot stand gekomen met de MSI Titan GT77 aangesloten op de oplader/adapter. Het energieschema staat op “beste prestaties" (hoogste prestaties) in Windows 11. Benchmarkresultaten worden onder Full HD (1920×1080), Quad HD (2560×1440) en 4k (3840×2160) gepresenteerd. De games zijn afgenomen onder de hoogst haalbare vernieuwingsfrequentie op deze laptop: 120 Hz.
Benchmarks
7-Zip
Blender - BMW Render
Blender - Classroom Render
Cinebench R23
Javascript Kraken
PCMark 10
CS:GO
F1 2020
Shadow of the Tomb Raider
3DMark Fire Strike Ultra
3DMark Time Spy Extreme
3DMark Port Royal
SSD
De MSI Titan GT77 is uitgerust met een M.2-SSD van 2TB. Daarnaast is er nog ruimte voor twee PCIe 4.0 M.2 SSD’s en één PCIe 5.0 M.2 SSD. Die laatste maakt het upgrade-pad aantrekkelijk als PCIe 5.0 (Gen 5) SSD’s verkrijgbaar zijn op de markt. Maximale snelheden onder Gen 4 SSD’s zijn 7,100MB/s qua lezen en 6,600 MB/s voor het schrijven. De aanwezige 1TB M.2 Gen4-SSD komt hoge leessnelheden goed na.
Temperaturen en geluidsproductie
De Titan GT77 wordt gekoeld met behulp van vier ventilatoren, zeven heatpipes en zes luchtuitlaten aan de achterzijde. Deze combinatie moet de aanwezige Intel Core i9-12900HX en Nvidia GeForce RTX 3080 Ti Laptop GPU temmen. De behuizing loopt gemiddeld op tot 35 á 36 graden Celsius, wat niet verkeerd is. Polsen liggen daarmee comfortabel op de behuizing van de laptop. Ik beschouw de “achterbak" die letterlijk achter het scherm zit als pluspunt. Deze voert zoveel mogelijk warme lucht af, waardoor deze warme lucht zo min mogelijk ophoopt in de behuizing zelf.
Gemiddeld tikt de Intel Core i9-12900HX een CPU-temperatuur aan van 84 tot 97 graden Celsius onder load. Deze resultaten zijn afgenomen onder de “beste prestaties" conform de energiemodus van Windows 11. Opvallend is dat er twee kernen van de processor aanzienlijk warmer zijn dan de overige; dit gat is best fors met 10 tot 12 graden Celsius gedurende langere workloads.
Net als in de MSI Raider GE76-review maak ik gebruik van MSI Afterburner om de GPU-temperatuur inzichtelijk te maken. De Nvidia GeForce RTX 3070 Ti Laptop GPU bereikt een temperatuur van rond de 81 graden Celsius - ook hier is gebruik gemaakt van het profiel “beste prestaties’. Met de meegeleverde MSI Center-software - standaard op de laptop geïnstalleerd is er ook tijdens het afnemen van deze testen gebruik gemaakt van de “Gaming/Extreme Mode". Gemiddeld ligt de geluidsproductie van de fans op basis van het bovenstaande profiel onder load op 60 tot 61 dB(A), dit is gemeten op een afstand van 40 centimeter. Deze geluidsproductie is fors te noemen en zeker niet onvermijdelijk bij intensieve workloads of zwaardere 3D-games.
.JPEG)
Geluid
Als het om geluid gaat leveren de twee 2W-speakers in combinatie met twee 2W-woofers goed. YouTube en Spotify waren van de partij voor enige vermaak. Waar muziekgenres bestaande uit rock, reggae en classic rock de ruimte prima doet vullen. Voor enige gaming avonturen is het geluid dusdanig goed, dat de geluidsproductie afkomstig van de fans redelijk worden weggedrukt. Nu game ik veelal met een headset op, waarmee geluid afkomstig van de fans al minder relevant is.
De Nahimic Sound 3 heeft leuke toevoegingen voor audiogebruik, zowel voor over de speakers als voor een aangesloten headset. Je kan spelen met een equalizer en geluidsprofielen voor o.a. muziek, films, communicatie en gaming. Zaken zoals optimalisaties voor het ontvangen van stemgeluid over Discord behoren ook toe tot de opties, evenals het spelen met de bass en treble.
Ervaring
De MSI Titan GT77 is een bakbeest, een Titaan van een laptop. Ik heb oprecht genoten om te mogen spelen met deze laptop, iets wat ik dan ook letterlijk heb gedaan. De laptop heeft zelfs onderdeel mogen maken van een vriendschappelijke LAN-party, bestaande uit velen uren aan gameplay in Monster Hunter Rise: Sunbreak. Nu heb ik een forse laptoptas waar de MSI Titan GT77 maar nét in ging, iets om rekening mee te houden.
