Wil je meer weten over onze samenwerking met Megekko? Check dan ons reviewbeleid.
Review: NZXT Kraken X63
Links;Een goede tijd geleden had ik de Kraken X72 en Kraken M22 ter review van NZXT. Twee AIO (all-in-one) CPU-waterkoelers. In de tussentijd heeft NZXT niet stil gezeten met diverse aankondigingen, waaronder de NZXT Kraken X63 die besproken wordt tijdens deze review.
De productlijn als het om NZXT AIO-koelers gaat is sinds kort opgesplitst. De nieuwe ‘Z-series’ hebben een LCD-display op de pompbehuizing om systeemparameters te weergeven. Je kunt er ook GIF-bestanden/plaatjes op inladen voor een eigen thema. De ‘X-series’ zijn de opvolgers van de eerdere ‘X-series’ met een subtiele naamsverandering. De nieuwe variant van de X72 is nu de X73. Hetzelfde geldt voor de X52 en X62, waarvan de nieuwere modellen nu bekend staan als de X53 en X63.
De Kraken X63 is een 280 mm AIO waterkoeler met RGB-verlichting. De AIO-set komt redelijk overeen met zijn voorganger, echter zijn er subtiele veranderingen aangebracht, iets wat ik toelicht in het opvolgende hoofdstuk de specificaties. Op het moment van schrijven kost de NZXT Kraken X63 circa 149 euro.
Een overzicht van de specificaties:
De Kraken X63 heeft subtiele veranderingen versus zijn voorganger de Kraken X62. Handig is om te weten dat het prijsverschil tussen de twee op het moment van schrijven 0 euro is. De Kraken X62 is in Nederland al redelijk uitgefaseerd in het verkoopkanaal. Je komt dus al snel terecht bij een Kraken X63. Veranderingen bestaan uit de grotere LED-ring bovenop de pompbehuizing. Deze is circa 10 procent groter dan zijn voorganger. Een aangename toevoeging is de mogelijkheid van rotatie van de LED-ring/het NZXT logo bovenop de pompbehuizing. Je kunt deze als een flessendop ronddraaien met stappen van 30 graden per draai. Mocht je het blok met een andere oriëntatie plaatsen, omwille de tubes en/of je build, dan kun je nu alsnog het NZXT logo netjes uitlijnen met de positie van de build.
De meegeleverde fans worden niet meer bestuurd middels de NZXT CAM software. Je moet deze voortaan aansluiten op je moederbord of besturen middels een fan controller. Dit kan gezien worden als een beperking, iets waar ik later in deze review nog stil bij zal staan. Wel zijn de fans 4-pin en daarmee PWM compatible. De meegeleverde Aer P140 fans hebben een minimale snelheid van 500 RPM oplopend tot maximaal 1800 RPM.
Met twee fans van 140 mm kan het (bijna) niet anders dat de radiator 280 mm groot is. Volledig uitgevoerd in het zwart evenals een nette sleeve rondom de tubes. Wel is de Kraken X63 compatible met de NZXT CAM software voor het uitlezen van diverse parameters. Je krijgt toegang tot temperatuur, het aansturen van de RGB-ring samen met het NZXT logo en algemene prestaties. Laten we de Kraken X63 nader bekijken in het uitpak avontuur.
NZXT maakt zich goed kenbaar met de paarse verpakking. Full Color afgebeeld op de voorzijde van de verpakking springt de Kraken X63 er lekker uit. Binnenin zit de Kraken X63 en alle accessoires netjes opgeborgen in een kartonnen omhulsel. Dit omhulsel doet een beetje denken aan een eierdoosverpakking. Specificaties zijn te vinden op de zijkanten en uitleg voor montage gaat middels de bekende handleiding.
Met mijn eerdere Kraken ervaringen kan ik zeggen dat montage vrijwel geen gereedschap verlangt. Je zou een schroevendraaier kunnen gebruiken, echter in de basis is alles met de handjes te doen. In het hoofdstuk monteren zal ik hierover dadelijk meer toelichten. Accessoires bestaan uit de twee 140mm Aer fans, diverse montageplaten voor Intel en AMD, een assortiment aan schroefjes en twee kabeltjes voor de voeding van de pomp en het besturen van de Kraken X63 middels de CAM software. De aansluiting die de Kraken X63 hiervoor verlangt is een USB 2.0 header op het moederbord.
