Review: Zalman CNPS17X

Review: Zalman CNPS17X

• Productpagina

Na een lange afwezigheid op de markt van processorkoelers is een oude koning officieel teruggekeerd. In dit geval praten we over niemand minder dan Zalman. Toegegeven, we hebben de afgelopen jaren een koeler of twee mogen zien van de fabrikant. Echter had men geen koeler met een up-to-date design en moderne features - maar daar komt nu verandering in. Zo keert Zalman als eerste terug met de CNPS17X en CNPS20X, een duo aan luchtkoelers. Het is die eerstgenoemde die we vandaag aan de tand voelen in een review.

Het verschil tussen de tweelingen ligt in de tweede heatsink én fan van de CNPS20X. Zo is de CNPS17X te beschouwen als een gehalveerde versie daarvan met één heatsink en fan. Logischerwijs zijn de koelers dan verschillend gesegmenteerd qua prijs. Zo bezitten de CNPS20X en CNPS17X adviesprijzen van € 89,95 en € 69,95 respectievelijk. Al valt het op te merken dat de CNPS17X in webshops te verkrijgen valt voor minder dan € 60 - in sommige gevallen zag ik een daling tot € 50 voorbij komen.

Gezien de CNPS17X voorzien is van aRGB-verlichting, met een zogeheten “spider" design, mag dit een aangenaam en interessant prijspunt zijn. Er bestaat daar namelijk veel concurrentie, dus Zalman moet indruk achter gaan laten op de gebieden van geluidsproductie en prestaties. Dat is dan ook waar we vandaag een blik op werpen.

Als eerste een kijkje bij de specificaties;

Silent, but deadly?

Spiekende naar de specificaties, dan valt als eerste de geluidsproductie op. Zalman duidt aan dat deze op ruwweg 29 dB moet liggen en dat is aanzienlijk stil. Gezien de luchtverplaatsing van 61 CFM (Cubic Feet per Minute) is dat een indrukwekkende prestatie. Althans, als dit in de praktijk mede het geval is natuurlijk. Over de praktijk gesproken; de fan draait op maximaal 1500 RPM. Dat is mede waar de stille werking vandaan moet komen. Hoe dit invloed heeft op prestaties valt te bezien, want er bestaat concurrentie met fans van maximaal 1800 en 2000 RPM.

Hoewel het in de specificaties niet zichtbaar is, maakt Zalman gebruik van een gepatenteerd design voor de lamellen van de heatsink. De fabrikant beschrijft deze zelf als vierdimensionaal, al neem ik de betekenis daarvan in twijfel. Grappen terzijde, de heatsink is een flink beest te noemen qua grootte. Deze ontstijgt met een paar millimeter zelfs de welbekende Scythe Mugen 5. Oh, en dan is er nog de uitzonderlijke 140mm-fan, die groter is dan de lamellenstapel van de heatsink zelf. Houd daar dus rekening mee bij een aanschaf, want dat kan problemen opleveren met geheugen.

Het is altijd verfrissend om verpakkingen te zien van nieuwe of terugkerende fabrikanten. Zo is de doos van de Zalman CNPS17X voorzien van een strak, modern design. Het aRGB-element is daarop direct zichtbaar. Bij het openen krijgen we nogmaals een herinnering dat we te maken hebben met een vierdimensionale koeler. Dit op zowel een beschermend stukje karton bovenop en rondom de heatsink zelf. In de doos treffen we dan de heatsink aan, tweetal dozen met componenten en een gebruikershandleiding.

De eerste inhoud waar we naar spieken, is die van de components-doos. Daarin treffen we de bracket, schroeven en meer aan voor montage, de ZM-STC8-koelpasta en een aansluitkabel voor moederborden van Gigabyte. Eigenaren van een dergelijk moederbord zullen daar ongetwijfeld blij mee zijn, voor de ondersteuning via RGB Fusion.

Dan komen we aan bij de grootste “attractie" van de CNPS17X: de fan. Zoals eerder aangeduid, is deze voorzien van een uniek - en tevens gepatenteerd - design. Persoonlijk bekeken ben ik er aangenaam door verrast, al vind ik het iets te opzichtig ogen. Maar ja, laten we wel wezen, Zalman heeft altijd bekend gestaan om unieke (lees: opvallende) uiterlijken van haar koelers. Kortom, dit hoort er nou eenmaal bij, zelfs in een moderner tijdperk.

Wat daarbij valt op te merken, is dat de fan bestaat uit twee componenten: de fan zelf en dan het aRGB-component. Die moet je dus zelf in elkaar schroeven. Dat heb ik tot op heden bij een koeler nog niet mogen meemaken. Bij het onderdeel van montage, het volgende hoofdstuk van de review, ga ik daar dan ook wat dieper op in.

