Op basis van verzamelde en directe informatie afkomstig van AMD;
Disclaimer: Deze guide is geüpdatet op basis van nieuwe informatie die beschikbaar is gekomen omtrent PCIe 4.0 en Ryzen 5000.
AMD A520 vs. B550 en X570-chipsets
In het 4e kwartaal van 2020 is de Ryzen 5000-reeks van AMD gearriveerd. Om van die processoren gebruik te maken, is een moederbord vereist met de correcte chipset. Dat kan een verwarrende ervaring zijn, gezien er vijf chipsets bestaan waar Ryzen 5000 mee geschikt is. Zodoende is deze TechGaming Guide samengesteld, zodat we je kunnen begeleiden naar een correcte aankoop en/of upgrade.
Het eerste punt is de backwards compatibility die AMD biedt voor B450 en X470-moederborden. Is het verstandig om Ryzen 5000 met dergelijke moederborden te gebruiken? Of, als tweede punt, is het een betere keuze om een moederbord te nemen met een A520, B550 of X570-chipset? Wat zijn eigenlijk de verschillen tussen al die chipsets? Dat zijn slechts enkele voorbeelden van de vragen die we hier beantwoorden.
In mei 2020 wist AMD te bevestigen dat Ryzen 5000 toch nog geschikt is voor gebruik met B450 en X470-moederborden. Enerzijds is dat goed nieuws voor eigenaren van die platformen. Anderzijds komt deze terugwaartse ondersteuning met een aantal kanttekeningen. Dit in verband met de vereiste om de BIOS van die moederborden te updaten alvorens een Ryzen 5000-processor daarmee zal werken.
Verplichte BIOS-upgrade
Een dergelijke verplichting brengt een aantal zaken met zich mee. Als eerste dat er gewacht moet worden op fabrikanten om die BIOS-update voor hun moederborden beschikbaar te stellen. Meest waarschijnlijk zal dit rond de lancering van Ryzen 5000 zijn. Echter is het aan fabrikanten om te bepalen welke borden daadwerkelijk een update krijgen. Het kan dus zijn dat goedkopere moederborden allicht buitenboord vallen.
Tweedehands: yay or nay?
Daarnaast waarschuwt AMD dat de nieuwe BIOS-versie de backwards compatibility voor oudere processoren zal verminderen. Kortom, die BIOS-update heeft op enkele manieren invloed op de tweedehandse markt. Je kan dus niet zomaar een tweedehands B450 of X470-moederbord oppikken met een Ryzen 5000-processor. De kans is namelijk groot dat er een BIOS-versie aanwezig is die niet werkt met je gloednieuwe CPU.
Andersom geldt het probleem ook, als in, dat een geüpdatet B450 of X470-moederbord niet meer werkt met alle oudere processoren. Als je een dergelijk bord tweedehands op de kop tikt voor een Ryzen 1000 of 2000-processor, zonder dat je bewust bent van de aanwezigheid van de nieuwe BIOS, dan staat je eveneens een flinke teleurstelling te wachten.
Mocht je dus besluiten om het tweedehandse pad te bewandelen, vraag dan altijd aan de verkoper welke BIOS-versie aanwezig is. In een rampzalig geval zou je bij de lokale hardwareboer kunnen aankloppen om te vragen of zij de BIOS voor je kunnen upgraden. Dat kost allicht een centje, maar dan ben je wel van je compatibiliteitsprobleem verlost.
USB Flashback
Nou zijn er B450 en X470-moederborden die BIOS-updates mogelijk maken via een USB-apparaat (USB Flashback). Op dat moment maakt het niet uit of de aanwezige processor, of andere onderdelen, compatibel zijn. Helaas ondersteunen ASRock en Gigabyte de feature op die platformen niet, maar op de onderstaande moederborden van Asus en (met name) MSI vind je die feature wel terug:
| Asus | MSI |
|---|---|
| ASUS Crosshair VII Hero ASUS Crosshair VII Hero (Wi-Fi) | MSI B450 Gaming Plus MSI B450 Gaming Pro Carbon AC MSI B450 Tomahawk MSI B450-A Pro MSI B450M Bazooka Plus MSI B450M Gaming Plus MSI B450M Mortar MSI B450M Mortar Titanium MSI X470 Gaming M7 AC |
Hoe dan ook mag het B450 of X470-platform een prima keuze zijn voor de Ryzen 5000-reeks. Althans, mits de focus ligt op processorkracht. Mocht je snelheid of functionaliteit zoeken op andere gebieden, zoals grafische kracht of verbindingen, dan dien je dus te kijken naar de 500-reeks aan chipsets. Die gaan we bespreken, maar dan moeten we eerst de olifant in de kamer aanpakken en dat is niets minder dan PCI Express 4.0.