Door naar de Kraken X63 zelf. Het tijdloze ontwerp staat mij goed bij. De Kraken X72 kon ik vooral waarderen om zijn sleeve rondom de tubes en natuurlijk de pompbehuizing met het spiegel- mirror effect. Ik vermoed dat de meeste van ons de pompbehuizing met het mirror effect wel waarderen. De Kraken X63 is bij mij geen uitzondering op deze regel. Een goed ontwerp waar NZXT bij gebleven is met wat kleine verfijningen. Dan heb ik het over de grotere LED-ring en de mogelijkheid om deze te roteren in stappen van 30 graden.
Op de radiator is het NZXT naammerk te vinden. Dit is subtiel aangebracht en komt niet schreeuwerig over, daardoor blijft het subtiel in je build. Uiteindelijk moet het mirror effect de ‘showstealer’ zijn. Enige opmerking is de opzichtige witte sticker, die na montage in je behuizing niet meer zichtbaar is, maar hands-on er duidelijk is.
De radiator is netjes afgewerkt met een zwarte coating. Lamellen zijn vervaardigd van aluminium en redelijk tot netjes bedekt met de zwarte coating. De pompbehuizing is redelijk fors van formaat, vooral in de hoogte. Met een geïntegreerde pomp en het mirror effect moet men aardig wat samenvoegen, dit bepaalt dan ook zeker de hoogte.
Het koelblok is standaard voorzien van koelpasta. Voor de review maak ik gebruik van de Cooler Master MasterGel Pro om resultaten uitwisselbaar te maken met eerder geteste CPU-koelers. Onder de koelpasta vinden we een koperen base plate. Op de pompbehuizing zelf vinden we een tweetal aansluitingen. De bredere pin-aansluiting voorziet de unit van voeding. Deze sluit je aan op een SATA-aansluiting. De Micro-USB aansluiting is voor communicatie met de NZXT CAM software. Deze sluit je aan op een USB 2.0 header op je moederbord.
Persoonlijk ben ik gecharmeerd van de tubes met een sleeve, dit maakt de totaliteit net wat meer high-end dan kunststof tubes. Onder de sleeve bevindt zich natuurlijk een kunststof tube, de sleeve is enkel aangebracht voor esthetica.
De Kraken X63 is volledig zonder gereedschap te monteren. Ik spreek hier dan over het AM4 platform. Voor montage maak je gebruik van de montageplaat van je AM4 moederbord. Met de twee AM4 clips verwijderd, die ook met je moederbord worden meegeleverd ben je direct gereed voor montage. Overigens heb je voor het verwijderen van deze twee clips wel een schroevendraaier nodig.
Ik ben gestart met de standaard montageplaat zonder clips. Op mijn Asus ROG Crosshair VI Hero was het enkel de vier afstandbusjes aandraaien. Deze kun gewoon met je handen aandraaien, waarbij de regel is: vast is vast. Je kunt de afstandbusjes niet doordraaien, aangezien deze zichtzelf met afstandshoudertjes netjes tegen de printplaat aanduwen.
Van de twee montageplaten die meegeleverd worden bij de Kraken X63 is er één voor het Intel platform een één voor het AMD platform. De Kraken X63 komt uit de verpakking met de Intel variant op de pompbehuizing gemonteerd. Een draait van circa 10 - 15 graden zorgt dat deze los komt van de pompbehuizing. Waarna je zonder gereedschap eenvoudig de AMD variant vastdraait. Mocht je terug naar boven scrollen in het uitpak avontuur: de AMD variant is met de montage ogen- ankers aan de boven- en onderzijde (de lange zijdes).
Nu is het enkel nog wat koelpasta op de processor gevolgd door het plaatsen van het koelblok. Daarna nog vier duimschroeven aandraaien en de Kraken X63 is gemonteerd. Gevolgd door de voeding van de pomp en de Micro-USB kabel voor besturing middels de CAM software. Ik heb de twee 140 mm Aer fans aangesloten op de CPU_FAN header en de CPU_OPT (optionele) fan header. Dit zijn 4-pin aansluitingen die samengaan met de 4-pin aansluiting op de Aer 140 mm fans voor PWM aansturing.