De laptop heeft onderdeel uitgemaakt van dagelijks gebruik. De kracht van deze laptop ervaarde ik als plezierig. Nu heb ik in mijn desktop een Intel Core i9-12900K samen met een Nvidia GeForce RTX 3080; de transitie tussen de twee ging gladjes. Ik heb in de tussentijd vrijwel niet mijn desktop aangeraakt, hoewel ik deze review wel op mijn desktop schrijf, gezien het feit dat de laptop teruggestuurd is naar MSI.
De MSI Titan GT77 benadrukt desktop prestaties naadloos. Het onderscheid tussen de Intel Core i9-12900K en Intel Core i9-12900HX is pragmatisch te verwaarlozen. Hoewel de Intel Core i9-12900K in synthetische benchmarks toch wat sneller is, evenals de combinatie met een volwaardige desktop-GPU. Desalniettemin moet ik dan écht kleinere waardes en FPS tegen elkaar aan houden, waar ik persoonlijk zoiets heb van: het is niet te verwaarlozen, maar direct voel ik het ook niet. De MSI Titan GT77 is gewoon een bakbeest, een laptop van een kaliber dat ik nog niet eerder heb mogen ervaren - heerlijk!
.JPEG)
Batterij
De MSI Titan GT77 is uitgerust met een 99.9 WH-batterij - een flink bakbeest. Afhankelijk van de energiemodus en het gebruik kan je spelen met de batterijduur. Bij gemiddeld gebruik wist ik drie uur uit de batterij te persen - dit onder gebalanceerde prestaties. Gaming levert een resultaat op van hooguit 1 á 1,5 uur. Nou ben ik altijd een voorstander van de laptop aansluiten op het netstroom tijdens het gamen; simpelweg om het feit dat de hardware dan kan functioneren onder maximale prestaties.
De MSI Titan GT77 12UHS-024NL is een bakbeest van 3,3 kilogram met een forse maatvoering. Gemaakt om te presteren en tegelijkertijd getemd te worden door de aanwezige Cooler Boost Titan-koeling als het om temperaturen gaat. Hoe bevalt zoiets in de praktijk? Je leest het in deze eindconclusie.
Laat ik voorop stellen dat de MSI Titan GT77 12UHS-024NL met een prijs van € 5.199, - geen budget-award binnensleept. Deze gaming- en productiviteitslaptop (Titaan van een machine) is gemaakt om te presteren en alles uit de kast te halen. Dit doet de laptop met een Intel Core i9-12900HX en Nvidia GeForce RTX 3080 Ti Laptop GPU met een TGP van 175 W. Beide componenten zijn top-of-the-line, waar de RTX 3080 Ti Laptop GPU op het moment van schrijven de krachtigste laptop-GPU is op de markt.
De laptop heeft een toepasbaarheid waar je U tegen zegt: van gaming tot zware workloads - de MSI Titan GT77 doet het. Het goed gekalibreerde 4k IPS-scherm heeft een sRGB-dekking van 99 tot 100%, wat foto- en videobewerking interessant maakt. Tevens is de helderheid hoog met 500 nits. Daarmee is de laptop eigenlijk wel een alleskunner, waar ook de ruime diversiteit aan aanwezige poorten invloed op heeft.
Opvallend is dat de temperatuur van de laptopbehuizing met 35 á 36 graden koel is, wat vooral fijn is ter hoogte van de polsen. De Cooler Boost Titan-koeling draagt hier zorg voor; deze zit letterlijk achter het scherm als zijnde achterbak/luchtafvoer. Daarmee brengt de laptop intern deels extern en weet warme lucht snel af te voeren. De Intel Core i9-12900HX heeft hier en daar wat uitschieters als het om temperatuur gaat, waar de Nvidia GeForce RTX 3080 Ti Laptop GPU met 81 graden Celsius koel te noemen is; vergeet vooral niet dat het hier om de zwaarste versie gaat met een TGP van 175 W.
Onder de eindstreep heb je iets wat complementair is aan een 12e generatie desktop-CPU (Intel Alder Lake). De overgang van mijn Intel Core i9-12900K met Nvidia GeForce RTX 3080 voelt gladjes aan, want met de MSI Titan GT77 ben ik eigenlijk niks te kort gekomen. Als het om enige minpunten gaat, dan valt de 720p-webcam tegen. Iets waarmee je ook rekening dient te houden, is de grote vormfactor en de aanwezige geluidsproductie van de koeling, want de Titaan moet getemd worden. Voor het geld kan je ook wijken naar de Raider GE76 line-up van MSI, die doorgaans een vriendelijkere prijs heeft en ook komt met diverse samenstellingen in het high-end segment.
De MSI Titan GT77 is een indrukwekkende laptop die prestaties van desktopniveau weet te evenaren. De samenstelling van deze laptop verdient uiteindelijk een award, waar de bank hetzij je kasgeld of portemonnee duidelijk minder blij zal zijn. Het is en blijft een duurdere laptop voor een specifieke doelgroep én omdat het kan natuurlijk.