Nou is dé reden voor een overstap naar een B550 of X570-moederbord toch echt de generatiesprong naar PCI Express 4.0. Deze versie verdubbelt de bandbreedte ten opzichte van PCI Express 3.0. Maar wat betekent dit in de praktijk? Technisch bekeken houdt het een hogere throughput van data in, vanaf en náár het moederbord. Simpeler gezegd maakt de PCIe 4.0-standaard snellere hardware mogelijk.
Een voorbeeld daarvan, qua producten die nú in winkels liggen, zijn SSD’s. Varianten met PCIe 4.0-ondersteuning, hetzij in M.2-formaat of anders, behalen momenteel snelheden van 5 tot 7 GB/s. Dat zit dicht aan het limiet van een 4.0-verbinding met 4 lanes − ook wel bekend als PCIe 4.0 x4. Het aantal lanes kan ook voor de nieuwe standaard oplopen tot 16 lanes, ofwel PCIe 4.0 x16.
PCIe 4.0 voor GPU’s?
Die laatste verbinding zien we nog amper in gebruik voor SSD’s, al kan de snelheid daarvan oplopen tot wel 15 GB/s. Nou is dat voor SSD’s, laat staan de gemiddelde consument, volledig overkill. In plaats daarvan heeft PCIe 4.0 x16 een andere bestemming: videokaarten. Hét voorbeeld daarvan is Nvidia’s RTX 3000-reeks en AMD’s Radeon RX 6000-reeks.
Toegegeven, op het moment van schrijven is het gebruik van PCIe 4.0 met die kaarten onbekend. Toch is het waarschijnlijk dat dit het geval zal zijn, al dan niet zozeer doordat PCIe 3.0 x16 onvoldoende bandbreedte biedt.
Update:
Het mag inmiddels bevestigd zijn dat RTX 3000 én Radeon RX 6000 voorzien zijn van PCIe 4.0-ondersteuning.
In het verleden wist TechPowerUp te demonstreren dat een RTX 2080 Ti enkel 8 van de 16 lanes doet verzadigen. Inmiddels heeft TechSpot een vergelijking tussen PCIe 3.0 en 4.0 gedaan met de RTX 3080, met als resultaat geen merkbaar verschil.
PCIe-lanes en videokaarten
Hoewel PCIe 3.0 nog altijd voldoende bandbreedte biedt, brengt PCIe 4.0 wel het voordeel met zich mee dat slechts 8 lanes benodigd zijn om de bandbreedte van PCIe 3.0 x16 te evenaren. Hoe minder lanes benodigd, des te beter. Zeker gezien X570-moederborden bij het gebruik van SLI of Crossfire - twee samenwerkende videokaarten - terugvallen op PCIe 4.0 x8 voor beide sloten. Mocht je een dergelijke setup overwegen én specifiek met kaarten die meer bandbreedte behoeven dan beschikbaar is met PCIe 3.0 x8, zoals RTX 3000 en waarschijnlijk ook RDNA 2, dan is X570 dus een must.
Dan nog zijn er twee uitzonderlijke B550-moederborden met effectief twee PCIe 4.0 x8-sloten (en ondersteuning voor dual-GPU): de Asus ROG Strix B550-E GAMING en ASRock B550 Taichi. Let wel op dat het gebruik van minimaal Ryzen 3000-processoren een vereiste is om PCIe 4.0 te gebruiken. Die CPU-reeks komt namelijk met ondersteuning voor maximaal 24 PCIe 4.0-lanes en dat maximum brengt ook gevolgen met zich mee.
PCIe-lanes en processoren
Eerst nog ter verduidelijking: dat aantal van 24 lanes geldt voor elke Ryzen 3000-uiting, van de Ryzen 3 3100 tot aan de Ryzen 9 3950X. Welke CPU van die reeks je ook besluit om te gebruiken in een B550 of X570-moederbord, je kan daarnaast altijd een PCIe 4.0-videokaart (in x16-modus) en een M.2-SSD (x4) gebruiken zonder bandbreedteproblemen.
Nou is er wel een bepaalde verdeling van die 24 lanes. Zo zijn 4 van de lanes gereserveerd voor de interconnect tussen de processor en chipset. Dat laat alweer 20 effectieve lanes over. Met een videokaart kan je tot wel 16 lanes benutten, maar in de praktijk heb je die bandbreedte echt niet nodig. Uiteindelijk kan je een enkele PCIe 4.0-videokaart dus combineren met meerdere M.2 SSD’s en dit wederom zonder prestatieverlies.
Behoef je een setup met twee videokaarten (hetzij PCIe 3.0 of 4.0 in dual x8-modus) en meerdere M.2-SSD’s, tja, dan gaat er wel sprake zijn van een bottleneck. Maar ja, dat is een uitzonderlijk scenario waar enkel een handjevol aan enthousiastelingen induikt. In dat geval zou je beter af zijn met een Threadripper-setup, want de 3000-reeks heeft ondersteuning voor 64 PCIe 4.0-lanes.