Vervolgens is het verhaal compleet. Een volledig geïnstalleerde NZXT Kraken X63. We nemen nog even een kijkje in de vernieuwde NZXT CAM software.
De Kraken X63 is opgenomen in de NZXT CAM software. Wel moet ik opmerken dat dit gedeeltelijk is. De software is verbeterd. De oudere versie bracht bij mij een liefde- haatverhouding hoe aanwezig deze was. De vereiste van een account vond ik redelijk irritant. Met de huidige CAM software kun je verder als gast en worden parameters gewoon opgeslagen. Met het inloggen en toestemming geven verkrijg de software toegang tot meer informatie over diverse parameters van het systeem. Algemene instellingen zoals verlichting en het aansturen van je NZXT producten is prima. Wel ben ik van mening dat de CAM software te veel in één wil zijn, waardoor het soms wat schreeuwerig overkomt.
Wel ben ik tevreden over de veranderingen als het om interface gaat. Deze is een stuk rustiger geworden en daarmee overzichtelijker. Met de Kraken X63 kun je opties inlezen zoals diverse temperaturen, waaronder de processor en de koelvloeistof. Het aantal rotaties van de pomp is ook te herleiden in de software. Je kunt deze op vier presets zetten, bestaande uit silent, performance, custom en fixed. De Kraken X63 heeft geen ondersteuning voor fan regeling. Dit merkte ik al eerder op in de specificaties en is wat mij betreft een groot gemis. De CAM software heeft zoveel te bieden, maar mist tegelijkertijd met de Kraken X63 een enorm belangrijke feature. Je kunt PWM via je moederbord de vrije loop laten gaan. Met dat gezegd is het wel een extra handeling buitenom de uitgebreide NZXT CAM software, iets wat ik voor de Kraken X63 een gemis vind.
Hieronder een overzicht van de Test Bench met de aanwezige hardware.
Belangrijk is om te vermelden dat de prestaties kunnen verschillen in de praktijk. Denk hierbij aan variabelen als de kamertemperatuur, luchtverplaatsing (airflow) in je systeem, de gebruikte chip- processor en de instellingen als het om voltages gaat. Het resultaat kan ook per moederbord verschillen als je gebruik maakt van het automatisch overklokken van je systeem. Ieder moederbord pakt zijn pre-set voltages vanuit de BIOS, wat een groot verschil kan maken. De testen zijn zo zorgvuldig mogelijk afgenomen in een ruimte van 17 - 18 graden Celsius. De testen zijn zo praktisch mogelijk ingericht met de beschikbare middelen. Er is geen sprake van extra luchtverplaatsing door andere fans, het systeem bevindt zich in een open ruimte op de test bench.
Standaard maak ik gebruik van de MasterGel Pro koelpasta van Cooler Master. De load testen worden uitgevoerd met Prime95 op de instelling small fft’s. Ik probeer zoveel mogelijk continuïteit te houden tijdens het testen, de manier van koelpasta aanbrengen en meerdere CPU-koelers achter elkaar te testen, wanneer ik er meerdere tot mijn beschikking heb. Standaard draai ik alle koelers op PWM, als er in de tabel staat aangegeven ‘MAX RPM’ wil dit zeggen dat de ventilator op zijn maximale snelheid draait. In de bijhorende alinea’s is vermeldt om welke snelheid dit gaat.
Idle resultaten met de NZXT Kraken X63 zijn goed. Ik vind het met de AMD Ryzen 7 1700X onder stock instellingen altijd een beetje zoeken. Pas op 4GHz of instellingen onder load is pas vaak zichtbaar wat de potentie is. Met de Ryzen 7 1700X op 4GHz komt de Kraken X63 mooi mee in het gebied van de Noctua NH-D15 CPU-koeler, de Asus ROG Ryuo 240 en de be quiet! Dark Rock 4 Pro. Waar deze nipt koeler is dan de genoemde luchtkoelers en redelijk vergelijkbaar presteert aan de ROG Ryuo 240.