Over designs gesproken waar ik zonder twijfel verliefd op ben, dan is het degene van de heatsink. De orientatie van de lamellen geven de heatsink een unieke vibe. Daarnaast kan een koperen accent niet uitblijven bij een Zalman-koeler. Anders zou het gewoonweg niet compleet zijn. Dit is mede één van de weinige niet-zwarte koelers, waarvan ik het uiterlijk écht waardeer. Vaak doe ik zelf neigen naar zwarte koelers, maar dit is een variant die ik zou willen tonen in mijn kast.

Tenslotte nog een blik op de koeler inclusief de uitbundige fan. Het koper dat sluimert achter de ventilator zorgt wat mij betreft voor een uniek en indrukwekkend plaatje. Zoals beschreven bij de specificaties, schiet de 140mm-fan voorbij de lamellen. Het is in die zin één van de grootste koelers die ik recentelijk in handen heb gehad. Nou is het de vraag of dat ook gaat resulteren in topprestaties en daar kijken we iets later in de review naar. Eerst een blik op de montage.

Tijdens het assembleren en monteren van de CNPS17X ondervond ik de grootste minpunten. Als eerste kan ik het niet anders beschrijven dan vreemd dat de fan in elkaar gezet (geschroefd) moet worden. Dit is meest waarschijnlijk vanwege het unieke design voor de RGB-verlichting. Wat de reden ook mag zijn; over de bouwkwaliteit van de fan (én het “spider" RGB-component) ben ik niet helemaal te spreken. De ringen en overige delen zijn van relatief dun plastic en voelen kwetsbaar aan. Mocht je de fan bij wijze van een keer laten vallen, dan is de de kans op breken of schade een stuk hoger dan gemiddeld.

In betrekking tot de de fan hebben we nog een vreemde vogel te bespreken: de fan clips. Zalman heeft hier eveneens gekozen voor een uniek design. In plaats van de gebruikelijke clips, die je stevig klemt achter de fins van de heatsink, werken deze net anders. Zo “klem" je de fan via de clips nog steeds vast aan de heatsink, maar de clips hebben een vaste vorm en zijn niet buigbaar. Dit resulteert in een fraai uiterlijk, maar de fan wordt niet echt stevig aan de heatsink bevestigd. Beter nog, de clips bleven in eerste instantie niet plat op de heatsink zitten. Kortom, een kleine domper op de ervaring.

Daarna komen we uit bij het montageproces zelf en deze was nog vrij tijdrovend. Althans, ten opzichte van andere koelers die ik getest heb. Zo moest de bracket volledig geassembleerd worden voor de juiste socket en alle kleine onderdelen erbij deden me eerder denken aan een LEGO-set. Nou was het monteren absoluut geen kwaal; het kostte gewoonweg wat meer tijd en moeite. Als het beestje eenmaal op de processor zit, dan heb je er geen last van.

Hieronder een kort overzicht van de koeler na een montage en blik op het design en de werking van de unieke fan clips.

Hieronder is een overzicht van de hardware waarmee de koeler getest is;

Tussendoor een belangrijke disclaimer: de resultaten van de geteste koeler(s) kunnen variëren in de praktijk. Dit is mede afhankelijk van omgevingstemperatuur, airflow, gebruikte hardware, overklokinstellingen, et cetera. Voor het testen is getracht om zoveel als mogelijk variabelen te elimineren. Zo worden alle koelers getest in dezelfde omgevingstemperatuur van ongeveer 18 graden Celsius. Daarnaast zijn de tests uitgevoerd op een testbench in de blote lucht. In een behuizing met inadequate airflow kan een koeler soms oververhitten of minder goed presteren dan verwacht. Houd hier dus rekening mee bij aanschaf van één van de geteste koelers en het gebruik in eigen computer.

Tenslotte wordt bij alle koelers gebruik gemaakt van de koelpasta die door de fabrikant meegeleverd wordt. De aanbrenging en de hoeveelheid wordt zorgvuldig bekeken om de variabelen daarin tevens te elimineren. Daarnaast worden de fans in de PWM-modus gelaten en uiteindelijk getest op de maximaal beschikbare RPM. Op welke snelheid de fans roteren, wordt in de desbetreffende alinea’s gedeeld. Voor de PWM-modus en de maximale RPM worden dan ook twee aparte tabellen gehanteerd. Hierbij kan het zijn dat een fan door de hitte reeds komt te presteren op de maximale instelling, waardoor er tussen de tabellen weinig tot geen verandering te vinden is.

Uiteraard kan je altijd terecht voor meer informatie of vragen omtrent de geteste koeler(s) en de methodes die daarvoor zijn toegepast. Tijd om nu te kijken naar de geworven resultaten.

