Wil je meer weten over onze samenwerking met Megekko? Check dan ons reviewbeleid.
Review: NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024)
Links; Navigatie;NZXT is anno 2024 bijna niet meer weg te denken wanneer het gaat over “luxueuze computeronderdelen voor de massa", en blijven op dat front ook flink doorontwikkelen. In begin 2020 bracht NZXT met de Kraken Z73 als één van de eerste grote merken een waterkoeler met een (custom) LCD-paneel op de pompkap. “Een gimmick" was de conclusie, maar toch een enorm succes. Met de daaropvolgende Kraken 240/280/360 werd deze ontwikkeling tevens een stuk goedkoper, waar je onder de 130 euro een luxe waterkoeler met display hebt. Voor de echte die-hards was er de Kraken Elite, die vooral op het esthetisch vlak daar nog eens een flinke schep bovenop deed met een groot scherm en veel meer aanpasmogelijkheden.
Terug naar 2024 brengt NZXT nu de Kraken Elite RGB 240, 280 en 360 uit. Deze worden ofwel aangeduid met een “2024" of simpelweg een “v2" (versie 2). Voor de rest van de review, als ik refereer aan de Kraken Elite, dan heb ik het dus over de nieuwe 2024-uitvoering. Deze nieuwe uitvoeringen moeten de toch nog aantoonbare tekortkomingen van de eerste generatie “Kraken Elite" waterkoelers gladstrijken, inclusief een nieuwe door NZXT zelf ontworpen pomp en radiator. Of dat is gelukt, lees je in deze review.
De NZXT Kraken 240 RGB (2024) is verkrijgbaar bij onze webshoppartner Megekko. Bovenaan de review vind je de actuele Megekko webshopprijs.
NZXT Kraken Elite 240 RBG (2024) | |
---|---|
LCD | |
Diameter | 2,72 inch / 69 mm |
Resolutie | 640 x 640 px |
Helderheid | 690 cd/m² |
Paneeltype | IPS |
Verversingssnelheid | 60 Hz |
Pomp | |
Afmetingen (diameter x hoogte) | 93 mm x 65 mm |
Power | 1.200 - 2.800 RPM @ 12V DC, 0,3A |
Materialen | Pompkap: Aluminium Ring: Plastic Cold Plate: Koper Behuizing: Plastic |
Radiator | |
Afmetingen (L x B x H) | 281 x 120 x 27 mm |
Materiaal | Aluminium |
Fan(s) | |
Hoeveelheid inbegrepen | 1 |
Type | F240 RGB Core Fan |
Afmetingen (L x B x H) | 240 x 120 x 26 mm |
Snelheid | 500 - 2.400 RPM |
Luchtverplaatsing | 75,12 CFM (per fan) |
Luchtdruk | 3.3 mmAq |
Geluidsproductie | 30.00 dBA (per fan) |
Kabellengte | 600 mm |
Aansluitingskabel | 8-pin (PWM & aRGB combo) |
Socket Compatibiliteit | |
Intel | LGA 1851, 1700 & 1200/115X |
AMD | AMD Socket AM5, AM4 |
Garantie | 6 jaar |
NZXT is altijd al een beetje “minimalistisch" geweest in hun opzet en presentatie. Wit met paars hun kenmerkende kleurencombinatie, en komt ook in de verpakking subtiel weer terug. Laten we de Kraken Elite 240 RGB (2024) uitpakken en kijken wat er allemaal in de doos zit:
In de doos vinden we, zoals hierboven te zien, behalve de waterkoeler zelf een drietal zakjes met accessoires (een Intel-kit, een AMD-kit en algemeen), de F240 Core RGB Fan Kit (hierover straks meer), een “breakout cable set" (om alle verschillende kabels samen te laten komen in één), en tot slot de handleiding. De Kraken Elite is met een breed scala aan sockets compatibel, en bereikt dat met een minimale hoeveelheid montage-hardware, waar ik NZXT zeker op complimenteer.
Voordat we de Kraken Elite gaan monteren in een kast, kunnen we alvast de fans op de radiator monteren.