Met de stock instellingen blijft de Kraken X63 netjes op positie. PWM via de instellingen van het moederbord zorgen voor 52 graden Celsius wat competitief is ten opzichte van de op het moment beste luchtkoelers op de markt. De Kraken X63 weet niet zijn grotere X72 (360 mm) broer te evenaren. Ter verduidelijking: van de X72 is ook een nieuwe variant beschikbaar, namelijk de Kraken X73. Met de Ryzen 7 1700X op 4GHz zien we verplaatsingen. De koeler positioneert zich tussen de Noctua NH-D15 en be quiet! Dark Rock 4 Pro. Prima prestatie en overigens goed in lijn met mijn verwachtingen van deze AIO-set.
Op de maximale RPM (1800) zien we kleine verschillen. Wel is het zo dat de twee luchtkoelers langzamerhand de Kraken X63 voorbij gaan. Niet te vergeten: dit zijn zeer gerenommeerde CPU-luchtkoelers. Langdurig testen zorgt ervoor dat koelvloeistof meer tijd heeft om op te kunnen warmen, wat impact kan hebben op prestaties en daarmee temperaturen. Wederom: de Kraken X63 presteert goed naar zijn verwachting en pakt daarmee een mooie positie bovenin de tabellen.
Dit brengt ons bij de eindconclusie van de NZXT Kraken X63. Een refresh van de eerdere Kraken X62 AIO (all-in-one) waterkoeler. Weet het zeemonster nog steeds overgeklokte processors te temmen? Je leest het in deze eindconclusie.
De Kraken X63 prestaties liggen in lijn met mijn verwachtingen. Net wat minder dan de eerder uitgebracht Kraken X72, maar gewoon goed vertegenwoordigd in het topniveau van mijn testresultaten. De Kraken X72 is overigens een 360 mm model met net wat meer koeloppervlakte en daarmee meer ruimte voor de koelvloeistof om ook af te kunnen koelen. Zelf heb ik stiekem nog de hoop dat AIO-fabrikanten in de toekomst met dikkere radiatoren komen. In de case modding/custom loop community zijn dikkere radiatoren niet onbekend. Hier zouden in de toekomst voor AIO-sets nog prestatiewinsten kunnen liggen, los van ontwerp, pompdesign en meegeleverde fans.
De Kraken X63 presteert goed en mag zich prima meten met nieuwere AIO-sets maar ook luchtkoelers zoals de NH-D15 en be quiet! Dark Rock 4 Pro. Op silent mode via de CAM software is de pomp stil. Met de performance instelling is de pomp stilletjes hoorbaar onder idle. Uiteindelijk blijft dit een afweging en kun je tijdens veel vragende processen schakelen tussen de mogelijkheden. Geluidsproductie onder idle als het om fans gaat is stil en onder load acceptabel en in verhouding met wat hier wenselijk is op de Westerse markt.
De Kraken X63 heeft wat kleine veranderingen ten opzichte van zijn voorgang de Kraken X62. Zo is de LED-ring 10 procent groter geworden. Ook kun je de LED-ring met het NZXT logo nu draaien. Dit gaat in stappen van 30 graden. Mocht de oriëntatie van je koelblok anders uitkomen, dan is dit met de X63 dankzij deze feature geen enkel probleem. Gesproken over features: de fan controller. NZXT heeft te maken met een zonde door het weglaten van bestuurbare fans via de CAM software. Voorheen sloot je de fans aan op de Kraken zelf, in dit geval de Kraken X62. Dit is niet meer mogelijk, waardoor deze optie vervalt. Besturing gaat dus via je moederbord of middels een fan controller. Het is ook mogelijk om de fans aan te sluiten op een NZXT Grid+ V3. De Grid integreert zich in de CAM software wat alles uiteindelijk weer centraal brengt. Dit brengt wel 50 euro extra kosten met zich mee bovenop de al 150 euro kostende Kraken X63.
De Kraken X63 presteert goed en heeft nog steeds zijn heerlijke looks met het mirror effect. Bouwkwaliteit is top en het monteren van deze AIO-koeler vereist weinig inspanning en geen gereedschappen. De CAM software heeft enorm veel verbeteringen gezien, maar kan zeker nog wat mogelijkheden in de software weglaten als stabiliteit en waarborging van eigen product voorgaat. Het gemis van het niet kunnen aansturen van de fans middels de CAM software blijft aanwezig. Desondanks blijft de Kraken X63 een deftige waterkoeler, maar dan wel met een kritische blik als het om de fan besturing gaat.