De eerste stap is een bescheiden indruk van de idle-temperaturen. Sinds de reviews van de voorgaande koelers heeft Windows 10 een handjevol updates gezien, maar dit dient weinig invloed te hebben. Zo wacht ik altijd een paar minuten alvorens ik de temperaturen meet en dat tijdens ~0% CPU-gebruik. Zodoende tikt de Zalman CNPS17X nét de 22 graden Celcius aan - zelfs met de overklok actief. Daarmee staat de koeler bovenaan de lijst. Een voorspelling van wat ons staat te wachten bij de stresstests? Jazeker!

Voor de stresstests is gebruik gemaakt van Prime95 (Small FFTs) en dit in twee omgevingen. Als eerste waarbij de Intel Core i7 4770K op stock-waarden draait (frequentie vastgezet op 3,5 GHz). Daarna een overklokscenario op 4 GHz met een CPU-voltage van 1,2 volt. In laatstgenoemde resulteert dit in pittige temperaturen - iets waar de oude, vertrouwde Haswell-reeks bekend om staat.

Als eerste de temperaturen op 3,5 GHz en daar weet de CNPS17X een eerste overwinning te behalen. Zo zien we ruwweg 1 graden verschil met de SE-224-XT (aRGB) en wordt de ML240R RGB (all-in-one waterkoeling) mede ingehaald. Dit overigens met de fan op ongeveer 1400 RPM. Hetzelfde resultaat wordt zichtbaar in de overklokomgeving, waar de CNPS17X zelfs 2 graden koeler mag zijn dan de anderen. In dat geval werkte de fan op ~1500 RPM (maximaal).

Tenslotte komen we uit bij de stresstests op maximale RPM, wat dus ruwweg 1500 RPM mag zijn voor de fan van de CNPS17X. Deze fungeren als een extra controle van de eerdere metingen en om te zien of er extra prestaties uit de koeler geperst kunnen worden. Bij de CNPS17X zien we enkel een klein verschil bij de stock-waarden, waar de fan iets lager wist te draaien dan het maximum.

Het mag duidelijk zijn dat de resultaten voor zichzelf spreken. Zo weet Zalman elke andere koeler te verslaan in de grafieken. Nou bezit ik helaas geen vergelijking met de NH-D15 (of andere, hoger gesegmenteerde uitingen), want dat had ik wel graag gedaan. Voor de huidige prijs, die varieert tussen de 50 en 60 euro, vind ik dat je in ieder geval geen miskoop doet. Althans, mits je interesse hebt in aRGB-verlichting en een uniek design. Want voor dat laatste betaal je in dit geval ook wel.

Kijkende naar de prestaties die Zalman met haar CNPS17X levert, mag het duidelijk zijn dat het bedrijf succesvol is teruggekeerd. Ten opzichte van andere koelers in de grafieken zijn de prestaties gewoonweg goed te noemen. Nou komt dit wel met een relatief hoog prijskaartje, althans, als we een vergelijking maken met de ID-Cooling SE-224-XT (aRGB). Die moet nog verschijnen in Nederland, ten tijde van deze review, maar zal sowieso twee tientjes goedkoper zijn dan de CNPS17X. Waar Zalman dan weer bonuspunten behaalt, is op het gebied van geluidsproductie. Op dat front, dankzij de maximale RPM van 1500, is de koeler niet echt luid of vervelend te noemen. Dit terwijl de koeler van ID-Cooling, wederom als relevant voorbeeld, wél luid is.

Als ander aantrekkingspunt zou dan nog het design resteren. Enerzijds zit hier een stevige kern van waarheid in - het koperen accent in de heatsink is machtig mooi. Maar ja, uiterlijk is niet alles; hier hebben we tevens te maken met bouwkwaliteit. Over de heatsink zelf, én de montage-onderdelen, heb ik eigenlijk geen klachten. Kijken we naar de fan, tja, dan is het een ander verhaal. Deze is over het algemeen van dun - en goedkoop aanvoelend - plastic gemaakt. Nou hoor je met een koeler niet te jongleren, maar bij een stoot of een val vrees ik eerder voor schade dan bij een gemiddelde fan en/of koeler. Dan resteert ook nog het unieke, doch aparte design van de fan clips, waar ik niet helemaal dol op ben. Het is op fan-gebied toch wel een mengelmoes van plus- en minpunten te noemen.

Uiteindelijk is het de vraag of die factoren er werkelijk toe doen. Zo duurde het montageproces bijvoorbeeld wat langer, maar als de koeler eenmaal is geplaatst, ervaar je geen last van de fan, de clips of de montage. Op dat moment draait het enkel nog om prestaties en geluidsproductie. Gelukkig weet de CNPS17X hierin niet teleur te stellen en dat is wat telt. Wel zie ik graag wat kwaliteits- en montageverbeteringen in de toekomst. Allicht moet Zalman nog even wennen na haar terugkeer - een terugkeer waar ik ieder geval vreugde bij uitoefen.