Dan komen we eigenlijk gelijk terug op de zogenaamde “F240 Core RGB Fan Kit", wat NZXT’s antwoord is op de inmiddels al veelvoudig gepatenteerde manieren om de hoeveelheid kabels die nodig zijn om fans te monteren te minimaliseren. De één gebruikt magneten, de ander een schuif-kliksysteem, de ander koppelt alle fans met een speciale connector aan elkaar, en ga zo maar door. NZXT is simpelweg opnieuw aan de tekentafel gaan zitten en dacht: “waarom maken we niet gewoon modules van meerdere fans in één frame?", en tsja… dat is wat ze hebben gedaan!
Deze “Core RGB" fans met hun kenmerkende strip van RGB-verlichting aan de zijkant zijn verkrijgbaar in alle gangbare maten (120, 140, 240, 280 en 360 mm), en zijn vervolgens met één stroomkabel en één aRGB-kabel aan te sluiten. Ik zeg expres niet “PWM-kabel", want daar ligt het wat ingewikkeld met NZXT. In de voorgaande review van de NZXT H5 Flow RGB (2024) ging ik hier al meer op in, want het is namelijk zo dat niet al deze modules hetzelfde zijn, maar maar liefst drie verschillende “versies" hebben. Als je één van de Core RGB-frames bijvoorbeeld los koopt in de winkel, dan krijg je een “gewone" 4-pins PWM-aangestuurde module die je gewoon normaal via je UEFI/BIOS kan aansturen.
Koop je een nieuwe NZXT-kast waar een dergelijke module bij zit (zoals de nieuwe H5 of H7 Flow RGB), dan krijg je de “case version", wat inhoudt dat deze niet 4-pins PWM, maar 3-pins DC zijn. Dat betekent dat deze niet harder of zachter kunnen draaien op basis van de temperatuur van bijvoorbeeld je processor. In mijn geval heeft dat er zelfs met een modern moederbord ertoe geleid dat ik de fans überhaupt niet kan aansturen, omdat mijn (Z790 ASRock) moederbord geen manier heeft om te schakelen tussen PWM en DC.
Dan heb je, aldus een klantenservicemedewerker van NZXT, ‘pech’ en staan je fans vast op een vrij luide 1600 RPM. De derde en laatste versie van de Core RGB Fan Kits zijn de versies die je krijgt bij deze nieuwe Kraken Elite koelers. Dat is een propriëtaire 8-pins-aansluiting van NZXT zelf die zowel het PWM als het aRGB-signaal voert. Dit signaal wordt samengebundeld tot een enkele 3-pins (DC) signaal en een USB 2.0-header op je moederbord. Je hebt geen losse fanhub nodig, maar het hele gebeuren moet wel worden gevoed door een SATA-stroomkabel.
Om een fancurve in te stellen met de NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024) heb je NZXT’s software NZXT CAM nodig. Hierover lees je straks meer.
NZXT “ELITE"
Op het moment van schrijven zijn in de 2024-update van de NZXT Kraken waterkoelers alleen nog de “Elite" versies verschenen. In de vorige generatie Kraken-koelers heeft dit in praktijk met name invloed gehad op de esthetische uitvoering, want eigenlijk was alleen het geüpgradede lcd-scherm van de Kraken Elite beter dan dat van de normale Kraken. De specificaties wat betreft de inbegrepen fans, radiator, pomp en gebruikte materialen waren voor de rest identiek.
Dit jaar is die conclusie niet zo gauw genomen, want in de 2024-uitvoering van de Kraken Elite koelers heeft NZXT meerdere grote aanpassingen gemaakt: zo hebben zij zelf een pomp ontwikkeld die ze de “NZXT Turbine Pump" noemen, waarmee ze zijn afgestapt van Asetek als leverancier van de pomp. Of dat goed heeft uitgepakt, komen we later op terug. Ook maken ze gebruik van de F-series Core RGB fanmodules, maar ik ga ervan uit dat deze ook in de niet-Elite-versies zullen verschijnen, gezien we dezelfde fans ook terugzien in hun ‘goedkopere’ kasten zoals de H5 Flow RGB (2024).