Na een lang verhaal omtrent PCIe 4.0 is het tijd om te kijken naar die 500-reeks aan chipsets. Deze is gelanceerd in juli 2019 met in eerste instantie de X570-chipset. In juni 2020 werd deze uitgebreid met de langverwachte B550-chipset en op 18 augustus wist A520 eindelijk te arriveren.
Laatstgenoemde representeert het budgetplatform binnen de 500-reeks, maar met een belangrijke kanttekening: géén toevoeging van PCIe 4.0. In plaats daarvan maken A520-moederborden gebruik van PCIe 3.0-lanes en daar is verder niets mis mee. PCIe 4.0-apparatuur werkt nog steeds, maar zal beperkt zijn tot de bandbreedte van PCIe 3.0.
Wi-Fi 6 en USB 3.2
Waar A520 mede profijt uit kan halen, is de technische ondersteuning voor Wi-Fi 6. Daarentegen is het onwaarschijnlijk dat fabrikanten A520-borden zullen bieden met ingebouwde Wi-Fi. Tenslotte is de aanschaf van een specifiek bord voor dat doeleinde niet aanbevolen. Mocht dat toch een prioriteit zijn, dan kom je automatisch uit bij high-end B550 en X570-uitingen.
Dat is tevens het geval als je op zoek bent naar uitgebreide ondersteuning voor USB 3.2 gen 2 (10 Gbit/s). Daarvan zien we één poort op A520, een tweetal op B550 en tot wel acht stuks op X570. Ook zijn B550 en X570 de enige platformen waarop je kan overklokken. Geen zorgen, want A520 ondersteunt uiteraard nog wel XMP-profielen, dus je geheugen zal met die chipset niet beperkt worden.
Hieronder een overzicht van de diverse features per chipset.
| A520 | B550 | X570 | |
|---|---|---|---|
| GPU | x16 PCIe 3.0 | x16 PCIe 4.0 | x16 PCIe 4.0 |
| Opslag | PCIe 3.0 | PCIe 4.0 | PCIe 4.0 |
| USB | 1x USB 3.2 (Gen 2) | 2x USB 3.2 (Gen 2) | 8x USB 3.2 (Gen 2) |
| Multi-GPU | Nee | Ja | Ja |
| Algemene lanes | PCIe 3.0 | PCIe 3.0 | PCIe 4.0 |
| Chipset Uplink | PCIe 3.0 | PCIe 3.0 | PCIe 4.0 |
| Overklokken | Nee | Ja | Ja |
De segmentering mag vrij duidelijk zijn; als eerste is A520 bestemd als een instapplatform voor de budgetgamers onder ons. B550 representeert vervolgens de betaalbaarste intrede in de wereld van PCI Express 4.0. Tenslotte resteert X570, waarmee je de ultieme overklokomgeving en featureset tegemoet gaat. Afhankelijk van je wensen en eisen dien je dus te kiezen tussen die platformen.
Hopelijk hebben we je met deze TechGaming Guide kunnen assisteren bij het maken van een keuze voor je volgende systeem of upgrade. Ben je enkel op zoek naar de processorkracht van Ryzen 5000, dan zit je met zowel B450/X470 als A520/B550/X570 goed. Pas echter wel op: de 400-reeks vereist dus een BIOS-update alvorens Ryzen 5000 daarmee werkt. Kortom, vraag in het geval van tweedehandse koop altijd even naar de BIOS-versie.
Als je geen risico’s wil nemen met tweedehandse koop of BIOS-updates, maar de pijn in de portemonnee wil vermijden, dan is een A520-moederbord de beste keuze. Deze is “out-of-the-box" compatibel met Ryzen 5000. Verwacht echter geen duurzaamheid van het A520-platform, want daar ontbreekt het dan aan ondersteuning voor PCIe 4.0. Apparaten met die connector functioneren nog wel, maar zijn dan gelimiteerd tot de snelheid, ofwel bandbreedte van PCIe 3.0.
Mocht je de snelheid van PCIe 4.0-hardware willen benutten, zoals een videokaart, SSD of netwerkkaart, dan moet je toch echt terecht bij B550 en X570. Eerstgenoemde is dan de meest betaalbare optie om toch nog PCIe 4.0 in huis te halen. Dus als dat je primaire doel is, om bijvoorbeeld een snellere videokaart in je systeem te plaatsen, dan zit je met het B550-platform ongetwijfeld snor.
Ben je daarbovenop een fervente overklokker, zoek je de beste hardware en wens je de uitgebreidste features? Tja, dan is X570 dé ultieme chipset. Nou kan je met B550 eveneens overklokken, maar X570 is het platform waarvan je moederborden gaat vinden voor de stabielste en hoogste overklok. Kortom, als consument zijn er veel keuzes te maken. Mocht je dus toch nog vragen hebben, dan beantwoorden we die graag.