Hoewel een geüpgradede lcd zeker niet de enige upgrade is, is het wel één van grootste blikvangers. Tenminste, dat was voor mij het geval. Het 640×640 pixels IPS-lcd-scherm is superfel, heeft een goed contrast en kijkhoeken, draait op 60 Hz en strekt zich bijna helemaal van rand tot rand. NZXT heeft tevens ook een LED-ring van RGB-verlichting geïmplementeerd rondom het display, die volledig naar wens is in te stellen. Hoe je dat precies doet en wat de mogelijkheden zijn zie je in het hoofdstuk “Software"
Nu we alles wat in de verpakking zit hebben bekeken en uitgepakt, kunnen we de NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024) gaan installeren in een testsysteem! Vandaag zal dat op socket LGA 1700 van Intel zijn.
Hiervoor hebben we dan natuurlijk het zakje “Intel Bracket" nodig, en het algemene accessoirezakje. Dit Intel-platform komt standaard zonder een backplate geïnstalleerd (zie de vier “gaten" bij de hoeken om de processor heen). Een grote vooruitgang is dat de kwaliteit van het montagemateriaal flink is verbeterd. Waar NZXT voorheen nog veel plastic gebruikte, waaronder ook de kopjes van bepaalde schroeven, is dat nu zo goed als allemaal metaal geworden. Voor een dergelijke prijs is dat ook iets wat je minimaal mag verwachten, maar toch is het fijn om te zien dat NZXT hier heeft geleerd van zijn fouten.
De backplate is in twee standen te zetten: de ‘krappe’-stand voor LGA 115X/1200 (Intel 6e tot 11e generatie) of de wijde stand voor LGA 1700/1851 (Intel 12e, 13e, 14e en Core Ultra 200 generatie). Nadat we deze via de achterkant door de gaten heen drukken, kan deze bracket met de hand worden vastgeschroefd met de juiste standoffschroeven.
Geloof het of niet, maar de koeler is nu al bijna geïnstalleerd. Nadat we de radiator aan de bovenzijde hebben gemonteerd met een paar kleine schroefjes, is het installeren van de pomp eigenlijk appeltje-eitje. De NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024) komt met koelpasta vooraf toegepast op het koeloppervlak, dus wanneer we het beschermkapje eraf hebben gehaald, is het slechts een kwestie van rustig op de processor plaatsen, terwijl we de vier gaatjes van de pomp over de standoffs heen schuiven. Deze hoeven nu alleen nog maar in een zigzaggend patroon aangedraaid te worden met een schroevendraaier (waarvan de eerst 75% ook makkelijk met de hand kan), en voilà! De koeler is nu, op de kabels na, volledig geïnstalleerd.
Het enige wat ons nog resteert, is het aansluiten van de kabels. Hoewel NZXT het brengt als het simplificeren van kabels, vond ik de “Breakout Cable Set" op het eerste oog wat verwarrend met de hoeveelheid verschillende connectoren. Eenmaal de handleiding erbij gepakt, werd het gelukkig al snel duidelijk, en komt op het volgende neer, waarbij we de inbegrepen “NZXT Breakout Cable Set" nodig hebben:
- Sluit de (propriëtaire) 18-pins connector aan aan de radiator (tussen de twee radiatorbuizen in).
- Sluit de platte 8-pins kabel die van de F240 Core RGB fan-module afkomt aan op de Breakout Cable Set.
- Sluit de 3-pins DC fan-connector aan op de CPU_FAN header op je moederbord.
- Sluit de 9-pins (4+5) USB 2.0 kabel aan op een vrije USB 2.0-header op je moederbord.
- Sluit de sata-connector aan aan je voeding om de pomp van stroom te voorzien.
Bij stapje één heb ik toch zo mijn vraagtekens. Op al het marketingmateriaal zie je namelijk niet terug dat er nog een extra dikke kabel tussen de twee radiatorbuizen vandaan komt: de 18-pins combinatiekabel voor de radiator en pomp Deze kan vrij lastig zijn om netjes weg te werken, en niet iets wat je van tevoren verwacht bij het zien van het ontwerp. Een ander voordeel levert het dan wel weer op, want er komen compleet géén kabels uit de pomp zelf.
Eenmaal alles aangesloten, kunnen we de pc opstarten en direct genieten van de prachtige waterkoeler die NZXT heeft neergezet:
Waar ik hier normaal gesproken zou beginnen met het hoofdstukje “in de praktijk", is dat met de NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024) bijna niet te doen. Dat heeft ook een simpele reden: je bent voor het gebruik en aanpassen van de waterkoeler bijna volledig afhankelijk van de NZXT CAM-software. Binnen deze monitoringsoftware van NZXT sleutel je niet alleen aan je RGB-verlichting of doomscroll je tussen de duizenden GIF’jes voor je schermpje, maar ook de hardwarematige controle valt binnen de CAM-software. Omdat de pomp en/of koeler niet beschikken over een hardwarematige 4-pins PWM-connector, maar alles over 3-pins DC doen, ben je voor het aanpassen van bijvoorbeeld je fan-curve volledig aangewezen tot NZXT CAM. Deze fan-curves zijn wel volledig aanpasbaar naar eigen wens; zeer waarschijnlijk nog uitgebreider dan mogelijk in menig UEFI/BIOS.
Wanneer je in essentie verplicht bent om gebruik te maken van de software, is het zeker fijn dat je ook daadwerkelijk een uitgebreid pakket aan features en mogelijkheden krijgt aangeboden. Zo is het hoofdscherm van NZXT Cam je “computerbeheer", wat in feite je taakbeheer en processen zijn, maar dan in een modern jasje.
Nu moet ik eerlijk bekennen dat NZXT zeker weten één van de betere softwareomgevingen is die ik op het gebied van pc’s heb gezien, maar het voelt wel overduidelijk aan dat NZXT een zogenoemde “walled garden" aan het opzetten is voor hun ecosysteem aan computeronderdelen. Binnen hun gelikte software kan je namelijk alléén hardware aansturen van NZXT zelf, waar je behalve ook (water)koelers ook fans en randapparatuur kan aansturen van NZXT. Hierdoor wil NZXT consumenten aantrekken om zoveel mogelijk van hun eigen spullen tegelijkertijd te hebben om alles met elkaar te integreren.
Let wel op, want als je bijvoorbeeld de RGB-verlichting van case fans wilt aansturen via NZXT CAM, dan moeten die fans aangesloten zijn op een NZXT Control Hub wat je nog €34,99 extra. Zo is de NZXT F360 Core RGB die is inbegrepen bij de NZXT H5 Flow RGB (2024) niet zomaar bestuurbaar wanneer deze direct op het moederbord is aangesloten. Deze gedachte van een “walled garden" wordt ook nog een stukje extra bevestigd door de aankondiging van de nieuwe 2024-uitvoering van de NZXT Control Hub, want deze is volledig voorzien van NZXT’s eigen 8-pinsconnectoren.
Het scherm
Inmiddels is het wel duidelijk dat het vernieuwde scherm van de NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024) één van de grote aandachtstrekkers is. Zoals al vaak gezegd in deze review is het scherm op deze koeler echt prachtig. Daar blijft het niet bij, want de aanpasmogelijkheden binnen NZXT Cam voor dit scherm zijn namelijk bijna eindeloos. Standaard staat het scherm ingesteld op “Triple Infographic" GPU °C, CPU °C, Liquid °C), maar je kan precies instellen welke informatie je wilt weergeven in het scherm. Niet alleen dat, maar ook de kleur, met of zonder NZXT-logo, met of zonder plaatje/GIF, RGB-effecten en nog veel meer. Ook kan je natuurlijk alleen een GIFje laten zien dat je binnen het programma gemakkelijk kunt zoeken via Tenor (net zoals in WhatsApp), maar ook het inladen van YouTube-filmpjes is geen probleem.
Zo, zijn we er dan? Nee hoor, nog lang niet! Mocht je wat verstand hebben van CSS/Javascript, dan geeft NZXT met de Kraken Elite namelijk ook toegang tot hun API via TypeScript voor Custom Web Integration. Mocht je niet zelf hieraan willen sleutelen, dan is er ook een actieve community die op GitHub een paar van deze custom webintegraties gratis delen! Toch ben ik wel met het sentiment eens dat het gaaf zou zijn als NZXT een soort officiële “Marketplace" zou maken, je waar je binnen NZXT Cam met één klik webintegraties van gebruikers kan inladen.
Natuurlijk kan je het ook “simpel" houden met een audiovisualizer of als fotolijstje met Google Foto’s integratie. De mogelijkheden zijn bijna eindeloos; wie had dat vijf jaar geleden gedacht voor een schermpje op je waterkoeler?
Ook nieuw op de Kraken Elite 2024 waterkoelers is de extra lcd-ring rondom het display. Deze is erg goed geïmplementeerd en beweegt (à la Philips Ambilight) enigszins mee met wat de rest van je scherm weergeeft. Dit geeft een illusie van een nog groter scherm en ziet er in de praktijk gewoon superstrak uit. Qua uitstraling heeft NZXT echt een 10/10 gescoord zonder volledig overboord te gaan.
Met de NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024) een paar dagen in gebruik ben ik nog steeds erg tevreden. De koelprestaties zijn voor een niet al te stroomslurpende processor erg goed, en hoeven de fans totaal niet hard te draaien om de temperaturen binnen de perken te houden. Perfect wil ik het niet noemen, want ik heb wel twee minpuntjes die ik moet delen. Zo heb ik gemerkt dat wanneer de pc in Idle staat met alle fans op lage toeren, het gezoem/geratel van de pomp duidelijk hoorbaar is als je wat dichter bij de kast zit. Dit had ik echt beter verwacht; waterkoelers zijn over het algemeen wat luider in idle vanwege de pomp, maar wanneer een producent van een koeler dit helemaal op orde heeft met een muisstille pomp heb je gelijk een streepje voor. Over de Kraken Elite (2024) kan ik dat niet zeggen, en ik hoop dat NZXT hier nog een keer naar gaat kijken voor volgende revisies. Hier een overdreven voorbeeld (met de microfoon vlak bij de pomp met de kast open):
Ook had de uitvoering van de RGB op de nieuwe F-240 Core RGB (en andere versies) fans wat beter gemogen. De ledverlichting is bijvoorbeeld duidelijk individueel te zien in plaats van dat deze mooi verspreid zitten over de fan. Ook laat de ‘lichtstrip’ aan de zijkant niet heel veel licht door, waardoor het ‘lekkende’ licht tussen de fans en de radiator extra opvalt. Dit lekkende licht kan best fel in de ogen zijn, maar is moeilijk om goed op foto vast te leggen:
Over het algemeen ben ik best wel positief over de NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024). De kwaliteit is supergoed, het uiterlijk is uitmuntend, en de kwaliteit en mogelijkheden voor het scherm vind je nergens anders terug. In dat opzicht is NZXT volledig geslaagd om op dat front voor te blijven op de competitie. Zijn er grotere schermen? Ja. Zijn er koelers die beter koelen? Ja. Zijn er koelers die qua aansluiting nog gestroomlijnder zijn? Ja. Heeft een NZXT een stevig pakket met features die speciaal catert richting een specifieke doelgroep goed uitgevoerd? Zeker weten!
NZXT heeft veel van de problemen met de vorige generatie weten op te lossen, maar perfect is hij ook niet. Zo maakt de pomp een hoorbaar geluid wanneer de pc in idle zit, en ben ik niet te spreken over de weg die NZXT aan het bewandelen is om alleen nog maar hun eigen unieke kabelaansluitingen te gebruiken. Dit is een lastig onderwerp om te bespreken; in principe is de koeler natuurlijk wel gewoon compatibel met elk moederbord dat een USB 2.0-header over heeft, maar het feit dat zo goed als elke functionaliteit verbonden is aan NZXT’s eigen software is iets waar je rekening mee moet houden.
Het is denk ik toch wel duidelijk dat de NZXT Kraken Elite 240 RGB (2024) niet de koeler is die iemand met een strak budget snel zou overwegen. Tenminste, dat hoop ik. Want 250 euro voor een 240mm waterkoeler is een hele hoop geld die je ook in andere onderdelen kan stoppen die je pc objectief verbeteren of sneller maken. Dat is natuurlijk makkelijk gezegd, want misschien is een super strakke pc wel jouw nummer één prioriteit: dan is de Kraken Elite 240 RGB (2024) zeker het overwegen waard. De bijna oneindige mogelijkheden om het scherm en de verlichting aan te passen naar eigen wens zijn NZXT’s sterke punt hier, en zij kennen hun publiek blijkbaar perfect.